اور فرز نجاری چیست؟ کاربرد اور فرز نجاری چیست؟ + ویدئو فارسی

 اور فرز یکی از ابزارهای اختصاصی صنعت چوب است که با استفاده از آن می‌توان طیف گسترده‌ای از کارها مانند ابزارزنی، شکل‌دهی و فرم دهی لبه چوب، کف‌تراشی و پرداخت چوب، سوراخ‌کاری و… را انجام داد.

 در میان بیشتر اساتید ایرانی اور فرز یک دستگاه برای ابزارزنی لبه چوب است؛ اما با جستجو در یوتیوب و منابع خارجی خواهید دید که صدها کار ارزشمند و مفید را اور فرز نجاری به‌راحتی هرچه‌تمام‌تر انجام می‌دهد. البته این قابلیت‌ها به دلیل امکان استفاده از تیغه‌های مختلف بر روی دستگاه است.

 باتوجه‌به اهمیت اور فرز در صنعت چوب در این نوشته به معرفی اور فرز، قابلیت‌های آن و بخش‌های مختلف این ابزار نجاری ارزشمند می‌پردازیم. با ما در ادامه همراه باشید.

تماشا آنلاین ویدئو شناخت اورفرز نجاری

تماشا این ویدئو در برخی اپراتور ها با ترافیک نیم بها محاسبه می شود!

 

اورفرز نجاری چیست و چه کاربردی دارد؟

معرفی امکانات و ویژگی‌های اورفرز نجاری و آموزش کار با هر یک

آموزش ویدئویی نحوهٔ کار با اورفرز نجاری

معرفی انواع تیغه اورفرز نجاری

آموزش نصب تیغه اورفرز به روش استاندارد و اصولی

جدول انتخاب دور تیغه برای اورفرز نجاری

اورفرز نجاری را با چه سرعتی حرکت دهیم؟

روش‌های تمیز کردن تیغ اره اورفرز

 

 

انواع اور فرز

اور فرز در مدل‌های مختلف به بازار ابزار روانه شده است. در ابتدا یک توضیح کلی در مورد انواع اور فرز خواهیم داد.

فرز مشتی

 این دستگاه اندازه‌ای کوچک‌تر به نسبت دو مدل دیگر دارند و به‌واسطه وزن کم و ابعاد کوچک‌تر، امکان جابه‌جایی آسان و کاربری راحت آن را دارید. تنظیم عمق این مدل از دستگاه‌ها با استفاده از پیچ تعبیه شده بر روی آن انجام می‌شود و به همین دلیل، امکان تنظیم عمق دقیق دارید.

 این دستگاه قدرت کمتری نسبت به اور فرز دارد و بیشتر برای ابزارزنی لبه‌های کار استفاده می‌شود. کولت فرز مشتی معمولاً 6 هست و نمی‌توان از تیغه‌های بزرگ بر روی این دستگاه استفاده کرد.

اور فرز پلان جر

 این فرزها در واقع از پایه جدا می‌شوند و از موتور این دستگاه می‌توان برای اتصال به دستگاه‌های دیگر مانند پانتوروتر ها استفاده کرد. اگر دوست دارید از موتور اور فرز در دستگاه‌های مورد نیازتان استفاده کنید، پیشنهاد می‌کنیم از این دستگاه بهره بگیرید. به‌عنوان‌مثال بر روی برخی میزهای اور فرز می‌توان از موتور به‌تنهایی استفاده کرد.

اور فرز فیکس (ثابت)

این دستگاه مدل رایج در بین اساتید هست و تقریباً در هر کارگاهی وجود دارد. باتوجه‌به پرکاربرد بودن این نوع اور فرز، در این نوشته به معرفی بخش‌های اور فرز نجاری می‌پردازیم.

ساختار بدنه اور فرز نجاری

برای شناخت اور فرز ابتدا به معرفی ساختار کلی دستگاه می‌پردازیم. اور فرزها عموماً در دو مدل تولید می‌شود. در بیشتر اور فرزها بدنه و موتور ساختار یکپارچه هست و فقط یک صفحه متصل به پایه متحرک برای تنظیم ارتفاع وجود دارد.

بدنه اصلی اور فرز

 این دستگاه شامل یک موتور پرقدرت هست که در هسته بدنه وجود دارد و نیروی چرخش خود را بدون واسطه (دنده و گیربکس) به شفت و تیغه منتقل می‌کند. بدنه اصلی اور فرز نجاری از دو بخش تشکیل شده است.

 بخش بالایی مربوط به پوشش موتور است که معمولاً از جنس پلاستیک عایق دوبل ساخته می‌شود. پوشش پلاستیکی عایق دوبل مانع از برق گفتگی اپراتور در اثر اتصال بدنه احتمالی قطعات الکتریکی داخل دستگاه می‌شود.

 باتوجه‌به قدرت بسیار بالای اور فرز و تنش زیادی که در زمان باربرداری به وجود می‌آید. تولیدکننده‌ها برای کنترل این تنش‌ها دو دستگیره در دو طرف بدنه اور فرز نجاری قرار می‌دهند.

 هر تولیدکننده‌ای تلاش می‌کند بهترین حالت قرارگیری دستگیره را برای دستگاه تولیدی خود در نظر بگیرد تا کاربر حس بهتری از کار با دستگاه داشته باشد و خستگی کمتری احساس کند. به عبارتی با این کار به بهبود ارگونومی دستگاه کمک می‌کنند.

 معمولاً در زیر دستگیره (سمت راست) یک کلید 0 و 1 وجود دارد که با استفاده از آن می‌توان دستگاه را خاموش و روشن کرد. البته در مدل‌های جدیدترین اور فرز سوئیچ خاموش و روشن بر روی دستگیره دستگاه نصب شده است.

موتور اور فرز

به‌واسطه نیاز به قدرت و دور زیاد در این دستگاه از موتور یونیورسال استفاده می‌شود. البته ممکن است در مدل‌های شارژی موتور از نوع براشلس (Brushless) یا موتور DC باشد. این موتور در دستگاه‌های دیمر دار 8000 تا 28000 دور بر دقیقه به چرخش در می‌آیند. موتورهای اور فرز نجاری اساساً باید سرعت و دور بسیار بالایی داشته باشند تا عملیات تراش با سرعت و کیفیت بالا انجام شود.

 در دستگاه‌های مدرن و حرفه‌ای از تکنولوژی‌هایی مانند Soft Start (استارت نرم) یا گاورنر استفاده می‌شود. در دستگاه‌های دارای سیستم سافت استارت، موتور با شیبی ملایم از حالت سکون به حداکثر دور خود می‌رسد. راه‌اندازی در این روش همچنین مانع از اعمال ضربه ناشی از گشتاور راه‌اندازی به قطعات مکانیکی موتور و بدن کاربر می‌شود.

 در تکنولوژی گاورنر، بردهای الکترونیکی مقدار توان مورد نیاز دستگاه را در زمان فشار زیاد محاسبه می‌کنند و به موتور دستگاه جریان بیشتر وارد می‌کنند تا موتور حتی در فشار زیاد هم باقدرت کار کند.

کولت اور فرز چیست؟!

قسمت پایینی بدنه از جنس فلز ساخته می‌شود و بیشتر امکانات اور فرز در همین بخش وجود دارد. در انتهای شفت دستگاه کولت (تیغ‌گیر) وجود دارد که محل قرارگرفتن پایه تیغ اور فرز در داخل آن است. با قراردادن پایه تیغه در داخل کولت و چرخاندن مهرهٔ کولت (با آچار) می‌توانید تیغه را در جای خود محکم کنید.

 قطر کلت در اور فرزها باتوجه‌به سایز اور فرز از 6 تا 12 میلی‌متر در تفاوت هستند. به‌عنوان‌مثال در فرز مشتی قطر کلت 6 میلی‌متر هست. به عبارتی می‌توان تیغه‌هایی با پایه 6 میلی‌متر را در داخل شفت قرارداد.

 در کنار این شفت یک شصتی برای قفل‌کردن شفت در زمان تعویض تیغه وجود دارد. از این شصتی زمانی می‌توان استفاده کرد که دستگاه خاموش باشد و شفت هیچ حرکتی نداشته باشد.

صفحه متحرک اور فرز

اور فرز شامل یک صفحه متحرک (صفحه هادی) متصل به دو محور (پایه) است. با استفاده از یک اهرم درگیر با پایه اور فرز می‌توان صفحه متحرک پایینی را آزاد و در ارتفاع موردنظر تنظیم کرد. پایه‌های اور فرز به فنر مجهز هستند تا در زمان تنظیم ارتفاع با مشکل مواجه نشوید و صفحه ایستایی داشته باشد.

 به‌مرورزمان تغییرات زیادی در صفحه هادی اور فرز ایجاد شد. شرکت‌های تولیدکننده با ایجاد سوراخ‌ها و پیچ‌ها و شیارهای خاص، امکان نصب شابلون‌ها و قطعات جانبی و کمکی را به اور فرز ایجاد کردند.

 در زمان خرید اور فرز هم شابلون‌های مخصوصی در بسته‌بندی دستگاه وجود دارد که با استفاده از آن‌ها طیف گسترده‌ای از کارها مانند شیار زنی و ابزارزنی و سوراخ‌کاری را می‌توانید با آن‌ها انجام دهید.

 پیچ‌های خروسکی نصب شده بر روی صفحه به شما کمک می‌کند که این شابلون‌ها یا شابلون‌های کمکی ساخته شده توسط خودتان را به صفحه متصل کنید.

پیچ‌ها و اهرم‌های تنظیم ارتفاع

تنظیم ارتفاع در اور فرز بسیار بااهمیت هست. گاهی شما مجبور هستید مقدار باربرداری را بادقت کمتر از یک میلی‌متر هم تنظیم کنید. به همین منظور باید بخش‌هایی برای کنترل میزان باربرداری در اور فرز تعبیه شود.

 معمولاً در اور فرز دو بخش برای تنظیم مقدار باربرداری وجود دارد. یک پیچ برای ارتفاع و یک پیچ برای تنظیم عمق!

 شاید این مورد کمی پیچیده باشد؛ اما خیلی ساده می‌توانیم بگوییم که مجموعه‌ای از پیچ‌ها صفحه را از حرکت به سمت پایین محدود می‌کنند. یک پیچ هم از بالا آمدن بیش از حد صفحه جلوگیری می‌کند. در ویدئو آموزشی بیشتر به این موضوع می‌پردازیم.

محافظ تراشه

 پس از خرید اور فرز در بسته‌بندی جعبه یک تلق شفاف مشاهده خواهید کرد. در زمان کار با اور فرز این تلق را حتماً در محل مخصوص به خودش نصب کنید تا مانع از پرتاب‌شدن تراشه‌های چوب به سمت شما شود.

 البته پس از مدتی این تلق محافظ در اثر برخورد تراشه‌های چوب مات می‌شود که با استفاده از پولیش می‌توان دوباره تلق را تمیز کرد.

تنظیم سرعت اور فرز (دیمر)

 امروزه بیشتر ابزارهای نجاری به دیمر مجهز هستند. با استفاده از دیمر می‌توان سرعت چرخش موتور را در دور موردنظر تنظیم کرد. این سیستم به شما اجازه می‌دهد که به کاربرد اور فرز بی افزایید و در پروژه‌های مختلفی از اور فرز نجاری کمک بگیرید. ما در آیچوب به معرفی سرعت‌های مناسب برای انواع تیغه پرداخته بودیم.

 برای تنظیم دور موتور در بیشتر دستگاه‌ها یک غلتک وجود دارد که با چرخاندن آن می‌توان دور موتور را کم‌وزیاد کرد. به اور فرزهایی که این قابلیت را دارند، اور فرز دیمردار گفته می‌شود. در اور فرزها می‌توان با استفاده از غلتک دیمر، سرعت مورد را حدوداً از 8 تا 28 هزار دور تنظیم کرد.

۶ کاربرد اور فرز نجاری که دانستن آن برای هر نجار لازم است!

 یکی از مهم‌ترین موارد استفاده از روتر یا همان اور فرز، ایجاد طرح و نقش در قسمت لبه چوب است. البته این قابلیت به لطف تیغه‌های بلبرینگ دار مخصوص اور فرز انجام می‌شود. درواقع کاربرد اور فرز محدود به اجرای ابزار در قسمت لبه کار نیست و می‌توان با این دستگاه سودمند طیف گسترده‌ای از کارهای نجاری را انجام داد.

 پس از باز کردن بسته‌بندی اور فرز (از هر برندی باشد) مطمئناً با شابلون‌ها، تجهیزات کمکی و… روبرو شده‌اید که احتمالاً برای شما ناآشنا هستند. این تجهیزات برای به‌کارگیری اور فرز در شرایط مختلف برای دستگاه شما طراحی شده‌اند و شما می‌توانید با استفاده از این لوازم کمکی هر ایده‌ای را اجرا کنید.

 این ابزار همه کار اغلب با دست در مسیر موردنظر به حرکت در می‌آید و شیار، ابزار یا نقش موردنظر را بر روی چوب ایجاد می‌کند. در مواردی هم اور فرز به میزهای مخصوص به خود یا حتی میزهای خویش ساز متصل می‌شود و امکان استفاده از آن به‌عنوان فرز میزی را هم خواهید داشت.

ایجاد اتصال بین دو قطعه چوبی با اور فرز

 یکی از موارد استفاده از اور فرز، اجرای انواع اتصال مخصوص چوب است. با استفاده از تیغه‌های مخصوص ساخت اتصال‌های چوبی و دستگاه فرز دستی نجاری می‌توان بدون نیاز به تجهیزات پیشرفته مانند دستگاه سی‌ان‌سی چوب و یا مولدر، انواع اتصال را بر روی چوب اجرا کرد.

 نکته مهم در مورد ایجاد اتصال با استفاده از اور فرز این است که نمی‌توان از یک دستگاه کوچک و دستی، انتظار اجرای اتصال در تیراژ و سطح صنعتی داشت. به عبارتی می‌توان از این دستگاه برای کارگاه‌های خانگی و کوچک استفاده کرد. در بازار دستگاه‌های صنعت چوب، تجهیزات و دستگاه‌های زیادی برای ایجاد اتصال چوب موجود هستند.

انواع تیغه‌های اتصال چوب اور فرز

 در صنعت چوب تیغه‌های بسیار زیادی برای اجرای اتصال چوب تولید شده‌اند. گاهی این تیغه‌ها به‌صورت تک و در بیشتر موارد به‌صورت دوتایی یا بیشتر تولید می‌شوند. ازاین‌دست تیغه‌های اتصال چوب می‌توان به ست تیغه فاق و زبانه، تیغ اتصال پروانه‌ای، تیغ اتصال ۵ دندانه (شانه‌ای)، تیغ اتصال انگشتی، تیغه اتصال کام و زبانه، اتصال ۹۰ درجه، اتصال پروانه‌ای و… اشاره کرد.

برش چوب با اور فرز

یکی دیگر از کاربردهای فرز دستی نجاری، برش چوب با استفاده از تیغه‌های مخصوص برش است. شما می‌توانید تخته‌های چوبی را با استفاده از تیغه‌های مخصوص، برش دهید. این برش می‌تواند به‌صورت یک خط صاف، منحنی و یا حتی دایره‌ای باشد.

 فقط کافی است شابلون موردنظر را برای برش در چند مرحله (و یا حتی یک مرحله) آماده کنید و دستگاه را بر روی خط موردنظر حرکت دهید. حتماً در کلیپ‌های مختلف منتشر شده در فضای مجازی، برش دایره‌ای چوب با استفاده از دستگاه فرز نجاری دیده‌اید.

 البته نکته مهم در مورد برش چوب این است که در صورت ضخیم بودن چوب، عملیات برش باید در چند مرحله انجام شود. مطمئناً برش در یک مرحله بسیار خطرناک خواهد بود.

ابزار زنی لبه چوب با فرز نجاری

این قابلیت فرز دستی نجاری یکی از پرکاربردترین موارد استفاده از فرز نجاری است. اساتید نجار با استفاده از تیغه‌های مخصوص ابزار زنی و تیغه پروفیل لبه، طیف گسترده‌ای از طرح‌های زیبا را بر روی لبه پروفیل چوبی اجرا می‌کنند.

 

 

گستره تنوع این تیغه‌ها از سبک‌های مدرن تا سنتی در فروشگاه‌های اینترنتی ابزار موجود و قابل تهیه است.

باربرداری یکنواخت سطح چوب با اور فرز (کف تراشی)

امروزه با توجه به گسترش استفاده از اسلب های چوبی در صنعت چوب، کف تراشی یکی از کارهای رایج برای آماده‌سازی اسلب شده است. اساتید نجاری که به دستگاه‌های CNC دسترسی ندارند و یا علاقه‌مند به انجام کار توسط خودشان و با هزینه کمتری هستند، با استفاده شابلون مخصوص (معمولاً دست ساز) و اور فرز و تیغه پرداخت، سطح اسلب را پرداخت و یکنواخت می‌کنند.

 

 

همچنین در برخی سبک‌های منبت کاری اساتید منبت کارها برای باربرداری اطراف طرح از اور فرز و تیغه پرداخت استفاده می‌کنند. در این حالت سطح چوب در قسمت اطراف طرح اصلی تراشیده شده و طرح به‌صورت برجسته نشان داده می‌شود.

البته پرداخت و باربرداری چوب محدود به این موارد نیست و این تیغه‌ها کاربرد بیشتری خواهند داشت.

حکاکی و ایجاد شیار با استفاده از فرز دستی

شما می‌توانید با ساخت قالب و شابلون‌های مختلف، طرح و شکل‌های متنوعی را بر روی چوب اجرا کنید. اگر در تولید لوازم چوبی به‌صورت سری کاری فعالیت دارید، حتی با استفاده از یک اور فرز ساده و قالب مخصوص طرح موردنظرتان می‌توانید شکل‌های مختلف را روی ورق‌های و سازه‌های چوبی اجرا کنید.

 

 

به توجه به پرکاربرد بودن این سبک از اجرای طرح روی چوب و گستره استفاده از فرز دستی نجاری، یکی از تولیدکننده‌ها دستگاه اور فرز دستی را تولید نمود که به‌صورت محدود قابلیت‌های دستگاه سی ان سی چوب را دارد. بخشی از حرکت دستگاه با استفاده از دست اپراتور و بخشی دیگر توسط دستگاه انجام می‌شود.

ایجاد طرح های گل نقطه ای

شاید شما با این بخش از قابلیت استفاده از اور فرز زیاد آشنا نباشید. در بیشتر مواردی که از اور فرز استفاده می‌شود، یا دستگاه برای ایجاد طرح در مسیر موردنظر روی چوب حرکت می‌کند و یا اینکه دستگاه بر روی میز فرز نصب می‌شود و قطعه چوبی از روی تیغه به حرکت در می‌آید.

یکی دیگر از انواع تیغه‌هایی که مورد استفاده قرار می‌گیرد، تیغه ((گل نقطه‌ای)) است. شما می‌توانید انواع طرح‌های مدرن و سنتی را با استفاده از این تیغه‌ها به‌صورت یک طرح در یک نقطه به‌خصوص اجرا کنید. در این سبک امکان اجرای طرح به‌صورت خطی را نخواهید داشت و طرح باید در یک نقطه مشخص و بدون حرکت دستگاه در جهت چپ و راست و عقب و جلو اجرا شود.

درواقع حرکت دستگاه به‌صورت بالا و پایین خواهد بود.

سخن پایانی

 امیدواریم تا به اینجا با دستگاه اور فرز و بخش‌های مختلف آن آشنا شده باشید. در ویدئوی منتشر شده در همین نوشته تلاش کردیم توضیحات بیشتری در مورد اور فرز نجاری دهیم تا دید بهتر نسبت به این دستگاه داشته باشید.

 در ویدئوهای بعدی در مورد آموزش کار با اور فرز با شما همراه خواهیم بود. لطفاً چالش‌ها و مشکلات خود در کار با اور فرز را با ما در میان گذارید تا ویدئوهای بعدی را بر اساس نیاز شما همراهان آیچوب تهیه کنیم.

منبع: آیچوب