دلیل کیک بک در اره میزی چیست؟! بررسی یک حادثه واقعی

 کار با اره میزی نجاری بسیار خطرناک است اگر آموزش لازم را ندیده باشید. در ادامه با شما یکی از رایج‌ترین حوادث با اره میزی نجاری را با هم بررسی می‌کنیم.

 اما داستان چیست؟

 چندی پیش در اینستاگرام آیچوب یک استوری منتشر کرده بودیم که در آن کاربر اره میزی در حال برش یک تخته مربعی شکل بود که در یک‌لحظه تخته به سمت شکم اپراتور اره میزی شلیک شد.

 این حادثه در کاربران غیرحرفه‌ای اره میزی بسیار رایج است و اگر به‌عنوان کاربر آماتور این دستگاه آن را تا کنون تجربه نکرده‌اید بسیار خوش‌شانس هستید.

 در این مقاله آیچوب و ویدئویی که برای آن تهیه کردیم دلایل وقوع این حادثه را بررسی می‌کنیم و راه کارهایی برای جلوگیری از تکرار این حوادث را آموزش می‌دهیم.

کاربرد اره میزی چیست؟

 اره میزی را می‌توان قلب یک کارگاه نجاری دانست. با قابلیت انجام برش‌های بسیار دقیق و گوناگون.

 ساختار اره میزی بسیار ساده است. یک موتور که محور آن به تیغه دایره‌ای‌شکل متصل شده را زیر یک میز قرار می‌دهیم و ساده‌ترین نوع اره میزی را می‌سازیم.

 در ادامه برای بهترشدن اره میزی امکاناتی مانند قید و گونیا، مکانیسم‌های تغییر ارتفاع تیغه (سیستم لیفت) و تغییر زاویه تیغه (سیستم تیلت) و… را به اره میزی اضافه می‌کنیم.

 تقریباً همه برش‌هایی که یک نجار برای فعالیت‌های روزانه خود نیاز دارد را می‌توان با اره میزی نجاری انجام داد.

 از برش انواع چوب و تخته در اندازه‌های مختلف تا اجرای بسیاری از اتصالات نجاری را می‌توانید با اره میزی انجام دهید.

 در اره میزی حتی با افزودن کامپوننت‌ها و گجت‌هایی می‌توانید این گستره کاربرد را چندین برابر کنید.

اره میزی چقدر خطر دارد؟

 اجازه دهید نگاهی آماری داشته باشیم.

 طبق آمار وزارت بهداشت آمریکا (به آمار وزارت بهداشت ایران دسترسی نداریم!) بیش از 40 هزار حادثه در سال برای کاربران دستگاه اره میزی رخ می‌دهد که 4 هزار مورد از این حوادث منجر به قطع کامل یک یا چند انگشت دست می‌شود.

 این حوادث بیش از دو میلیارد دلار برای سیستم درمانی آمریکا هزینه دارد!

 تصور اینکه این آمار باتوجه‌به عدم توجه به ایمنی در ایران و ساختار به‌شدت آپدیت گریز این صنعت و سیستم قدیمی و معیوب اره‌های میزی چقدر می‌تواند باشد چندان سخت نیست.

ویدئو بررسی دلایل کیک بک اره میزی نجاری

در ویدئوی زیر یک حادثه واقعی با اره میزی نجاری را زیر ذره بین قرار دادیم و دلایل رخ دادن این حادثه را بررسی کردیم.

 

تماشا این ویدئو در برخی اپراتورها با ترافیک نیم بها محاسبه می‌شود!

در ادامه اشتباهات این اپراتور اره میزی را به ترتیب بررسی می کنیم.

 

1. عدم تنظیم ارتفاع برش تیغ اره میزی

 ارتفاع برش در اره میزی را باید باتوجه‌به ضخامت چوبی که برش می‌کنید تنظیم کنید.

 بهترین حالت برای تنظیم ارتفاع به‌اندازه یک دندانه تیغه‌اره که معادل تقریباً 5 میلی‌متر می‌شود بیشتر از ضخامت چوبی است که برش می‌کنید.

 

این تنظیم درست علاوه بر اینکه باعث ایمنی بیشتر در کارکردن می‌شود، با قراردادن بیشترین تعداد دندانه در مسیر برش باعث ایجاد برش‌های نرم‌تر فشار کمتر به موتور اره میزی خواهد شد.

2. قرار گرفتن پشت مسیر برش اره میزی

 این یک قانون اساسی و کلی در همه ابزار نجاری است که در پشت مسیر برش تیغه قرار نگیرید.

 همیشه فرض را بر کیک بک کردن و پرتاب چوب بگیرید و با این پیش‌فرض اگر در مسیر این پرتاب نباشید احتمال خطر حتماً کمتر خواهد شد.

 همیشه در برش‌کاری با اره میزی در سمت چپ تیغ اره قرار بگیرید طوری هم بر قطعه کار مسلط باشید و هم از سیر پرتاب احتمالی قطعه کار دور بمانید.

 حتی در اره میزی‌های به‌روز، شسی قطع اضطراری (emergency) در سمت چپ دستگاه و در محلی قرار گرفته است که می‌توانید با بالاآوردن زانوی پای چپ و بدون اینکه دست‌ها را درگیر کنید اره را خاموش کنید.

3. خالی کردن مسیر برش

 همیشه باید مسیر حرکت قطعه‌ای که برش می‌کنید روی میز باز و خالی باشد.

 اگر چند قطعه را برش می‌کنید دقت کنید که جلوی قطعه‌ای که برش می‌کنید قطعه چوب‌های ناشی از برش‌های قبلی قرار نداشته باشد.

 یک برخورد کوچک قطعه در حال برش با قطعات روی میز یا موجب کیک بک قطعه در حال برش می‌شود و یا قطعات کوچک روی میز را پشت تیغه می اندازه و باعث پرتاب آن به سمت صورت کاربر می‌شود.

4. استفاده نکردن از چاقویی پشت تیغه اره میزی

 کارد یا چاقویی پشت تیغه‌اره در دیگر ابزارها مانند اره دیسکی و نفوذی هم رایج است.

 چاقویی پشت تیغ اره در اره میزی از قرارگرفتن قطعه کار در محدوده پشت تیغ و در نتیجه پرتاب آن به سمت کاربر جلوگیری می‌کند.

 همان‌طور که در ویدئو مشخص است اگر چاقویی پشت تیغه از اره میزی توسط این کاربر حذف نمی‌شد این حادثه به‌هیچ‌عنوان رخ نمی‌داد.

 این قطعه به انگلیسی “Riving knife” نام‌گذاری شده است؛ اما نام دیگری هم دارد که به کاربری مهم دیگر آن اشاره می‌کند.

 این قطعه مهم ایمنی گاهی “Splitter “ گفته می‌شود که در این تعریف وظیفه جلوگیری از جمع‌شدن خط برش پشت تیغ اره را بر عهده می‌گیرد.

 

 وقتی شما چوب را به‌صورت ریپ کات (Rip Cut) برش می‌کنید یک خط برش پس از عبور از تیغ اره دارید که این خط برش، تمایل به جمع‌شدن خواهد داشت مخصوصاً در چوب‌هایی که چگالی بالاتری دارند و مستعد پیچ‌وتاب هستند.

 اسپلیتر جلوی جمع‌شدن شیار برش در پشت تیغه و در نتیجه پرت‌شدن چوب به سمت کاربر اره میزی را می‌گیرد.

 پیشنهاد می‌کنیم اگر اره میزی نجاری شما چنین قطعه‌ای دارد به‌هیچ‌عنوان آن را جدا نکنید.

 شاید بپرسید که آیا می‌توانیم در اره میزی‌هایی که این آپشن در آن‌ها نیست این قطعه را نصب کنیم؟

 به تجربه باید گفت که اگر چنین جایگاهی از قبل وجود نداشته باشد باید به‌صورت ابتکاری برای آن بسازید که باتوجه‌به ساختار اره گاهی چندان آسان نیست.

5. به عقب کشیدن چوب روی اره میزی

 در کاربری اره میزی باید مسیر برش را به‌صورت کامل طی کنید.

 وقتی قطعه را با اره میزی برش می‌کنید باید پیش‌بینی طول قطعه کار و داشتن تکیه‌گاه مناسب برای طی‌کردن یک کورس برشی را انجام دهید.

 در اره میزی نمی‌توانید وسط برش قطعه را به عقب برگردانید. این کار باعث پرت‌شدن قطعه کار به سمت بدن کاربر اره میزی می‌شود.

 سرعت و قدرت ضربه‌ای که در این مواقع از طرف تیغه به چوب وارد می‌شود بسیار بالاست و اگر تصور می‌کنید که می‌توانید با دست این سرعت و قدرت را مهار کنید بی شک در اشتباه هستید.

 (در یکی از آموزش‌های آیچوب محاسبه کردیم که قدرت برخورد یک قطعه چوب یک و نیم‌کیلویی در فاصله دو متری به‌صورت در اثر کیک بک اره میزی معادل با انفجار یک و نیم‌گرد TNT است!)

 توجه کنید که برش تا نیمه چوب با اره میزی امکان‌پذیر است؛ اما تکنیک خاص خودش را دارید و نیاز به گجت‌های کمکی برای برش دقیق و ایمن دارد.

6. عدم باردهی درست به تیغه اره میزی

 اگر به ویدئو دقت کنید، کاربر اره میزی یک اشتباه رایج و خطرناک انجام داد.

 برای برش چوب یا هر قطعه‌ای با اره میزی باید از دو جهت نیرو وارد کنیم، فشاری که از پشت قطعه کار وارد می‌کنیم که با دست راست انجام می‌شود و باعث می‌شود فیدینگ (Feeding) یا باردهی به تیغه انجام شود.

 و فشار دومی برای کنترل قطعه کار و نگه‌داشتن چوب در مسیر برش اره با دست چپ اعمال می‌شود.

 کاربر آماتور در این ویدئو فشار دست چپ را روی گوشه پایین سمت چپ قطعه کار متمرکز کرده بود که باعث فاصله‌گرفتن قسمت بالا و راست قطعه کار شد.

 

 این فاصله انداختن از گونیای اره میزی باعث حرکت قطعه کار به پشت تیغه می‌شود که باتوجه‌به عدم وجود چاقویی پشت تیغه موجب چنین حادثه‌ای شد.

 این اشتباه بین کاربران آماتور بسیار رایج است و حتی در بین کاربرانی که تجربه نسبی کار با اره میزی را دارند هم دیده می‌شود.

 روش درست کنترل با دست چپ هدایت‌کردن چوب و نگه‌داشتن آن در راستای قید (گونیای) اره میزی است و این فشار نباید در قسمت پایین تیغه و یا پس از تیغه و در قسمت شیار برش وارد شود.

 پیشنهاد می‌کنیم برای هل‌دادن چوب به سمت تیغ اره میزی از دستک‌های کمکی (پوش استیک و پوش بلاک) استفاده کنید.

 

7. اشتباه در انتخاب تکیه گاه برش

 برای قطعات مختلف و حتی در برش‌های 90 درجه‌ای و تحت زاویه باید انتخاب‌های مختلفی برای خط برش و تکیه‌گاه برش در اره میزی داشته باشید.

 فرض کنید می‌خواهید یک صفحه مربعی شکل ام‌دی‌اف با طول و عرض 60 سانتی‌متر را در عرض 20 سانتی‌متری برش کنید.

 کدام قسمت را باید به گونیای فارسی بر تکیه دهید؟

 

 در این حالت یا باید گونیا را روی 20 سانتی‌متر تنظیم کنید یا روی 40 سانتی‌متر تا این برش را انجام دهید.

 در برشی که در ویدئو می‌بینید پیشنهاد می‌شود عرض کمتر را یعنی 20 سانتی‌متر را با گونیا تنظیم کنید و برش صورت پذیرد.

 البته این قانون همیشگی نیست و در برش‌های مختلف می‌تواند متغیر باشد.

سؤال چالشی این آموزش

کاربر اره میزی در این ویدئو یک اشتباه دیگر هم انجام داده که در این آموزش به آن اشاره نکردیم.

نظر شما چیست؟ در کامنت های این مقاله بنویسید.

سخن پایانی

در این مقاله و ویدئویی که برای آن تهیه کردیم سعی کردیم با تمرکز بر این ویدئو اشتباهاتی که کاربر اره میزی داشت را با هم موشکافی کنیم

بحث آموزش استفاده از ابزار و ایمنی استفاده از آن ها بسیار بسیار گسترده است و تلاش می کنیم در آیچوب مجموعه کاملی از این آموزش ها را فراهم کنیم.

منبع: آیچوب