لیختنبرگ سوزاندن چوب با برق یکی از راههای ایجاد طرحهای جذاب بر روی چوب است. اگر اهل جستجو و گشتوگذار در فضای مجازی باشید احتمالاً افکتهای درخت یا رعدوبرق مانند روی چوب را دیدهاید که توسط سوزاندن چوب با ولتاژ بالای برق ایجاد شده است.
در این مطلب با محوریت خویش ساز کردن و آشنایی، به مروری کوتاه در این تکنیک خواهیم پرداخت. این طرحها به طرحهای لیختنبرگ معروف هستند چرا که حاصل تجربیات و آزمایشهای فیزیکدان آلمانی جورج کریستف لیختنبرگ در قرن ۱۸ میلادی بوده است.
لیختنبرگ (Lichtenberg) چیست؟
لیختنبرگ در واقع ایجاد طرح روی چوب با اختلاف ولتاژ بالا بین دونقطه از چوب است. طرحهای لیختنبرگ با ایجاد اختلاف ولتاژ بالا (بالای ۲۰۰۰ ولت) بین دونقطه از جسم تقریباً نارسانا ایجاد میشوند.
تصویر حاصل از آن نمونهای سهبعدی از طرحهای لیختنبرگ بوده که علت این پدیده تخلیهٔ الکتریکی حاصل از اختلافپتانسیل بسیار زیاد است. برای ایجاد طرحهای لیختنبرگ روی چوب به یک ترانس ولتاژ بالا یا ترانس تسلا نیاز داریم.
در این نوشته شما را با روشهای ساخت دستگاه لیختنبرگ آشنا خواهیم کرد.
پیشنهاد آیچوب:
خطر های پیش روی نجار برای استفاده از دستگاه لیختنبرگ چیست؟! + ویدئو
توجه بسیار مهم: در این شیوه با ولتاژهای چند هزارولتی سروکار داریم که بسیار کشنده است؛ بنابراین در صورت عدم مهارت و آشنایی کامل با برق و ایمنی آن حتماً از متخصصی ماهر کمک بگیرید و شخصاً اقدام به ساخت دستگاه و استفاده از آن ننمایید. مسئولیت عدم توجه به عهده خواننده بوده و هیچ مسئولیتی بر عهدهٔ آیچوب نخواهد بود.
همانطور که اشاره کردیم در این روش که نوعی سوخت نگاری روی چوب هست از ولتاژهای بسیار بالای کیلو ولتی استفاده میشود. روش کار بسیار ساده هست؛ دو عدد پراپ یا اتصال داریم که با قراردادن آن در دونقطه از چوب اختلافپتانسیل شدیدی ایجاد میکنیم .
این ولتاژ موجب سوختن چوب با نقشهایی تصادفی میشود. معمولاً قبل از اعمال برق به چوب سطح آن را توسط محلول آب و نمک یا آب و جوششیرین یا نوشابه و جوششیرین کمی خیس کرده و پس از چند دقیقه که محلول مقداری در چوب نفوذ کرد، ولتاژ اعمال میشود.
با جابهجایی اتصال، تغییر در زمان اعمال ولتاژ یا میزان آن و تغیر رطوبت و جنس چوب نقشهای ایجاد شده و متفاوت خواهند بود.
بهتر از قبل از دست به کار شدن کمی در مورد شدت این ولتاژ بدانید!
ولتاژ برقی که در خانهها استفاده میکنیم ۲۲۰ ولت هست. ولتاژ صنایع نیز ۴۰۰ ولت و بیشتر. ولتاژهای ۲۰ هزارولتی، ۶۰ هزار، ۱۲۰، ۴۰۰ هزار و بیشتر هم وجود دارد که در سیستمهای توزیع، فوق توزیع و انتقال شاهد آن هستیم.
برای نوشتن سادهتر و رسمیتر از واحد کیلوولت برای بیان ضریب هزار استفاده میکنیم.
برای این روش به چند کیلو ولت احتیاج داریم؟
استانداردی برای آن تدوین نشده است؛ اما معمولاً از ۲ کیلوولت (دو هزار ولت) کمتر نیست.
چگونه این ولتاژ بالا را ایجاد کنیم؟
همانطور که اشاره شد برق شهری و مورداستفاده ما ۲۲۰ ولت هست. برای تبدیل این مقدار سادهترین راه ممکن استفاده از ترانسفورماتورهای افزاینده ولتاژ هست. این ترانسفورماتورها ولتاژ ۲۲۰ ولتی را در ورودی دریافت کرده و در خروجی به ولتاژ دلخواه تبدیل میکنند.
کمی توضیح:
بهصورت کلی دو نوع ترانسفورماتور داریم، افزاینده و کاهنده. همانطور که از نامشان پیداست کاهنده ولتاژ را کاهش و افزاینده ولتاژ را افزایش خواهد داد. ترانسفورماتور یک عنصر مبدل هست با فرکانس و توان ثابت.
به این معنی که در فرایند تبدیل چیزی تولید یا مصرف نمیکند (البته تلفاتی وجود دارد که در مقایسه با ولتاژ ایجاد شده بسیار ناچیز هست و نمیشود آن را مصرف بهحساب آورد). سادهترین انواع ترانسفورماتورها شارژرهای موبایل شما هستند.
قصد نداریم وارد فاز تخصصی این مبحث شویم؛ بنابراین به این پرسش پاسخ خواهیم داد که چطور در ایران با امکانات موجود چنین مبدلی رو تهیه کنیم! پرسشی اگر بود در دیدگاههای همین پست بپرسید حتماً پاسخ خواهم داد.
اما چطور؟
ساخت ترانس لیختنبرگ
به کارگاههای ترانس پیچی مراجعه کنید و بخواهید که برای شما چنین ترانسی را طراحی و بسازند. ترانسی با خروجی چند کیلوولتی و جریانی بسیار پایین در حد دهم یا میلیآمپر با ورودی برق شهر.
پیشنهاد آیچوب:
آموزش ۰ تا ۱۰۰ رزین اپوکسی و آموزش کار با دستگاه لیختنبرگ
خرید ترانس ماکروویو یا ماکروفر برای لیختنبرگ
این روش سادهترین راه ممکن هست و تا ۲۰ کیلوولت را برای شما فراهم خواهد آورد. نسبت با راه اول هم بسیار ارزانتر هست. در این روش کافی است یک عدد ترانس دستگاه ماکروویو تهیه کنید. این ترانس را میتوانید باقیمت مناسبی تهیه کنید.
در این ترانس دو سر ورودی دارید که برق شهری وصل شده و سه سر خروجی. از سه سر خروجی تنها یک عدد مورداستفاده شما هست و دو سر دیگر را قطع و عایق میکنید؛ بنابراین یک سر اتصال شما خروجی از ترانس و سر دوم بدنه ترانس خواهد بود.
ممکن هست در مدلهای مختلف متفاوت باشد؛ اما با آزمایشی ساده به آن پی خواهید برد. در ترانسهای رایج ماکروویو سه عدد سیم خروجی داریم. یک جفت در بوبین پایینی و یک سیم در بوبین بالایی. دو سیم پایینی را عایق کنید.
تک رشته سیم مربوط به بوبین بالایی یک سرو خروجی شما و سر دیگر ره به بدنه ترانس وصل کنید. برای اتصال به بدنه میتوانید آن را با کابل شو و پیچومهره به زیر ترانس اتصال دهید.
خرید ترانس نئون برای دستگاه لیختنبرگ
این ترانسها تا ۲۰ کیلوولت تولید شده و در دو نوع سوئیچینگ و خطی موجود است. پیشنهاد ما نوع سوئیچینگ هست که سبکتر، بسیار ارزانتر و بادوامتر است. بهراحتی هم در بازار ایران قابلتهیه است.
بهترین پیشنهاد برای لیختنبرگ استفاده از ترانسهای نئون هست به دلیل ایمنی بالایی که دارند و در برقگرفتگی احتمالی مشکل بسیار کمتری برای فرد ایجاد میکنند در مقایسه با ترانسهای ماکروویو
پیشنهاد آیچوب:
۱۹ ایده لیختنبرگ یا طرح با ولتاژ بالای برق بر روی لوازم چوبی!
خرید ترانس فلای بک تلویزیون برای لیختنبرگ
تلویزیونهای قدیمی لامپتصویر یا لامپ اشعه کاتودی داشتند که این لامپ با مکانیزمی ساده و منظم تصویر را روی صفحه تلویزیون نشان میدهند. برای این فرایند نیاز به ولتاژی بالا و چند کیلو ولتی هست که این ولتاژ بالا توسط ترانسی در این تلویزیونها تأمین میشود. این ترانس را میتوانید از تعمیرکارها تهیه کنید.
برای درایو کردن (راهاندازی) آن نیاز به مدار سوئیچینگ دارید که کمی تخصصی هست. البته سخت نیست اگر آشنایی کافی با برق و الکترونیک داشته باشید. شما کافی است بوبین ورودی، خروجی و فلای بک آن را پیدا کنید. ورودی این ترانس ۱۲ ولتی هست.
کمی توضیح بیشتر: برای اینکه از زحمت طراحی و ساخت مدار تغذیه این دستگاه رهایی یابید یک راه سادهتر هم هست. در این راه ساده یک عدد لامپ کممصرف (CFL) تهیه کنید و از مدار داخلی آن برای تغذیه ورودی ترانس استفاده کنید.
یک عدد لامپ کممصرف ۶۵ وات برای این کار کفایت میکند و اگر ترانس مناسبی داشته باشید تا ۲۰ هزار ولت را هم در خروجی خواهید داشت.
در نهایت این روش به دلیل تخصصی بودن و احتمال خطر بالا پیشنهاد نمی شود.
نکات ایمنی استفاده از دستگاه لیختنبرگ
حتماً کف پا عایق باشد.
برای جابهجایی الکترودها از عایقهای پیویسی استفاده کنید و از چوب به این امید که عایق هست هرگز استفاده نکنید.
در مدار تغذیه دستگاه حتماً از فیوز محافظ جان استفاده کنید. این فیوز اگر در جعبهفیوز منزل یا کارگاه موجود هست نیازی به نصب دوباره نیست .
هنگام کارکردن فقط از یک دست استفاده کنید.
دستگاه را روشن رها نکنید.
منبع: آیچوب
نمونه کار های اجرا شده لیختنبرگ
عرض سلام و ممنون از مطالب آموزنده شما.بنده میخواستم از ترانس مایکروویو برای اینکار استفاده کنم.در توضیحات شما قید شده که دو سر خروجی رو قطع و از یک سر خروجی و بدنه ترانس استفاده کنم.میخواستم بدونم در این شرایط خروجی من چند کیلو ولت میشه؟ شیوه ی کار در این شرایط چطوری میشه؟ ممنون از راهنماییتون
سلام.
ولتاژ خروجی روی بدنه ترانس نوشته شده .
مقدار محلولی که استفاده میشه چقدر باشه کم یا زیاد اگه دو سر محل سوخت بهم برسه برق قطع نکنیم مشکلی پیش نمیاد
مقدار محلول کاملا وابسته به میزان خواب محلول میزان نفوذ در چوب میزان خشکی چوب اولیه هست. استانداردی ندارد. تجربی هست.
اگر دو سر پراپ بصورت مستقیم به هم برخورد نکند مشکلی پیش نخواهد آمد.
سلام خسته نباشید
برا استفاده از ترانس نئون از سیم به اندازه قطر سیم خروجی استفاده کنیم مشکلی پیش نمیاد بعد توان ترانس مهم نیس
با توجه به اینکه در خروجی بار ثابتی نداریم بهتر هست از سیم ضخیم تری استفاده کنید.
با سلام و خسته نباشید بهترین چوب برای این کار چیه
و بهترین رسانا چه مایعی هست که جریان بهتر عبور کنه
سلام مهیار عزیز
موادی که در همنی مطلب اشاره شد، در جستجو های ما به عنوان بهترین رسانا معرفی شده بود.
سلام من یک ترانس نئون ۱۲۰۰۰ دارم امتحان کردم سطح چوبمم آب نمک زدم ..نوشابه با جوش شیرینم زدم ولی اتفاقی نمی افته مشکل از چیه کجای کارم اشتباه
سلام.
اگر خروجی مناسب داشته باشید با نزدیک کردن دو سر پراپ به یکدیگر تخلیه الکتریکی را خواهید دید.
سلام خداقوت
نقش هر الکترود در حال سوختن اگر به هم متصل بشه مشکلی
پیش نمیاد؟ در واقع جریان الکترود ها با سوختن به هم اتصال پیدا
میکنه. من ترانس نئون ۱۵کیلو تهیه کردم فروشنده گفت دو سر خروجی
با هم اتصال پیدا کنه ترانس می سوزه
ضمنا دو سر خروجی ررو سیم نمره چند وصل کنم که جریان خروجی رو
منتقل کنه . ممنون از ممطالب مفیدتون
سلام .
بصورت مستقیم نباید دو سر پراپ را به هم متصل کنید.اتصال کوتاه ناشی از آن باعث از بین رفتن ترانس خواهد شد .
از کابل های افشان مخصوص جوشکاری استفاده کنید.اگر دسترسی ندارید چهار رشته سیم افشان را با هم موازی کنید.
بسیار کامل و جامع. مچکرم.
فقط یه سئوال با ترانس نئون ۱۵۰۰۰ هم میشه انجام داد؟
سلام.با رعایت احتیاط و ایمنی بله.
سلام
مگه ترانس ماکروویو خروجیش چهار هزار ولت نیست؟
من ترانس ماکروویو گرفتم ولی نقوش خیلی جزئی ایجاد میشه
الکترولیت بیشتری بزنم یا ولتاژ خروجی کمه؟
سلام
خیر.۴ هزار و بیشتر هم موجود هست .
الکترولیت رو بیشتر استفاده کنید و به چوب استراحت بدید تا جذب کنه.
با سلام بر استاد گرامی
اگر امکانش هست نکات احتیاطی کار رو هم به طور مختصر شرح بدین
سپاسگذارم
سلام
در مطلب توضیح داده شده
در دیدگاه های این پست نیز توضیحات بیشتری ارائه شده.
سلام این ترانس های ماکروویر از کجا باید خریداری کرد؟؟
و یا چه نوع ترانس neoni باید خرید ممنون
سلام.
برای هر دو گوگل کنید.تعمیراتی های بزرگ یا گارانتی ها معمولا دارند.
سلام
من ترانس نئون ۱۵۰۰۰ ولتی دارم نحوه وصل کردن خروجی رو راهنمایی کنید
من از دو سر خروجی استفاده کردم ولی هیچ اتفاقی نیافتاد راهنمایی کنید
سلام.
اتصال درست هست . ممکن هست شیوه اتصال به چوب و یا آماده سازی چوب قبل از سوخت درست نباشد.
سلام
خیلی ممنون بابت مطالب مفیدتون ، تو بازار خیلی دنبال این ترانس نئون بودم اکثرا اعتقادشون این بود که برای این کار ضعیف هستش و جواب نمیده و ترانسهای مقطی قوی تر هستن لطفا راهنمایی کنید
سلام.
ابتدا اینکه در صورت عدم آشنایی درست با برق دست به اینکار نزنید.
در توان های مختلف موجود هست . ترانس ماکروویو اما رایج تر هست برای اینکار.
سلام وقت بخیر
ما موفق به تولید این آثار در ایران و در تهران شدیم
از دوستان و مشتریان گرامی اگر کسی خواست سفارش بده ما در خدمت هستیم
انجام عملیات الکتریسته و اپوکسی های تلفیقی
۰۹۱۲..
سلام دوست گرامی .
برای سفارش تبلیغ بخش تبلیغات سایت را مطالعه نمایید.
اینکار بسیار بسیار خطرناک است، و با تجهیزات مخصوص باید انجام بشه،وگرنه کشتنده است…
وهمانطور که دوست عزیزمون گفت ترانس ماکروویو راجع ترین ترانس و ایمن ترین ترانس برای اینکار است
بله. موارد ایمنی بسیار مهم هست و در مطلب هم سعی فروان شده خطر این روش گوشزد شود. پیش فرض و روش درست بر این قرار داده شده که استفاده کننده و یا سازنده یا اطلاع تخصصی و کافی از برق دارد یا در کنار فردی ماهر از این روش استفاده یا آنرا خویش ساز می کند. صد البته که افراد آماتور و مبتدی نباید حتی فکر نزدیک شدن به چنین خطری را در سر بپرورانند.
سلام دوست بنده کارهای برقی انجام میده چجوری میتونیم باشماارتباط برقرارکنیم وباکمک شما دستگاه درست کنیم
سلام.
با رعایت تمامی جوانب شروع به ساخت کنید.از همین طریق تجربیات یا مشکلات ساخت را با آیچوب و همراهان آن در میان بگذارید .
سلام من با ترانس نئون ۹۰۰۰ ولت قدیمی اجرا کردم.
فیلمایی که دیدم از هر دوپایه شروع به سوختن میکنه.
ولی مال من فقط از ۱ پایه.
تو فیلمایی که دیدم طرح درخت ایجاد میشه. ولی برای من مستقیم
وقتی بین ۲ سر میخ رو من با ابنمک اغشته میکنم. شروع به سوختن نمیکنه
باید میخ رو ۲ سانت دور تر از قسمت اغشته شده به اب نمک قرار بدم تا جرقه شروع بشه
ممکنه محلولم غلظتش زیاد باشه؟
سلام
اول اینکه احتیاط کنید.
سعی کنید فرصت بدید به چوب که آب و نمک رو جذب خودش کنه.سعی کنید نک را در آب جوشیده حل کنید.
سلام وقت بخیر. آیا برای این کار نمیتوان از ترانس های جوش (دستگاه جوش ) استفاده کرد
سلام فرهاد.
خیر.خروجی ترانس های قوس الکتریک یا اینورترهای جوشکاری ماکزیمم هفتاد ولت هست.
سلام وقت بخیر. بالاخره موفق به ساخت این چوبها شدم .
اپوکسی رو هم روی آن اعمال کردم
ممنون از راهنمایی شما
سلام. لطفا تجربیاتتونو در میان بگذارید
سلام کیوان
ساده اما بسیار خطرناک هست
عصاره تجربه استفاده از لیختنبرگ این کله ساده هست.
سلام چرا بعضی وقتا کار نمیکنه من با ترانس نئون کار کردم
۱جوش شیرین و اب الکترولیت بهتری هست نسبت به اب نمک؟
۲چوب چه درختی بهتر نقش میگیره؟
۳ترانس نئون ۹۰۰۰ ولت مناسب هست؟
ممنونم از راهنماییتون و شرمنده وقتتون رو میگیرم.
جوش شیرین رو هم می تونید تست کنید.
چوب های نرم بافت برای اینکار مناسب تر هست
ولتاژ هر چه بیشتر باشه بازه شکست اون بالاتر رفته و نقوش شریعتر و بیشتری خواهید داشت . ترانس های ۲۰ هزار ولتی ماکروویو برای اینکار مرسوم هست.
من این روش رواجرا کردم. متاسفانه فوق العاده زیاد خطرناک و کشنده هست. اصلا منطقی نیست برای اجرا. پیشنهاد میکنم این روش رو معرفی نکنید. برق چند کیلو ولت یعنی کوچک ترین تماس با بدن باعث ایست قلبی حتمی یا حداقل نقص عضو میشه. ولتاژ بسیار بالا باعث میشه از فاصله دور تر از الکترود ها هم برق گرفتگی اتفاق بیوفته، حتما لازم نیست تماس فیزیکی برقرار بشه… بعنوان کسی که کارشناس رشته برق قدرت هست توصیه اکید میکنم هرگز سمتش نرید…مخصوصا این که اکثر افراپی که جذب اینروش میشن اکثرا تخصصی توزمینه برق ندارن
دقیقا درسته
این روش بسیار خطرناک هست
چندین بار در مطلب در مورد خطرات این کار توضیح داده شد.
سلام وقت بخیر
ممنون بابت مطالب مفیدتون
من قصد دارم ترانس نئون خریدارى کنم فقط اینکه اگه ممکن هست روش کار کردن و انجام لیختنبرگ یه بزرگىارى کنید توضیح بدید
سلام
نخست اینکه احتیاط کنید چرا که ولتاژ خروجی بسیار بالاست و کشنده.
این مطلب برای آشنایی با این روش و بررسی امکان آن در ایران منتشر شده
مطلبی هم در مورد آموزش ایختنبرگ منتشر خواهد شد .
سلام من یک ترانس نئون دارم از اون سبز قدیمی
خروجی گذاشتم روی چوب سطح چوبمم اب نمک زدم ولی اتفاقی نیافتاد ممنون میشم کمک کنید
آفرین
دستتون درد نکنه