آموزش ساخت دستگاه کپی‌تراش خانگی با کمترین ابزار و تجهیزات

 یکی از افتخارات آیچوب آشنایی و همکاری با اساتید، مخترعین، تولیدکنندگان، ایده‌پردازان و طراحان به نام کشور عزیزمان است.

 در این مطلب با سالار سیفی عضو رسمی انجمن مخترعین همراه هستیم که آموزشی کامل و بومی شده برای ساخت دستگاه کپی روتر فراهم نموده‌اند. این آموزش برای اولین‌بار و اختصاصی در آیچوب انتشاریافته است. با ما همراه باشید.

 سالار سیفی

 نام آموزش: طراحی کپی روتر ساده
میزان مهارت برای ساخت: آشنایی با چوب برش و کلاف (متوسط)
هزینه برآورد شده: کمتر از ۴۰۰ هزار تومان سال ۱۳۹۵

 این یک آموزش ساخت ۱۰۰ درصد عملیاتی است

 آموزشی که روبرو شماست حاصل ۳ هفته آزمون خطا و همچنین هزینه شخصی اینجانب بابت ساخت این مجموعه است این مقاله صرفاً برای سایت آیچوب بوده و برای اعتلای آموزش دوستداران چوب و هنرمندان مدنظر قرار گرفته است.
آیا می‌دانستید می‌توانید با هزینه کمتر از ۴۰۰ هزار تومان یک کپی روتر بسازید؟
آیا به دنبال آن هستید که از روش‌های مختلفی در معرق، منبت و… بهره‌مند شوید!

 

 

طرحی که در بالا مشاهده می‌کنید نمونه‌های خروجی دستگاه کپی روتر است
با این مقاله همراه شوید این مقاله شامل آموزش‌ها و روش‌های ساخت کپی روتر خواهد بود. سعی خواهم کرد در چندین مقاله ضمیمه قدم‌به‌قدم با آموزش ساخت این کپی روتر همراه شما باشم.

 

کپی روتر چیست؟

 دستگاه کپی روتر یا به قول بعضی از دوستان یک دستگاه کپی تراش گونه‌ای از کپی تراش است که با قابلیت ایجاد مدل‌های منبت، معرق و برش به شما این قدرت و انعطاف را می‌دهد که بتوانید از یک مدل چندین مدل معرق، منبت و حتی طرح‌های سه‌بعدی را بازسازی کنید.

 این کار توسط یک شابلون صورت می‌پذیرد این شابلون می‌تواند یک طرح سی‌ان‌سی، یا یک طرح منبت یا حتی گوشی تلفن همراه شما باشد تعجب نکنید سیستم مدنظر ما حتی می‌تواند مدل‌های سه‌بعدی را بازسازی کند.

 آیا شما تابه‌حال فکر کرده‌اید قنداق تفنگ، پایه مبل و غیره چطور طراحی می‌شود؟
آیا می‌دانستید تمامی موارد یاد شده ابتدا توسط یک مدل اولیه طراحی و سپس توسط دستگاه‌های کپی تراش به تولید انبوه می‌رسد؟
پس از ساخت این دستگاه مطمئن باشید عاشق این سیستم ساده خواهید شد.

 

ایده ساخت دستگاه کپی تراش

ایده ساخت این دستگاه از Matthias Wandel گرفته شده است بیش از ۴ روش برای ساخت این دستگاه به کار گرفته شده است که ما با ساخت این سیستم‌ها و تجربیات، تنها نمونه‌ای که بهترین جواب را داده را برای شما بازگو خواهیم کرد کلیه قطعات با سخت‌افزارهای موجود در بازار ساخته شده است و همگی در دسترس است.

 

زمان ساخت مدل آزمایشی

برای ساخت نمونهٔ آزمایشی دو هفته زمان گذاشتیم تا به نتیجه برسیم؛ اما شما بعدازاین آموزش اولین حرکت برای ساخت دستگاه سی‌ان‌سی را فرا خواهید گرفت در واقع این دستگاه ساده پیش‌نیاز ساخت دستگاه سی‌ان‌سی خواهد بود.
به دلیل حجیم بودن مطالب این ایده ساخت در سه مرحله ارائه می‌گردد.

شروع ساخت

برای ساخت این دستگاه چه باید کرد؟
نیاز به تخصص و توانایی‌های خاص ندارید، فقط باید با مکانیزم این کار آشنا شوید!
این دستگاه مکانیزم بسیار ساده‌ای دارد.

 

 

 یک میز کار ساده نیاز داریم. ابعاد میز کار بسیار مهم است هر چه ابعاد میز کار کوچک‌تر باشد، میزان دقت در انتقال طرح بیشتر خواهد بود.

 شما در عکس بالا که از دستگاه موردنظر ما گرفته شده است در سمت راست دستگاه یک شاخص می‌بینید که توسط میله فلزی بسیار کوچک تنظیم شده است.

 حالا دستگاه چگونه کار می‌کند؟ خیلی راحت شما کافی است مدل یا شابلون سی‌ان‌سی یا معرق خود را زیر شاخص قرار دهید و نوع حرکت که معرق یا مدل سی‌ان‌سی شما دنبال می‌کند را با شاخص دنبال کنید هر حرکتی که شما دنبال می‌کنید فرزی که در سمت چپ تصویر مشاهده می‌کنید همان حرکت را بر روی چوب ام‌دی‌اف یا هر سازه چوبی هم دنبال می‌کند تعجب نکنید من به شما آموزش خواهم داد چطور حتی مته‌های سی‌ان‌سی را روی این فرض ببندید و حکاکی با آ ن را تمرین کنید.

 

نحوه ساخت و وسایل مورد نیاز

لوله آب

 یا بهتر است بگویم لوله آب سه‌چهارم گالوانیزه این شاید قدیمی شده باشد؛ ولی چند تا خوبی دارو اولیش آینه داخلش خالی هست خوب واسه آب هست باید خالی باشد دومیش اینه که چون داخلش خالی هست سبک است.

 این اصل خیلی مهم است هر چه سازه‌های ما سبک‌تر باشد با دست راحت‌تر خواهیم توانست شاخص رو حرکت بدیم و دومیش آینه چون کمی قطر داخلی مناسبی دارد تاب بر نمیداره.

 من برای اولین‌بار از لوله کاور استفاده کردم همانی که توی کمدها استفاده میشه جواب نداد؛ چون هم سبک هست و وقتی وزن میاد روش در حرکت تاب بر میداره.

 کوچک‌ترین تابی باعث میشه حرکت مناسب از شاخص به فرز برسه و شکل حکاکی و برش، خوب در نیاد پس بی‌خیال لوله کاور باشید و دنبال همین لوله بگردید.

 از تمامی جاهایی که لوله فروشی دارند سؤال کنید راحت میتونید گیرش بیارید سومین خوبی‌اش اینه چون سطح خروجی نسبتاً صافی داره چرخ‌های دوار توش راحت‌تر حرکت می‌کنند.

 

اندازه میله چقدر باشد؟

 خوب بستگی داره به طول اون روتری که میخواد حرکت کنه داره ولی کاری کنید که لوله آب در سوراخ‌هایی که ایجاد می‌کنید دقیق قرار بگیره همچنین دو طرف لوله رو با چوب یا جسم دیگری ببندید که لوله خارج نشه.

 ارتفاع از سطح میز کارم بستگی به خودتون داره. دقت داشته باشید لوله رو میتونید بالاتر و یا پایین‌تر نصب کنید؛ ولی اینو مدنظر داشته باشید که طوری لوله رو بالا ببرید که دسترسی برای کار با فرز و شاخص داشته باشید.

 آگه زیادی پایین بیارید دستتان بسته میشه می دونید چرا؟ چون وقتی میخواین زیر فرز چوب بزارید با عمق‌های مختلف ۳ میل ۸ میل و غیره، آگه میله زیادی پایین بیاد فرز روی کار فضا برای حرکت نداره و آگه کشیده بشه روی کار شفت فرز آسیب می بینه و کمترینش آینه که نوک مته فرز میشکنه.

 پس هر کاری می‌کنید نه میله رو زیادی بالا ببرید نه زیاد پایین. یادتان باشد طول لوله آب زیادی بلند نباشد تجربهٔ من ثابت کرده حدود ۷۰ تا ۸۰ و ۹۰ سانتی‌متر فوقش خوبه. البته اینها تجربه شخصیه منه.

 

میز کار

 میز کار هم خیلی ساده هست. خوبی طراحی میز ما آینه که میتونید طول کار رو تا ۲ متر هم در نظر بگیرید؛ یعنی یک میز با طول و درازای ۲ متری مدنظر قرار بدید؛ ولی عرض کار خیلی مهم هست.

 آگه دقت کرده باشید میز رو از ملامین سفید درست کردم عرض میز هم حدود ۷۰ تا ۷۵ سانتی‌متر هست؛ چون باید شاخص حرکت کنه توی شابلون عرض کارتون میشه تقریباً ۳۵ سانت چون نصف رو باید با شابلون با دست حرکت بدید و نصف رو خوده فرز حکاکی می کنه سعی کنید عرض میز کارتون زیادی بلند نباشه.

 خوب ما از ریل ام گاید سی‌ان‌سی و لید اسکرو داریم که استفاده نمی‌کنیم. با چرخ و لوله و میله‌گرد دستگامون رو پا هست پس یک محدودیت‌هایی داره هر چه عرض کارتون بیشتر باشد عرض میله روتر بزرگ‌تر سنگین‌تر و در نهایت دقت کارتون میاد پایین.

 در تجربهٔ اول مدلی که ساختم خیلی بزرگ بود در حدود ۱۶۰ در ۱۴۰ سانتی‌متر عرض میز کار بود؛ ولی به دلیل این که سنگینی، اون جواب مدنظر منو بهم نداد پس همین حدودها عرض کارتون باشد ۷۰ تا ۸۰ سانتی‌متر.

 طولش هم قربانش برم اونقدرها مهم نیست برید تا دو متر ولی اینو دقت داشته باشید حتماً زیر میز کارتون چفت مناسب قید و موارد مدنظر رو در نظر داشته باشید که کارتون از وسط تاب بر نداره این میز کار یک کلاف ساده هست؛ چون آموزش‌هایم طوری هست که باید کمی اطلاعات در حد متوسطه با چوب داشته باشید این که آموزش بدم میز چطوری ساخته میشه از حوصله بحث خارجه.

 

روتر کپی

 روتر کپی رو در عکس بالا رو از پرت‌های کارگاه استفاده کردم خانه یکی رفتیم کابینت زدیم دیدیم اضافه جنس داده ما هم برداشتیمش آوردیم زدیم به کار. میخوام بگم این دستگاه با پرت کارهاتونم میتونید بسازید رنگ چوبم زرد هست شما بگید نارنجی…

 اگر دقت کرده باشیم اینم یک کلاف خیلی ساده داره یک باکس یک‌طرفه که توسط یک قید تو خالی از بالا حمایت میشه. خوب حالا یک سؤال چرا وسطا رو خالی کردم؟ اصل مهم تو کارمون چه بود؟ سبک بودن…

 پس من به‌اندازه ۷ سانتی‌متر از هر طرف باکس رو جدا کردم وسطش با عمود بر تمام طرف‌ها رو خالی کردم. شما آگه مثلاً ام‌دی‌اف یا ملامین نداشتید میتونید از تخته ۷ لا استفاده کنید. توی سورسی که من بر اساس اون این دستگاه رو ساختم از ۷ لا استفاده شده بود؛ ولی خوب من وقتی‌ام دی اف پرت و ملامین دارم چرا برم از ۷ لا استفاده کنم؟!

 اینو یادتان باشد دویدگی روتر و گونیا بودن کارتون حتماً مدنظر داشته باشید. اندازه روتر به خودتون بستگی داره این آموزش من عدد نداره چون خودمم با آزمون خطا ساختم خیلی نحوه ساختش راحت هست.

 فقط اینو بگم بر اساس نیاز خودتون روترتونو طراحی کنید ارتفاعم زیادی بالا نبرید چرا؟ اونو توی استفاده از میله آب گفتم بهتان زیادی سخت نگیرید؛ ولی ارتفاع بر اساس استفاده خودتون هست.

 من نمی دونم شما چه استفاده‌ای از این دستگاه میخواین بکنید پس اینم دست خودتون هست که ارتفاع برای ام‌دی‌اف ۸ میل باشد، یا ام‌دی‌اف ۱۶ میل یا حکاکی… همه چی دسته خودتونه ولی یادتان باشد اینم مثل میز کارتون زیاد بزرگ نباشه چون سنگین و تاب کار اذیتتان می کنه و خروجی کارتون زیادی میزان در نمیاد.

 

چرخ

 برای این کار ما به دو نوع چرخ نیاز داریم
۲ جفت چرخ: که دو طرف روتر بسته میشه و روی میله‌گرد ۱۰ سوار میشه این چرخم دسته خودتونه من سایزش و دقیق یادم نیست؛ ولی فقط اینو می دونم که بلبرینگ وسطش خیلی مهمه شما اصلاً میتونید از بلبرینگ واسه این کار استفاده کنید؛ ولی من دیدم چرخ باشد بهتره چون پایه هاش نسبت به ضربه و. مقاوم تره و راحت‌تر حرکت می کنه.

 کجا باید سوراخ کنید؟ چرخ‌های رو یکی جلوی روتر (منظورم همان باکس زردرنگ) و یکی عقب مثل ماشین دیگه چهارتا چرخ داره. بعد باید اینو طوری و در اندازه‌ای سوراخ کنید جای چرخ در ارتفاعی قرار بگیره که روی میله‌گرد راحت سوار بشه و بتونه راحت حرکت کنه.

 حالا چطوری چرخ رو به بدنه پیچ کنم؟ کمی توی پیچ فروشی‌ها بگردید اول چرخ رو خریداری کنید بعد دنبال پیچی باشید که با کمی فاصله رزوه داشته باشد. چرا میگم با کمی فاصله؟ خب اون فاصله جایی هست که باید صیقلی و صاف باشد که چرخ بره داخل اون

 وجود دندانه حرکت چرخ رو مختل می کنه. همچنین اندازه پیچ باید به‌گونه‌ای باشد که از چوب عبور کنه.

نحوه قرارگیری چرخ روی میله‌گرد بدین شکل خواهد بود دقت کرده باشید پیچ از وسطش رد شده و در طرف دیگه چوب با مهره بسته شده دقت کنید مهره اون طرف پیچ رو زیاد سفت نکنید؛ چون جلوی حرکت و گردش چرخ رو می گیره اینو دقت کنید.

 

چرخ دوم

این چرخ‌ها به چرخ چمدانی معروف هست آگه اینها رو پیدا نکردید بازم میتونید از بلبرینگ استفاده کنید.
این چرخ‌ها حالا کجا استفاده میشه.

 من از این قسمت دستگاه متأسفانه نتوانستم عکس بگیریم؛ ولی از سایت که منبع رو ازش گرفتم اینو براتون پیداش کردم دقت کرده باشید ۳ تا بلبرینگ استفاده کرده که گفتم من به‌جای بلبرینگ از چرخ چمدانی استفاده کردم.

 اون دایره وسطی که می‌بینید همان لوله آب معروف ما هست.

دو قسمتی که با فلش براتون مشخص کردم جایی هست که 3 تا چرخ رو هر طرف روتر قرار دادم.

 

 

 دو تا چوب نراد رو همین‌طوری که می‌بینید برش دادم در دو طرف و چرخ‌های با پیچ بهش بستم خود اون دو تا چوب رو به بدنه روتر با پیچ ۵ بستم که حرکت نکند توی عکس زیاد خوب مشخص نیست؛ ولی اگه به عکسی که بالا گذاشتم
منظورم این هست.

دقت کنید نحوه قرار گیره چرخ یا بلبرینگ روی میله دستتان میاد بلبرینگ کمک می کنه که میله و روتر روی‌هم نرم و راحت حرکت کنند خیلی ساده هست فقط کمی باید دقت کنید با کمی این‌ور اون ور کردن دستتون میاد.

 

بدنه روتر

بدنه روتر همون باکس مربع شکل هست که از دو قسمت مجزا ساخته شده است.

 یک باکس مربع‌شکل که یک‌سرش آزاد است و وسطش که باتوجه‌به لوله آب سوراخ میشه قسمت بالاشو با یک‌تکه چوب جدا می‌کنیم که توش میتونید سنگ و وزنه بزارید می‌بینید من قفل مغازه گذاشتم

 خب این قسمت واسه چیه؟ این قسمت واسه آینه که حالت الاکلنگی به روتر میده چون وقتی فرز رو روی بدنه می‌بندید وزن روتر کمی میره بالا. این به شما کمک میکنه که شاخص راحت‌تر حرکت کنه و در طولانی‌مدت دستتان خسته نشه.

 

میزان سنگینی وزنه

 باید کمی وزنه بگذارید ببینید چقدر بهتان راه‌دست میده وقتی دیدید میزان وزنه اون طرف به حدی رسید که شاخص و فرز روان حرکت می‌کنند دیگه وزنه اضافه نکنید؛ چون اگر زیادی سنگ بزارید کارتونو سخت‌تر میکنه.

 چون کشش میره به سمت سنگ آگه سبکم باشد گفتم بهتون خستتون میکنه و روترون سخت‌تر حرکت میکنه.

 

 

قسمت دوم بدنه روتر

 همان‌طور که می‌بینید یک تخته ساده هست که کمی از دو طرف برای شاخص و برای فرز فضا گذاشته شده و از پایین به تخته متصل میشه. در دو طرف باید فضا کافی برای تعبیه شاخص و فرز رو در اختیار شما قرار بده.

 نکته مهم بعدی این که فاصله مرکز فرز تا شاخص نمایانگر میزان کار شماست یعنی آگه ۳۵ سانت باشد فاصله مرکز شاخص شما ۳۵ سانتی در عرض حرکت خواهد کرد به این نکته هم دقت کنید.

 

شاخص کپی تراش

 شاخص برای این کار خیلی مهمه. من برای شاخص از ابزارهای جانبی فرز که توی جعبه بود استفاده کردم شما میتونید از چیزهای ابتکاری استفاده کنید.

 من برای این کار از ابزارهای جانبی فرز ماکیتا استفاده کردم که یک طرف یک دسته پیچ پلاستیکی داره. این کار خوبی‌اش آینه و داخلش یک سوراخ دندانه‌دار داره.

 وقتی شما با شاخص مختلف کار می‌کنید این پیچ به شما اجازه میده که شاخص رو باتوجه‌به قطر میله یا ارتفاع استفاده کنید خوده میله هم حتماً باید نوک‌تیز باشد و شکل مخروطی شکل داشته باشد حتماً هم دقت کنید این نکته خیلی مهم هست که جنس مته و شاخص باید از شکل الگو پیروی کنه.

 اینو به تجربه ذکر می‌کنم میله‌ای که برای شاخص استفاده می‌کنید باید داخل شابلون و نمونه کارتون راحت حرکت کنه هر گونه گیر و یا تابی توی حرکت توسط فرز روی کارتون منتقل میشه و کارتونو خراب میکنه پس در ساخت شاخص یا استفاده از اون دقت کنید باز هم تأکید می‌کنم شاخص و نوع مته فرض باید از یک الگو پیروی کنند سایز و اندازه مهم نیست الگوی استفاده مهم است.

در شکل پایین ابزار جانبی فرز ماکیتا برای شاخص رو مشاهده می‌کنید من از همین قسمت واسه شاخص استفاده کردم.

 

 

فرز

من برای روتر از فرز ماکیتا 3709 استفاده کردم که 530 وات قدرت داره چرا حالا این مدل؟

قدرت دور ۳۰۰۰۰ که باعث میشه در هنگام کار و برش و حکاکی کارتون لب پر نشه به‌اصطلاح و قدرتش که باعث میشه تا عمق ۶ میلیمتر برش و حکاکی برای شما میسر بشه این فرز شافت یا کار گیر ۶ میلیمتر داره و با بعضی از مته‌های سی‌ان‌سی همخوانی داره

 

میله گرد 10

به‌اندازه بلندی میز کارتون در طول نیاز به میله‌گرد ۱۰ دارید دقت کنید میله‌گرد صاف باشد و تاب نداشته باشد.

 به عکس خوب نگاه کنید وسط ام‌دی‌اف رو که کنار میز کار می‌زنیم باید به‌اندازه ضخامت ام‌دی‌اف بلندتر باشد یعنی ۱۶ میلیمتر.

 به دو دلیل یکی این که سطح کاری که می‌خواهیم روش برش بزنیم و حکاکی از کنارهای فرار نکند دو این که میله‌گرد ۱۰ روش سوار بشه همین‌طوری میله‌گرد رو روی سطح کار قرار نمی‌دهیم. به‌اندازه یک‌سوم میله‌گرد رو توسط اره می‌بریم.

 من با گرد برد بریدم طوری برش می‌زنیم که تنها یک‌سوم میله‌گرد بنشیند روی کار این کار به‌خاطر این هست که چرخ وقتی روی میله‌گرد میخواد حرکت کنه تاب نداشته باشد و میله گردم روی کار بنشیند کمی بالا پایین کنه دستتان میاد انتها و ابتدا میله‌گرد رو با گونیا به بدنه پیچ کنید.

 

چرا میله گرد 10 استفاده کردم؟

 چون هم ارزان هست هم با عمق ۱۶ میل ام‌دی‌اف بهتر جور در میاد این کپی روتر من درسته از یک سورس خارجی گرفته شده ولی اضافه‌کردن همین میله و چند تا مدل دیگه ابتکار خودم بود پس شما هم میتونید همینو استفاده کنید.

 خوب بخش اول آموزش ساخت کپی روتر دست‌ساز خودمو همین‌جا تمام می‌کنم در مقاله بعد به نحوه و معرفی مته‌های مورداستفاده خودم توی این کار و روش‌های استفاده راحت‌تر از اون می‌پردازم.

 در مقاله سومم مرتبط با این موضوع نحوه کارکرد دستگاه با فیلم رو بهتون آموزش میدم به دلیل مشغله کاری شرمنده شاید کمی غلط املایی و پراکنده می‌نویسم با تشکر از سایت آیچوب که زمینه ایراد این دستگاه رو بهم داد امیدوارم در مقالات بعد با دستگاهای بستری و ساده‌تری در خدمتتان باشم

 سالار سیفی عضو رسمی انجمن مخترعین ۵۱۹۹

 

منبع: آیچوب