تیغه اره مناسب اره میزی نجاری کدام است؟ | مراقب باشید!

در این آموزش آیچوب یاد می‌گیرید که چرا برای اره میزی نیاز به تیغه‌های مختلف داریم و برای هر برش به چه تیغه‌ای با چه مشخصاتی نیاز داریم.

 آیا این تیغ‌ها در بازار ایران موجود است؟ مشخصات فیزیکی این تیغ‌ها چیست؟ چطور با توجه ‌به نوع برش و نوع چوب تیغ مناسب را انتخاب کنیم؟

 

چرا نیاز به تیغ های مختلف اره میزی داریم؟

 هدف از برش‌کاری با اره میزی داشتن برش‌های دقیق است که پس از آن نیاز به پرداخت محل برش نداشته باشیم.

 در برش‌های چوب طبیعی با اره میزی دو نوع برش اصلی داریم. برش طولی که تیغ اره در راستای راه چوب‌برش را انجام می‌دهد و برش عرضی که تیغ اره راه چوب را به‌صورت عرضی قطع می‌کند.

 میزان باربرداری چوب (تولید براده) و مقاومت چوب در برابر برش در دو نوع برشی که نام بردم متفاوت است. پس برای داشتن یک برش استاندارد و درست باید تیغه‌های مخصوص این دو برش را داشته باشیم.

 

اگر تمایل دارید تا با اره میزی نجاری آشنایی بیشتری پیدا کنید، مطالعه نوشته‌های زیر را به شما پیشنهاد می‌دهیم:

اره میزی نجاری (اره رومیزی) چیست و چه کاربردی دارد؟

راهنمای خرید اره میزی نجاری

دلیل کیک بک در اره میزی نجاری چیست؟

ترمز ایمنی اره میزی (saw stop) چیست؟

اره میزی چیست؟

 اره میزی در هر کارگاه نجاری قلب کارگاه است و به همین دلیل در جای‌گذاری ابزار و چینش ایستگاه‌های کاری در مرکز کارگاه قرار می‌گیرد.

 اره میزی تیغه‌ای دیسکی شکل دارد که توسط یک موتور با سرعت 4 تا 5 هزار دور در دقیقه می‌چرخد. این تیغ زیر یک میز قرار می‌گیرد و با برخورد دادن چوب به تیغی که در حال چرخیدن است برش چوب انجام می‌شود.

 

 پس در اره میزی تیغ ثابت است و چوب به سمت آن هل داده می‌شود. در اره میزی‌های با آپشن‌های بیشتر امکان تعیین عمق برش و زاویه زدن به پهلو هم به این ابزار اضافه شده است.

 اره میزی، میز برش و دورکُن اسامی هستند که همگی به یک دستگاه با مشخصات مختلف اشاره دارند. اسم انگلیسی این ابزار” Table saw ” است و پیشنهاد می‌کنم برای افزایش سواد دیداری حتماً این کلیدواژه را گوگل کنید.

 

تماشای آنلاین ویدئو انتخاب حرفه ای تیغ اره میزی نجاری

 

 

تماشا این ویدئو در برخی اپراتور ها با ترافیک نیم بها محاسبه می شود!

 

بهترین تیغ برای اره میزی چیست؟

بهترین تیغ برای اره میزی با توجه به نوع برشی که انجام می دهید انتخاب می‌شود.

سه نوع تیغ برای اره میزی چوب بر وجود دارد که در ادامه توضیح خواهم داد.

تیغ های ریپ کات (به انگلیسی: Rip cut)، تیغ های کراس کات (به انگلیسی:Cross cut) و تیغ های ترکیبی (به انگلیسی: Combination).

 

 در کنار انتخاب تیغ مناسب با توجه ‌به نوع برش گزینه دیگری که در انتخاب تیغ اره میزی باید دقت کنید مؤلفه‌ای با نام هوک انگل (به انگلیسی: Hook angle) است که تأثیر مستقیم روی کیفیت و ایمنی برش دارد و در ایران به این گزینه هیچ توجهی نمی‌شود.

 هوک انگل دقیقاً اشاره می‌کند که تیغ موردنظر شما برای چه دستگاهی هست!

 

1. تیغ اره مخصوص برش طولی اره میزی (Rip cut)

 یک قطعه چوب را بردارید و با چاقویی تیز در راستای راه چوب سعی در بریدن آن کنید. متوجه خواهید شد که چوب خیلی راحت بریده می‌شود و براده‌هایی هم که از این برش تولید می‌شود پر حجم و بلند است.

 بنابراین نیاز به تیغ‌هایی داریم که در برش راه چوب بتواند براده‌های پر حجم و بلند را خارج کند. برای خارج کردن این براده‌ها باید فاصله بین دو دندانه کنار هم زیاد باشد. به این فاصله گالت (به انگلیسی: Gullet) گفته می‌شود و در همه تیغ‌ها وظیفه خارج‌کردن محتوایت برش را بر عهده دارد.

 وقتی عمق و عرض چاله بین دو دندانه کنار هم افزایش پیدا کند قطعاً باید تعداد دندانه‌های تیغ را کاهش دهیم. مثلاً در تیغ‌های ریپ کات قطر 25 سانتی‌متر 24 عدد دندانه داریم که کمتر از یک‌سوم تعداد دندانه در تیغ کراس کات با همین قطر است.

 

مشخصه بارز این تیغ ها تعداد کمتر دندانه در قطر برابر با سایر تیغ ها است. برش با این تیغ ها در راه چوب سریع اما کم دقت است و محل خروج تیغ از چوب حالت دندان موشی و ریش ریش پیدا می کند.

 

 

2. تیغ اره مخصوص برش عرضی اره میزی (Cross cut)

 مانند مثال بالا این بار چوب را در خلاف راه چوب با کاتر برش کنید. براده‌هایی که تولید می‌شوند خیلی ریز و خورد شده هستند.

 بنابراین در تیغ کراس کات مانند ریپ کات می‌توانیم چاله بین دو دندانه را کوچک‌تر داشته باشیم و برای جبران برش کم‌دقت تیغ ریپ کات تعداد دندانه تیغ را افزایش دهیم.

 مشخصه بارز تیغ کراس کات تعداد دندانه زیاد در محیط تیغ و آرایش خاص Atb دندانه‌ها است. تیغ‌های کراس کات مثلاً در قطر 25 سانتی‌متر تیغ 80 دندانه دارند که در مقایسه با 24 عدد دندانه ریپ کات کاملاً قابل‌تشخیص است.

 

 سرعت برش در تیغ‌های کراس کات کمتر از ریپ کات است؛ اما تمیزی برش در این تیغ‌ها بسیار بالا است و با وجود برش خلاف راه چوب اما محل خروج تیغ از چوب را ریش‌ریش نمی‌کند.

 عیب تیغ‌های کراس کات عمر کمتر آن در مقایسه با تیغ ریپ کات است. مثلاً اگر یک تیغ ریپ کار را 5 بار بتوانیم تیز کنیم تیغ کرات کات را بیشتر از 3 بار نمی‌توان تیز کرد.

 توضیح بیشتر:

 آرایش دندانه یعنی شکل خاص قرارگیری عاج و نوع تیز کردن هر یک عدد عاج که با دیدن پلاک تیغ یا کاتالوگ آن قابل‌تشخیص است. شکل دندانه‌ها در تیغه‌ها با کاربری مختلف متفاوت است و یک‌شکل نیستند.

3. تیغ اره برش ترکیبی چوب برای اره میزی (Combination)

 اول اینکه با وجود فوق‌العاده بودن این تیغ، اما در ایران نیست و امیدواریم همکاران واردکننده ابزار کمی روی دانش خودشان کار کنند و ریسک واردات یک محصول جدید را بپذیرند؛ بلکه من و شما مصرف‌کننده لذتی از ایمنی و دقت ببریم.

 این تیغ ترکیبی از دو تیغ برش طولی و تیغ راه پود است و نیازی به تعویض تیغ برای این دو برش نخواهید داشت. به لحاظ تمیزی برش بهتر از تیغه برش طولی و به لحاظ سرعت برش کمتر از تیغ‌های برش طولی و سرعت بیشتری از تیغ‌های برش عرضی دارد.

 

 تعداد دندانه‌های این تیغ بیشتر از تیغ ریپ و کمتر از تیغ کراس کات است. مثلاً در تیغ قطر 25 سانتی‌متر ترکیبی تعداد دندانه 50 عدد است؛ ولی در کراس کات 80 دندانه و در ریپ کات 24 دندانه است. به لحاظ آرایش عاج هم ترکیبی از تیغ‌های کراس کات و ریپ کات با آرایش Flat و Atb است.

 

پیشنهاد مطالعه بیشتر: چه تیغی برای اره فارسی‌بر بخرم؟

 

فرق تیغه اره دیسکی با تیغ اره میزی

 در نگاه اول تیغ اره میزی و اره دیسکی و اره فارسی بر شبیه به هم هستند.

 این تیغه‌ها در تعداد و شکل و آرایش دندانه‌ها و ضخامت برش و جنس تشکل دهنده تیغه و بدنه و حتی فرایند ساخت بسیار شبیه به هم هستند؛ اما با یک تفاوت ریز و البته بسیار اساسی!

 این تفاوت در مؤلفه‌ای با نام هوک انگل (Hook angle) است که در هیچ منبع فارسی معادل این واژه وجود ندارد و در آیچوب برگردان فارسی ” زاویه هجوم” یا “زاویه قلاب” را برای آن انتخاب کردیم.

 هوک انگل یک عدد است که با واحد زاویه و به درجه نوشته می‌شود و می‌توانید آن را روی پلاک مشخصات همه تیغه‌ها و یا در کاتالوگ آن‌ها بخوانید.

 عددی معمولاً بین منهای 5 درجه تا مثبت 27 درجه که زاویه فرضی رخ الماسه های روی تیغه نسبت به زاویه صفر درجه را نشان می‌دهد.

 اگر بالای الماسه از پایین آن جلوتر باشد زاویه هجوم مثبت است و اگر پایین الماسه از بالای آن جلوتر باشد این زاویه منفی است.

 به تصویر زیر اگر دقت کنید به‌راحتی متوجه خواهید شد:

 هوک انگل برای تیغه‌های دیسکی شکل که از تیغه از بالا به سمت چوب حرکت می‌کند باید منفی باشد و برای تیغه‌هایی که روی اره میزی و دورکن وصل می‌شود عدد هوک انگل باید مثبت باشد.

 مثلاً در تیغه‌های اره دیسکی در مدل‌های مختلف زاویه هجوم تیغه معمولاً 5 یا 12 یا 15 یا 20 و یا 22 درجه مثبت است. در صوری که در تیغه‌های اره دیسکی و اره فارسی بر این زاویه همیشه منفی است.

 هوک انگل مثبت برای اره میزی باعث می‌شود تیغه قطعه کاری که برش می‌کنید را به میز چسبانده و فشار تیغه به سمت میز باشد که کاربر اره میزی نیروی کمتری برای هل دادن چوب به سمت تیغ اره استفاده می‌کند.

 استفاده از تیغ اره با هوک انگل منفی در اره میزی احتمال پرت‌ شدن چوب به سمت کاربر را زیاد می‌کند و فشار به موتور دستگاه را افزایش می‌دهد.

 

جدول مقایسه تیغ های مختلف اره میزی نجاری

نوع برش	زاویه هجوم	آرایش دندانه	تعداد دندانه تیغ	قطر تیغ	کاربرد	نام تیغ
برش سریع و کم دقت	+20	Flat	24 عدد	25 cm	برش راستای راه چوب	Rip cut
برش کُند و تمیز	+15	Atb	80 عدد	25 cm	برش خلاف راه چوب	Cross cut
برش تمیز با سرعت خوب	+12	Atb	50 عدد	25 cm	برش ترکیبی	Combination

سخن پایانی و نظر نویسنده:

 به نظرم تفکری که جای تأسف دارد نگرش قدیمی و کهنه و به‌شدت بازاری و بدون هیچ‌گونه انعطاف در صنعت تیغ و برش ایران است.

 گاهی تعجب می‌کنم از عمق ناآگاهی دوستانی که نبض این بازار را در دست دارند و عدم دانش آن‌ها نسبت به معمولی‌ترین اطلاعات تخصصی نوبر چهارفصل هست گویا!

 اما مشکل این جا نمود پیدا می‌کند که وقتی این قشر اطلاعات درستی نداشته باشند تاوان آن توسط من و شما مصرف‌کننده با خرید ابزار غیراصولی و با استانداردهای قدیمی پرداخت می‌شود.

 البته تا حدودی باید حق داد به این دوستان! چون نمی‌خواهند با دست گذاشتن روی محصول جدید هزینه برای معرفی و تبلیغ و ایجاد نیاز در بازار را به جیب خودشان تحمیل کنند.

 سیاست این است که منتظر می‌مانند کسی روی محصولی جدید سرمایه‌گذاری تبلیغاتی کند، فرهنگش که جا افتاد و زمین توسط دیگران شخم زده شد این دوستان بذر خود را هم می‌کارند.

 در کل حس حاجی بازاری منزجرکننده‌ای در این صنعت وجود دارد که اجازه بروز و حضور نیروهای جوان و پر انرژی را نمی‌دهد.

 راهکار ایجاد فشار از بالا توسط بزرگ‌ترین قشر این بازار یعنی خریداران است. خودمان را بروز کنیم تا فروشنده برای تعامل با ما و در نتیجه فروش احساس نیاز کند.

 

منبع: آیچوب