لیختنبرگ سوزاندن چوب با برق یکی از راههای ایجاد طرحهای جذاب بر روی چوب است. اگر اهل جستجو و گشتوگذار در فضای مجازی باشید احتمالاً افکتهای درخت یا رعدوبرق مانند روی چوب را دیدهاید که توسط سوزاندن چوب با ولتاژ بالای برق ایجاد شده است.
در این مطلب با محوریت خویش ساز کردن و آشنایی، به مروری کوتاه در این تکنیک خواهیم پرداخت. این طرحها به طرحهای لیختنبرگ معروف هستند چرا که حاصل تجربیات و آزمایشهای فیزیکدان آلمانی جورج کریستف لیختنبرگ در قرن ۱۸ میلادی بوده است.
لیختنبرگ (Lichtenberg) چیست؟
لیختنبرگ در واقع ایجاد طرح روی چوب با اختلاف ولتاژ بالا بین دونقطه از چوب است. طرحهای لیختنبرگ با ایجاد اختلاف ولتاژ بالا (بالای ۲۰۰۰ ولت) بین دونقطه از جسم تقریباً نارسانا ایجاد میشوند.
تصویر حاصل از آن نمونهای سهبعدی از طرحهای لیختنبرگ بوده که علت این پدیده تخلیهٔ الکتریکی حاصل از اختلافپتانسیل بسیار زیاد است. برای ایجاد طرحهای لیختنبرگ روی چوب به یک ترانس ولتاژ بالا یا ترانس تسلا نیاز داریم.
در این نوشته شما را با روشهای ساخت دستگاه لیختنبرگ آشنا خواهیم کرد.
پیشنهاد آیچوب:
خطر های پیش روی نجار برای استفاده از دستگاه لیختنبرگ چیست؟! + ویدئو
توجه بسیار مهم: در این شیوه با ولتاژهای چند هزارولتی سروکار داریم که بسیار کشنده است؛ بنابراین در صورت عدم مهارت و آشنایی کامل با برق و ایمنی آن حتماً از متخصصی ماهر کمک بگیرید و شخصاً اقدام به ساخت دستگاه و استفاده از آن ننمایید. مسئولیت عدم توجه به عهده خواننده بوده و هیچ مسئولیتی بر عهدهٔ آیچوب نخواهد بود.
همانطور که اشاره کردیم در این روش که نوعی سوخت نگاری روی چوب هست از ولتاژهای بسیار بالای کیلو ولتی استفاده میشود. روش کار بسیار ساده هست؛ دو عدد پراپ یا اتصال داریم که با قراردادن آن در دونقطه از چوب اختلافپتانسیل شدیدی ایجاد میکنیم .
این ولتاژ موجب سوختن چوب با نقشهایی تصادفی میشود. معمولاً قبل از اعمال برق به چوب سطح آن را توسط محلول آب و نمک یا آب و جوششیرین یا نوشابه و جوششیرین کمی خیس کرده و پس از چند دقیقه که محلول مقداری در چوب نفوذ کرد، ولتاژ اعمال میشود.
با جابهجایی اتصال، تغییر در زمان اعمال ولتاژ یا میزان آن و تغیر رطوبت و جنس چوب نقشهای ایجاد شده و متفاوت خواهند بود.
بهتر از قبل از دست به کار شدن کمی در مورد شدت این ولتاژ بدانید!
ولتاژ برقی که در خانهها استفاده میکنیم ۲۲۰ ولت هست. ولتاژ صنایع نیز ۴۰۰ ولت و بیشتر. ولتاژهای ۲۰ هزارولتی، ۶۰ هزار، ۱۲۰، ۴۰۰ هزار و بیشتر هم وجود دارد که در سیستمهای توزیع، فوق توزیع و انتقال شاهد آن هستیم.
برای نوشتن سادهتر و رسمیتر از واحد کیلوولت برای بیان ضریب هزار استفاده میکنیم.
برای این روش به چند کیلو ولت احتیاج داریم؟
استانداردی برای آن تدوین نشده است؛ اما معمولاً از ۲ کیلوولت (دو هزار ولت) کمتر نیست.
چگونه این ولتاژ بالا را ایجاد کنیم؟
همانطور که اشاره شد برق شهری و مورداستفاده ما ۲۲۰ ولت هست. برای تبدیل این مقدار سادهترین راه ممکن استفاده از ترانسفورماتورهای افزاینده ولتاژ هست. این ترانسفورماتورها ولتاژ ۲۲۰ ولتی را در ورودی دریافت کرده و در خروجی به ولتاژ دلخواه تبدیل میکنند.
کمی توضیح:
بهصورت کلی دو نوع ترانسفورماتور داریم، افزاینده و کاهنده. همانطور که از نامشان پیداست کاهنده ولتاژ را کاهش و افزاینده ولتاژ را افزایش خواهد داد. ترانسفورماتور یک عنصر مبدل هست با فرکانس و توان ثابت.
به این معنی که در فرایند تبدیل چیزی تولید یا مصرف نمیکند (البته تلفاتی وجود دارد که در مقایسه با ولتاژ ایجاد شده بسیار ناچیز هست و نمیشود آن را مصرف بهحساب آورد). سادهترین انواع ترانسفورماتورها شارژرهای موبایل شما هستند.
قصد نداریم وارد فاز تخصصی این مبحث شویم؛ بنابراین به این پرسش پاسخ خواهیم داد که چطور در ایران با امکانات موجود چنین مبدلی رو تهیه کنیم! پرسشی اگر بود در دیدگاههای همین پست بپرسید حتماً پاسخ خواهم داد.
اما چطور؟
ساخت ترانس لیختنبرگ
به کارگاههای ترانس پیچی مراجعه کنید و بخواهید که برای شما چنین ترانسی را طراحی و بسازند. ترانسی با خروجی چند کیلوولتی و جریانی بسیار پایین در حد دهم یا میلیآمپر با ورودی برق شهر.
پیشنهاد آیچوب:
آموزش ۰ تا ۱۰۰ رزین اپوکسی و آموزش کار با دستگاه لیختنبرگ
خرید ترانس ماکروویو یا ماکروفر برای لیختنبرگ
این روش سادهترین راه ممکن هست و تا ۲۰ کیلوولت را برای شما فراهم خواهد آورد. نسبت با راه اول هم بسیار ارزانتر هست. در این روش کافی است یک عدد ترانس دستگاه ماکروویو تهیه کنید. این ترانس را میتوانید باقیمت مناسبی تهیه کنید.
در این ترانس دو سر ورودی دارید که برق شهری وصل شده و سه سر خروجی. از سه سر خروجی تنها یک عدد مورداستفاده شما هست و دو سر دیگر را قطع و عایق میکنید؛ بنابراین یک سر اتصال شما خروجی از ترانس و سر دوم بدنه ترانس خواهد بود.
ممکن هست در مدلهای مختلف متفاوت باشد؛ اما با آزمایشی ساده به آن پی خواهید برد. در ترانسهای رایج ماکروویو سه عدد سیم خروجی داریم. یک جفت در بوبین پایینی و یک سیم در بوبین بالایی. دو سیم پایینی را عایق کنید.
تک رشته سیم مربوط به بوبین بالایی یک سرو خروجی شما و سر دیگر ره به بدنه ترانس وصل کنید. برای اتصال به بدنه میتوانید آن را با کابل شو و پیچومهره به زیر ترانس اتصال دهید.
خرید ترانس نئون برای دستگاه لیختنبرگ
این ترانسها تا ۲۰ کیلوولت تولید شده و در دو نوع سوئیچینگ و خطی موجود است. پیشنهاد ما نوع سوئیچینگ هست که سبکتر، بسیار ارزانتر و بادوامتر است. بهراحتی هم در بازار ایران قابلتهیه است.
بهترین پیشنهاد برای لیختنبرگ استفاده از ترانسهای نئون هست به دلیل ایمنی بالایی که دارند و در برقگرفتگی احتمالی مشکل بسیار کمتری برای فرد ایجاد میکنند در مقایسه با ترانسهای ماکروویو
پیشنهاد آیچوب:
۱۹ ایده لیختنبرگ یا طرح با ولتاژ بالای برق بر روی لوازم چوبی!
خرید ترانس فلای بک تلویزیون برای لیختنبرگ
تلویزیونهای قدیمی لامپتصویر یا لامپ اشعه کاتودی داشتند که این لامپ با مکانیزمی ساده و منظم تصویر را روی صفحه تلویزیون نشان میدهند. برای این فرایند نیاز به ولتاژی بالا و چند کیلو ولتی هست که این ولتاژ بالا توسط ترانسی در این تلویزیونها تأمین میشود. این ترانس را میتوانید از تعمیرکارها تهیه کنید.
برای درایو کردن (راهاندازی) آن نیاز به مدار سوئیچینگ دارید که کمی تخصصی هست. البته سخت نیست اگر آشنایی کافی با برق و الکترونیک داشته باشید. شما کافی است بوبین ورودی، خروجی و فلای بک آن را پیدا کنید. ورودی این ترانس ۱۲ ولتی هست.
کمی توضیح بیشتر: برای اینکه از زحمت طراحی و ساخت مدار تغذیه این دستگاه رهایی یابید یک راه سادهتر هم هست. در این راه ساده یک عدد لامپ کممصرف (CFL) تهیه کنید و از مدار داخلی آن برای تغذیه ورودی ترانس استفاده کنید.
یک عدد لامپ کممصرف ۶۵ وات برای این کار کفایت میکند و اگر ترانس مناسبی داشته باشید تا ۲۰ هزار ولت را هم در خروجی خواهید داشت.
در نهایت این روش به دلیل تخصصی بودن و احتمال خطر بالا پیشنهاد نمی شود.
نکات ایمنی استفاده از دستگاه لیختنبرگ
حتماً کف پا عایق باشد.
برای جابهجایی الکترودها از عایقهای پیویسی استفاده کنید و از چوب به این امید که عایق هست هرگز استفاده نکنید.
در مدار تغذیه دستگاه حتماً از فیوز محافظ جان استفاده کنید. این فیوز اگر در جعبهفیوز منزل یا کارگاه موجود هست نیازی به نصب دوباره نیست .
هنگام کارکردن فقط از یک دست استفاده کنید.
دستگاه را روشن رها نکنید.
منبع: آیچوب
نمونه کار های اجرا شده لیختنبرگ
بادرود خدمت شما وعرض تشکربه جهت توضیحات شما ممکنه راهنمایی بفرمایید آیا ترانس نئون 1000وات تسلا باقدرت 130وات وشدت جریان 30آمپر مناسب برای ساخت این دستگاه هست یاخیر
البته نوعی دیگر هست با 15000وات
پیشنهاد شما کدومه
ممنونم که جواب لطف میکنید ارادتمندشاملو
درود
خیر مناسب نیست
در توضیحان شفاف گفتیم که جریان خروجی در چه محدوده ای باید باشد
سلام وقت بخیر لطفا راهنمائی بفرمائید سری سوخته کاری لیختمبرگ از مس خوب است یا آهن ، یا آلیاژ دیگر ممنون
لطفااگه میشه یک فیلم ازدرست کردن دستگاه باترانس نئون بانوع ولتاژش بزاریدممنون میشم تادرست کردن دستگاه به صورت صحیح ونتیجه کارخوب یادبگیریم ممنون
سلام خسته نباشید من تازه با این ایده اشنا شدم
جسارتا محلول تقریبا چقدر باید رو چوب بمونه تا جذب بشه
تایمش چقدره؟ دستت طلا
سلام دوست عزیز
سلامت باشید
حدود 10 تا 20 ثانیه
سلام حضرت آی چوب من عکس ترانس ماکروفر بفرستم آیا شما میتوانید رو عکس به من توضیح بدین .حالااگر با نشانه گذاری و علامت باشه که عالیه
سلام.
توصیه نمی کنیم به هیچ عنوان. روی پلاک ترانس همه چیز نوشته شده است. دو سر ورودی و یک سر خروجی از ترانس و یک خروجی از بدنه ترانس دارد.
سلام یک دستگاه لیختنبرگ خوب چقدر باید ولتاژ و آمپر داشته باشد
سلام
در مطلب دیگری با عنوان خطرات دستگاه لیختنبرگ که در اون کامل توضیح دادیم
خطر های پیش روی نجار برای استفاده از دستگاه لیختنبرگ چیست؟! + ویدئو
سلام . ممنون از آگاهی دادن شما . یدونه ترانس نئون خریدم به قیمت 350 بعد با مشخصات 15 کیلو ولت 30 میلی آمپر . بزنیم به برق دوسر خروجی رو هم به چوبی که قبلا با نوشابه و جوش شیرین خیس کردیم لیختنبرگ بوجود میاد یا ن ؟
سلام
اگر دستگاه سالم باشه بله به وجود میاد
15000کافیه یا 20000 هزار ؟
بعد اگه مایع جوش شیرینو یجوری برزیم که زیاد باشه روی چوب بمونه مشکلش برای سوزاندن بوجود میاد یا ن ؟
سلام اگر از دستکش های عایق الکتریسیته هم استفاده کنیم و اتفاقی اتصال بین دستمون و دستگاه رخ بده برق گرفتگی ایجاد میشه؟
سپاس از گروه ایچوب
سلام
اگر کلاس یک یا دو باشد خیر اما شدت ولتاژ خیلی بالا هست و هر احتمالی وجود دارد
سلام،چ پلاکی و مدل نئونی برای کار لیختنبرگ توصیه می فرمایید.ممنون
سلام
در این نوشته در مورد ولتاژ خروجی جریان خروجی و نوع نئون توضیح داده شده
نوشته را بخوانید
درود
من یک ترانس قدیمی که سر راه وردی خونه میزاشتن تا هم ولتاژ رو تنظیم کنه و هم نقش محافظ رو ایفا میکرد رو دارم . بسیار قدیمی و سلکتوری هست و اینکه وزن زیادی هم داره
آیا از این ترانس میتونم برای ساخت دستگاه لیختنبرگ استفاده کنم ؟؟
با تشکر از شما
سلام
خیر. به هیج عنوان
ترانس استابلایز هست و امکان افزایش ولتاژ کیلو ولتی بدون تغییر در ساختار آن وجود ندارد
سلام از دستگاه جوش اینورتر هم میشه استفاده کرد؟
سلام
خیر
سلام بزرگوار با کویل تلویزیون این کار صورت می گیرد؟
سلام
شدنی هست اما توصیه نمی کنم. هم هزینه دارد برای شما هم نیاز به ساخت درایور دارید
بهترین گزینه خرید ترانس نئون هست
بگم خدا چکارت کنه
نعون زدم به چوب برق گرفت منو، پشمام سیخ شد
آقا کسی این کار رو نکنه
سلام
در ابتدای پست نسبت به ایمنی کار هشدار دادیم
توصیه اکید ما همواره رعایت ایمنی بوده است
برای افزایش ایمنی می توانید مطلب جلوگیری از برق گرفتگی با لیختنبرگ آیچوب را بخوانید
اگر به جای نئون از ترانس مایکروویو استفاده می کردید قطعا فرصتی برای نوشتن این کامنت پیدا نمی کردید.
خدا بهت رحم کرد. خب برادر من این همه توصیه میشه خطرناکه و باید اصول ایمنی رو رعایت کنی. خواهشن بیشتر احتیاط کن. کف پا عایق باشه، دو سر سیم ولتاژ رو اول روی کار فیکس کن و بعد دوشاخه برق رو بزن به پریز. فاصله ایمن رو هم رعایت کن.
سلام ممنون بابت اطلاعاتتون، من از ترانس ۱۳۵۰۰ نعون استفاده میکنم ولی اصلا هیچ جرقه کوچیکی هم ایجاد نمیشه انگار ن انگار اتفاقی افتاده، سیمی که از ترانس به چوب وصل کردم برای هر خروجی یک سیم ۲*۱.۵ هستش آیا برای این ولتاژ کافیه یا مشکل از جای دیگه س لطفا راهنماییم کنید ممنون میشم
سلام
سر های خروجی را درست متصل نکرده اید.
ترانس های نئون انواع مختلفی دارند. پلاک دستگاه را مطالعه کنید
منم مشکل همین دوستمون رو دارم میشه یکم توضیح بیشتر بدین؟
سلام
ابتدا باید گفت که بسیار خطرناک هست
دوم اینکه بهترین نتیجه رو با ترانس ماکروویو خواهید گرفت
در موارد دیگر تضمینی برای درستی اجرا نیست
با سلام میخواستم بدونم خروجی ترانس نئون ۱۲ هزار ولت از چه نوع سیمی استفاده کنیم که مشکل به وجود نیاد ؟سیم مخصوص دارن یا از سیم های معمولی با سطح مقطع بالای ۶ میتونیم استفاده کنیم
سلام
جریان خروجی این ترانس ها حدود ۵۰ میلی آمپر هست
بنابراین نیازی به مقطع بالا ندارید
از سیم های مخصوصی که عایق آن ها قابلیت تحمل ولتاژ شکست بالایی دارند استفاده می شود.
با نام هایی مانند سیم عاق سیلیکونی هم مشهور هستند و در بازار قابل تهیه هست.
ببخشید بهترین شدت جریان برای لیختنبرگ چقدره . چون من از یه دستگاه که خروجی ۱۵کیلو ولته و جریان ۰.۰۲۵ میلی آمپری استفاده کردم روی چوب طرح انداخت ولی طرح ها هیچ کدوم عمق نداره
سلام اکبر
در لیختنبرگ جریان مطرح نیست. ولتاژ خروجی معمولا بین 7 تا 15 کیلو ولت است.
برای ایجاد طرح روی چوب باید آن را با محلول نوشته در این مطلب خیس کنید.
برای ایجاد نقش پراپ ها را کمی نزدیک تر به هم نگه دارید.
کمی به چوب استراحت دهید تا رطوبت ایجاد شده توسط محلول را جذب کند.
سلامخسته نباشید من ترانس ماکروویو گرفتم کارای سیم کشی شو هم دادم برق کار انجام داده چوب رو خیس کردم دو طرف خروجی رو هم روی چوب ثابت کردم بعد دوشاخه رو زدم به برق خونه فیوز برق خونه میپره و برق قطع میشه لطف میکنید راهنمایی کنید
سلام
برق کار اتصالات را اشتباه انجام داده است. به تکنسین ماهر بسپارید
سلام
من یک ترانس لامپ بخار جیوه دارم، از این ترانس ميشه برای لیختنبرگ استفاده کرد
سلام
خیر
سلام و خسته نباشید ایا از دستگاه جوش هم میشه در این تکنیک استفاده کرد؟
سلام مهدی.
خیر. دستگاه جوش ماکزیمم 70 ولت در خروجی ولتاژ دارد.