رنگ سلولوزی چوب چیست و چه معایب و مزایا دارد؟!
رنگ سلولوزی یک نوع رنگ است که برای رنگ‌آمیزی چوب و سطوح سلولوزی استفاده می‌شود. این رنگ از مواد شیمیایی مختلفی تشکیل شده است که به سلولز چوب متصل می‌شوند و باعث تغییر رنگ و زیبایی سطح می‌شوند.
رنگ سلولوزی معمولاً در قالب رنگ‌های پاششی یا رنگ‌های مایع استفاده می‌شود و می‌تواند در انواع رنگ‌ها و رنگ‌های مختلف در دسترس باشد. این رنگ‌ها معمولاً سریع خشک می‌شوند و مقاومت خوبی در برابر رطوبت و فشار دارند.
ما در دوره آموزشی رنگکار ماهر در مورد انواع رنگ سلولوزی و موارد کاربرد آن توضیح دادیم.
منظور از سلولوز در رنگ‌های سلولوزی چیست؟
سلولوز یک ترکیب طبیعی است که در ساختار سلول‌های گیاهی وجود دارد. این ترکیب از زنجیره‌های طولانی گلوکز تشکیل شده است و به‌عنوان اصلی‌ترین ماده سازنده دیواره‌های سلولی گیاهان عمل می‌کند.
در رنگ‌های سلولوزی، سلولوز به‌عنوان یک ماده اصلی استفاده می‌شود. این نوع رنگ‌ها شامل رنگ‌هایی هستند که بر پایه سلولوز تهیه می‌شوند و در فرایند رنگ‌آمیزی چوب و سایر سطوح چوبی استفاده می‌شوند.
رنگ‌های سلولوزی معمولاً به‌صورت مایع عرضه می‌شوند و رنگ‌کارها با استفاده از روش‌های مختلفی مانند پاشش با پیستوله، رنگ‌آمیزی سطح چوب را انجام می‌دهند. این رنگ‌ها می‌توانند در انواع رنگ‌ها و رنگ‌های مختلف در دسترس باشند و به سطح چوب زیبایی و حفاظت بیشتری ببخشند.
استفاده از سلولوز در رنگ‌های سلولوزی به دلیل ویژگی‌های آن از جمله خشک‌شدن سریع، مقاومت در برابر رطوبت و قابلیت پاشش است. همچنین، سلولوز به‌عنوان یک ماده طبیعی و بی‌ضرر برای محیط‌زیست شناخته شده است.
ویژگی‌های رنگ سلولوزی چیست؟
رنگ سلولوزی دارای ویژگی‌های زیر است:
۱. خشک‌شدن سریع
رنگ سلولوزی به‌سرعت خشک می‌شود که این امر به شما امکان می‌دهد تا به‌سرعت به مرحله بعدی از کار بروید و زمان بیشتری را صرفه‌جویی کنید. به‌عنوان‌مثال زمان خشک‌شدن سطحی کیلر سلولوزی بین ۱ تا ۲ ساعت است که در نیم پلی‌استر به ۲۰ دقیقه هم کاهش می‌یابد.
۲. مقاومت در برابر رطوبت: رنگ سلولوزی معمولاً مقاومت خوبی در برابر رطوبت ندارد. این به معنی آن است که درصورتی‌که سازه موردنظرتان با آب و رطوبت در ارتباط است از رنگ‌های سلولوزی استفاده نکنید.
۳. مقاومت در برابر فشار
رنگ سلولوزی معمولاً مقاومت خوبی در برابر فشار دارد. این به معنی آن است که سطح رنگ شده می‌تواند در برابر ضربه‌ها و فشارهای مختلف مقاومت کند و از آسیب ناشی از فشار جلوگیری کند.
البته تحمل فشار رنگ سلولوزی در حدی نیست که مانع از ایجاد خط‌وخش و لهیدگی شود. درهرحال باید از این رنگ در برابر آسیب‌های فیزیکی محافظت کرد.
۴. تنوع رنگ
رنگ سلولوزی در انواع رنگ‌ها و رنگ‌های مختلف در دسترس است. این به شما امکان می‌دهد تا رنگ موردنظر خود را برای سطح چوب انتخاب کنید و به آن زیبایی و جذابیت ببخشید.
به‌عنوان‌مثال در بازار ایران سیلر، کیلر، نیم پلی‌استر، تمام پلی‌استر و سایر رنگ‌های سلولوزی جهت پوشش سازه‌های چوبی به بازار عرضه می‌شود.
۵. قابلیت پاشش
رنگ سلولوزی معمولاً به‌صورت پاششی استفاده می‌شود که این امر به شما امکان می‌دهد تا به‌راحتی و به‌صورت یکنواخت رنگ را بر روی سطح چوب پاشیده و تمام نقاط را پوشش دهید.
شما با استفاده از رنگ سلولوزی، می‌توانید به سطح چوب زیبایی و حفاظت بیشتری ببخشید و از آن برای ایجاد قطعات چوبی باکیفیت و دوام استفاده کنید.
معایب رنگ سلولوزی چیست؟
رنگ سلولوزی همچنین دارای برخی معایب است که باید در نظر گرفته شوند:
۱. حساسیت به رطوبت
رنگ سلولوزی ممکن است در مقابل رطوبت و آب حساس باشد. درصورتی‌که سطح رنگ شده با آب در تماس قرار گیرد، ممکن است رنگ آن آسیب ببیند و لکه‌ها و خطوط روی سطح ایجاد شود.
۲. حساسیت به حرارت
رنگ سلولوزی نیز ممکن است در برابر حرارت حساس باشد. درصورتی‌که سطح رنگ شده باحرارت قوی در تماس قرار گیرد، ممکن است رنگ آن متلاشی شود و تغییر رنگ دهد.
۳. نیاز به پوشش محافظ
برای حفظ و طول عمر رنگ سلولوزی، ممکن است نیاز به پوشش محافظی مانند وارنیش داشته باشد. این پوشش محافظ به سطح رنگ شده اضافه می‌شود تا آن را در برابر آسیب‌های خارجی مانند خراش و سایش محافظت کند.
پیشنهاد آیچوب: ۸ نکته مهم برای استفاده از چوب در فضای باز و مشکل آب با چوب!
۴. مقاومت در برابر اشعه یو وی
رنگ‌های سلولوزی در برابر اشعه UV مقاومت چندانی ندارند و مطمئناً گزینه مناسبی برای پوشش سازه‌های فضای باز نیستند.
بااین‌حال، با رعایت دقیق دستورالعمل‌ها و مراقبت‌های لازم، می‌توانید از رنگ سلولوزی استفاده کنید و نتایج مطلوبی در کارهای چوبی خود به دست آورید.
انواع رنگ‌های سلولوزی
رنگ سلولوزی در انواع مختلف و برای هدف‌های مختلف تولید و به بازار عرضه می‌شود که در زیر به این رنگ‌ها اشاره خواهیم کرد.
سیلر سلولوزی
سیلر سلولوزی یک بتونه مایع است که از آن برای پر کردن خلل‌وفرج و سوراخ‌های بسیار ریز سطح چوب استفاده می‌شود. در نوشته‌های پیشین در مورد سیلر سلولوزی کامل توضیح داده بودیم.
پیشنهاد مطالعه بیشتر: سیلر چیست؟ بررسی ۰ تا ۱۰۰ سیلر و روش اجرای آن در رنگ چوب
کیلر فوری
کیلر فوری سلولوزی هم یکی از انواع پوشش‌های سلولوزی است که از آن برای پوشش سطح استفاده می‌شود. کیلر به نسبت رنگ‌هایی که در ادامه معرفی خواهم کرد پوشش کمتری دارد؛ اما همچنان در صنعت چوب کاربردهای مخصوص به خود را دارد.
از کیلر برای ساخت همرنگی هم استفاده می‌شود. در نوشته های گذشته در مورد کیلر سلولوزی و کاربرد های آن مقاله ای منتشر کرده ایم که پیشنهاد می کنیم مطالعه کنید.
نیم پلی‌استر
از نیم پلی‌استر به‌عنوان یک وارنیش و پوشاننده پایانی استفاده می‌شود. نیم پلی‌استر در مدل‌های مات و براق به بازار عرضه می‌شود. این پوشش در صنعت چوب ایران بسیار پرکاربرد است و به دلیل قیمت مناسب و پوشانندگی خوب، گزینه بسیار مناسبی برای رنگ‌کردن سازه‌های چوبی است.
در مورد نیم پلی استر چوب هم در نوشته های پیشین مقالات مختلفی منتشر کرده ایم که پیشنهاد می کنیم مطالعه کنید.
تمام پلی‌استر
تمام پلی‌استر در دو مدل تمام پلی‌استر ایستاده و پوست و پولیش به بازار عرضه می‌شود. تمام پلی‌استر از نظر حجم و کیفیت پوشانندگی سطح بسیار بهتر از نیم پلی‌استر است؛ اما قیمت بالاتری دارد و به‌واسطه ورود پلی‌اورتان از آن کمتر استفاده می‌شود.
رنگ‌روغنی (الکیدی) چیست؟
رنگ روغنی یک نوع رنگ است که بر پایه رزین آلکید تهیه می‌شود. رزین آلکید یک ترکیب شیمیایی است که از ترکیب روغن‌های طبیعی یا مصنوعی و اسیدهای آلی تولید می‌شود.
این رزین‌ها به‌عنوان پایه اصلی رنگ‌روغنی عمل می‌کنند و به آنها خواصی مانند مقاومت در برابر حرارت، خشک‌شدن سریع و تشکیل یک پوشش محافظ بر روی سطح چوب می‌دهند.
رنگ‌روغنی معمولاً برای رنگ‌آمیزی چوب و سطوح دیگر مانند فلزات استفاده می‌شود. این نوع رنگ دارای خواص مقاومت بالا در برابر رطوبت، خوردگی، حرارت و خشک‌شدن سریع است. همچنین، رنگ‌روغنی می‌تواند در برابر اشعه UV مقاومت نشان دهد و به سطح چوب یک‌لایه حفاظتی و زیبا ببخشد.
تفاوت رنگ سلولوزی و رنگ‌روغنی چیست؟
رنگ سلولوزی و رنگ‌روغنی دو نوع رنگ مختلف هستند که در صنعت رنگ از آنها به‌وفور استفاده می‌شوند. تفاوت‌های اصلی بین این دو نوع رنگ عبارت‌اند از:
۱. پایه رزین
رنگ سلولوزی بر پایه رزین سلولوزی تهیه می‌شود، درحالی‌که رنگ‌روغنی بر پایه رزین آلکید تهیه می‌شود. رزین سلولوزی از سلولز گیاهی به دست می‌آید، درحالی‌که رزین آلکید از ترکیب روغن‌های طبیعی یا مصنوعی و اسیدهای آلی تولید می‌شود.
۲. خواص و کاربردها
رنگ سلولوزی معمولاً برای رنگ‌آمیزی سطوح چوبی استفاده می‌شود. این نوع رنگ دارای خواصی مانند خشک‌شدن سریع، مقاومت در برابر حرارت و خشک‌شدن به‌صورت یک‌لایه براق یا مات است. از طرفی، رنگ‌روغنی بیشتر برای رنگ‌آمیزی چوب در حد محدود و سطوح دیگر مانند فلزات استفاده می‌شود. این نوع رنگ دارای خواصی مانند مقاومت بالا در برابر رطوبت، خوردگی، حرارت و خشک‌شدن سریع است.
۳. روش استفاده
رنگ سلولوزی معمولاً به‌صورت اسپری (پیستوله) استفاده می‌شود و به‌سرعت خشک می‌شود. از طرفی، رنگ‌روغنی معمولاً با استفاده از قلم‌مو بر روی سطح اعمال می‌شود و نیاز به زمان بیشتری برای خشک‌شدن دارد.
مهم است که در هنگام استفاده از هر نوع رنگ، دستورالعمل‌ها و راهنمایی‌های تولیدکننده را رعایت کنید و از تهیه و استفاده صحیح آن اطمینان حاصل کنید. در کل برای سازه‌های چوبی استفاده از رنگ‌های روغنی را پیشنهاد می‌کنیم.
مزایای رنگ‌روغنی چیست؟
رنگ‌روغنی دارای مزایای متعددی است که آن را به یک گزینه محبوب در صنعت رنگ و رنگ‌آمیزی تبدیل کرده است. برخی از مزایای اصلی رنگ‌روغنی عبارت‌اند از:
۱. مقاومت بالا
رنگ‌روغنی به دلیل استفاده از رزین آلکید، دارای مقاومت بالا در برابر رطوبت، خوردگی، حرارت و سایش است. این ویژگی‌ها آن را برای استفاده در محیط‌هایی که نیاز به مقاومت بیشتری دارند، مانند سطوح خارجی یا سطوحی که در معرض تماس مستقیم با آب هستند، مناسب می‌کند.
۲. خشک‌شدن سریع
رنگ‌روغنی به طور عمومی خشک‌شدن سریعی دارد که به شما امکان می‌دهد به‌سرعت به مرحله بعدی از پروژه بروید. این ویژگی مخصوصاً در پروژه‌هایی که زمان محدودی برای انجام آنها وجود دارد، بسیار مفید است.
درصورتی‌که از رنگ‌های روغنی استفاده می‌کنید همیشه پیشنهاد می‌کنیم به‌جای تینر روغنی از بنزین برای حل‌کردن رنگ فوری استفاده کنید. تینر روغنی از نظر زمان خشک‌شدن بسیار دیرتر از بنزین عمل می‌کند.
۳. تشکیل پوشش محافظ
رنگ‌روغنی به سطح چوب یا سطوح دیگر یک‌لایه پوشش محافظ و زیبا می‌دهد. این پوشش می‌تواند در برابر خطوط، لکه‌ها و آسیب‌های دیگر محافظت کند و به سطح ظاهری آن جلوه‌ای بیشتر ببخشد.
۴. قابلیت انعطاف‌پذیری
رنگ‌روغنی به دلیل خواص رزین آلکید، قابلیت انعطاف‌پذیری بالایی دارد. این به معنای این است که در صورت تغییر اندازه یا شکل سطح، رنگ‌روغنی قادر است به طور مطلوب تطبیق پیدا کند و ترک‌ها یا تغییرات ناخواسته دیگر را جلوگیری کند.
۵. مقاومت در برابر اشعه UV
برخی از رنگ‌های روغنی دارای مقاومت بالا در برابر اشعه UV هستند. این به معنای این است که رنگ‌روغنی می‌تواند در برابر افت رنگ و تغییرات دیگر ناشی از تابش مستقیم آفتاب مقاومت نشان دهد.
پیشنهاد آیچوب: آموزش ویدئویی ۰ تا ۱۰۰ رنگ چوب و MDF
معایب رنگ‌روغنی چیست؟
رنگ روغنی همچنین دارای برخی معایب است که باید در نظر گرفته شوند. برخی از معایب رنگ روغنی عبارت‌اند از:
۱. بوی زیاد
رنگ روغنی ممکن است دارای بوی قوی و نامطبوعی باشد که ممکن است برخی افراد را اذیت کند. این بو معمولاً ناشی از حلال‌های شیمیایی است که در فرمولاسیون رنگ روغنی استفاده می‌شوند.
۲. زمان خشک‌شدن طولانی
در مقایسه با برخی از رنگ‌های دیگر، رنگ روغنی ممکن است زمان بیشتری برای خشک‌شدن داشته باشد. این ممکن است باعث تأخیر در پروژه‌هایی شود که نیاز به زمان کوتاهی برای تکمیل دارند.
۳. نیاز به تهویه مناسب
به دلیل بوی قوی و استفاده از حلال‌های شیمیایی، استفاده از رنگ روغنی نیازمند تهویه مناسب در محیط است. این ممکن است به معنای نیاز به استفاده از ماسک و محافظت از دستگاه تنفسی باشد.
رنگ روغنی مناسب رنگ‌کردن چه سازه‌هایی است؟
رنگ روغنی برای رنگ‌کردن فلز و سایر سطوح مناسب است. این رنگ می‌تواند بر روی درب‌ها، پنجره‌ها، میزها، صندلی‌ها، کابینت‌ها و سایر قطعات چوبی استفاده شود. همچنین، رنگ روغنی بر روی سازه‌های فلزی مانند درب‌ها، پنجره‌ها، دریچه‌ها و سایر قطعات فلزی نیز قابل‌استفاده است.
به‌طورکلی، رنگ روغنی برای سازه‌هایی که نیاز به پوشش محکم و مقاوم در برابر رطوبت، خش و سایش دارند، مناسب است.
رنگ سلولوزی مناسب رنگ‌کردن چه سازه‌هایی است؟
از رنگ معمولاً برای رنگ‌رنگ کردن سازه‌های چوبی استفاده می‌شود. مهم‌ترین ویژگی این رنگ خشک‌شدن سریع آن است که موجب نام‌گذاری آن به نام رنگ فوری شده است.
برای سازه‌های چوبی، رنگ فوری می‌تواند بر روی درب‌ها، پنجره‌ها، میزها، صندلی‌ها، کابینت‌ها و سایر قطعات چوبی استفاده شود. این نوع رنگ به دلیل خشک شدن سریع و مقاومت بالا در برابر خراش و سایش، برای سازه‌هایی که نیاز به تحمل استفاده روزانه و ضربه دارند، مناسب است.
پیشنهاد آیچوب: آموزش رنگ کردن چوب با سیلر کیلر + نقاشی چوب ۰ تا ۱۰۰
برای رنگ کردن سازه‌های چوبی رنگ سلولوزی مناسب است یا رنگ روغنی؟
بسته به نیاز و شرایط پروژه، می‌توانم رنگ روغنی یا رنگ سلولوزی را برای رنگ کردن سازه‌های چوبی پیشنهاد کنم. هر دو نوع رنگ دارای ویژگی‌ها و مزایا خاصی هستند که باید در نظر گرفته شوند.
رنگ روغنی برای سازه‌های چوبی که نیاز به پوشش محکم و مقاوم در برابر رطوبت، خش و سایش دارند، مناسب است. این نوع رنگ به دلیل خواص آب‌گریزی و مقاومت بالا در برابر ضربه و خراش، برای سازه‌های خارجی مانند درب‌ها و پنجره‌ها بسیار مناسب است. همچنین، برای سازه‌های داخلی مانند میزها، صندلی‌ها و کابینت‌ها نیز می‌توان از رنگ روغنی استفاده کرد.
از طرفی، رنگ سلولوزی برای سازه‌های چوبی که نیاز به پوشش نازک و صاف دارند، مناسب است. این نوع رنگ به دلیل خواص خشک شدن سریع و قابلیت پوشش‌دهی بالا، برای سازه‌هایی که نیاز به تحمل استفاده روزانه و ضربه دارند، مناسب است. همچنین، رنگ سلولوزی برای سازه‌های داخلی مانند میزها، صندلی‌ها و کابینت‌ها نیز بسیار مناسب است.
در مجموع برای رنگ کارن سازه‌های چوبی (داخل ساختمان) رنگ سلولوزی گزینه مناسب‌تری است.
منبع: آیچوب
براق کننده چوب برای اینکه زیر افتاب زر نشه چی خوبه
فقط روغن گیاهی مخصوص چوب