گلولام چیست؟ آموزش گلولام چوب [Glulam] در نجاری

گلولام یکی از روش‌های چسباندن و پرس چوب به هم برای ساخت یک پروفیل بزرگ‌تر و در شکل و اندازه‌های مختلف است. این تکنیک یکی از شناخته شده ترین روش‌ها برای ساخت ستون‌ها، پایه‌ها، قیدها و تیرهای سقفی خانه‌های چوبی است که از گذشته تا به امروز مورد استفاده فعالان صنعت چوب قرار می‌گیرید.

اگر با این تکنیک جذاب و ارزشمند آشنا نیستید، با ما در ادامه همراه باشید. مطمئناً سال های آینده آینده در پروژه‌هایی شرکت خواهید کرد که نیاز به استفاده از گلولام در سازه‌های چوبی خواهید داشت.

 

گلولام (Glulam) چیست؟

چوب گلولام جایگزین طبیعی پروفیل های فلزی و بتنی است. گلولام به واسطه ساختار طبیعی (چوبی) و مقرون به صرفه بودن و جذابیت ظاهری در میان معماران از جایگاه ویژه ای برخوردار است. ایده ساخت پروفیل ها چوبی گلولام برای اولین بار توسط Otto Hetzer طراح سازه آلمانی به کار گرفته شد.

واژه Glulam از دو کلمه Glu به معنای چسب و lam برگرفته از کلمه Lamination (چند لایه) تشکیل شده است.

گلولام یک قطعه چوبی مهندسی شده هست که از چوب ساخته شده و معمولاً با توجه به نوع طرح و ابعاد موردنظر، در ابعاد دلخواه سفارشی سازی می‌شود. از دیگر ورق‌های چوبی مهندسی شده می‌توان به ورق‌های OSB، پلای وود، تخته سه لا و چند لایی، چوب روکش شده و … اشاره کرد.

شما برای ساخت پروفیل‌ها یا حجم‌های گلولامی محدودیت ندارید و می‌توانید حتی چوب را به‌صورت قوسی و منحنی بسازید.

گلولام از چند لایه چوب نازک تشکیل شده است که با استفاده از چسب چوب و پرس به یکدیگر متصل و یک ساختار یکپارچه را تشکیل می‌دهند.

با در کنار هم قرار گرفتن و چسباندن ورقه‌های الوار چوب، قطر، مقاومت و پایداری بیشتری در محصول به دست آمده نسبت به الوار اولیه ایجاد می‌شود که برای سازه‌های چوبی که نیاز به استحکام زیاد و ابعاد بسیار بزرگ دارند بسیار مناسب است.

 

پیشنهاد مطالعه بیشتر: چگونه مانند حرفه‌ای‌ها از چسب چوب استفاده کنیم؟

 

سازندگان سازه‌های چوبی بزرگ و سنگین معمولاً برای ساخت پایه‌ها، تیرها و اجزای اصلی که فشار زیادی به آن‌ها وارد می‌شود از این تخته ها مهندسی شده استفاده می‌کنند. گلولام طیف گسترده‌ای از اشکال هندسی را شامل می‌شود که به‌طور گسترده در پروژه‌های ساختمانی و سازه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.

معمولاً برای ساخته ستون‌ها و تیرهای صاف از تخته‌هایی به ضخامت ۴۵ میلی‌متر و برای ساخت تیرهای قوسی از تخته ۳۵ میلی‌متری استفاده می‌شود. هرچه خم بیشتر می‌شود، باید از تخته‌های نازک تری استفاده کرد.

معمولاً در قسمت‌های بیرونی گلولام از چوب‌های با کیفیت بیشتر استفاده می‌شود. به عنوان مثال ۶۶ در صد از چوب‌ها با کیفیت متوسط در مرکز گلولام و دو ۱۷ درصد چوب با کیفیت در طرفین تخته پرس می‌شوند.

تخته‌های گلولام با رطوبت ۱۶ درصد تولید می‌شوند. پس از تولید تخته‌های باید بسته بندی شوند و با پوشش بسته بندی نصب شوند. پس از تطبیق چوب با شرایط دمایی بعد از گذشت چند روز می‌توان روکش این تخته‌ها را باز کرد.

یکی از ابزار های حرفه ای برای استفاده در این تکنیک، گیره لوله ای یا تنگ نجاری است.

 

پیشنهاد مطالعه بیشتر: تنگ دستی نجاری چیست؟ معرفی تنگ لوله‌ای نجاری Medrit

چرا از گلولام استفاده می‌کنیم؟

Glulam ارزش بهینه‌ای برای سازه ایجاد می‌کند؛ زیرا به‌راحتی از برداشت‌های دوم و سوم چوب جنگل‌ها می‌توان استفاده نمود و این به معنی آن است که دیگر لازم نیست بر منابع محدود چوبی معمول تکیه نمود؛ همچنین در این روش مشکلات مرسوم ضایعات برش؛ گره‌های نامناسب و… وجود ندارد.

محصول این فرایند می‌تواند اندازه‌ای بزرگ‌تر، تحمل بار بیشتر و شکل پذیری گسترده‌تری را برای مصارف گوناگون به ارمغان آورد. همچنین مقاومت بیشتر در برابر آتش سوزی (در مقایسه با فولاد) و پوسیدگی ناشی از رطوبت نیز از دیگر ویژگی‌های این محصول است.

مقاومت گلولام در برابر آتش سوزی

چوب در ابعاد بزرگ در آتش سوزی نسبتاً پایدار است، زیرا یک لایه عایق زغال چوب روی سطح تشکیل می‌شود. از آنجا که گلولام در ابعاد نسبتاً بزرگ تولید می‌شود، مطابق با استانداردهای معمول ایمنی در برابر آتش است. گلولام دارای طبقه بندی ایمنی مناسب در برابر آتش، برای استفاده به عنوان یک ماده ساختاری در ساختمان‌ها و مهندسی عمران است.

 

کاربردهای الوارهای گلولام

الوارهای گلولام می‌توانند در طیف گسترده‌ای از پروژه‌های داخل و خارج از ساختمان مورد استفاده قرار گیرند. ساخت آلاچیق‌های خاص، پایه و سقف سالن‌های بسیار بزرگ، پل‌های عظیم با قوس‌های حساب شده و دقیق، بناهای چوبی بسیار بزرگ و … بخشی از کاربردهای Glulam است.

• انواع تیر ساختمان، شامل تیر عمودی، تیر افقی، تیر کف
• انواع ستون، شامل ستون دایره، ستون مربع و ستون‌های منحنی
• ساخت قایق
• ساخت خرپا
• تیرهای قوسی پیچیده
• پل سازی

 

 

مزایای استفاده از تکنیک گلولام

گلولام یکی از قوی‌ترین مصالح ساختمانی نسبت به وزن آن است.

• تخته گلولام تجدید پذیر است و از مواد سازگار با محیط زیست (چسب چوب) با مقدار فرمالدئید بسیار کم در ساخت آن استفاده می‌شود.
• تخته‌های چوبی ارزش زیبایی شناختی بسیار بالایی نسبت به دیگر متریال دارد.
• برای ساخت چوب گلولام انرژی بسیار پایینی به نسبت سایر مصالح مصرف می‌شود.
• نصب و تعمیر آسان تخته‌های گلولام
• سازه‌های گلولامی پیچ نمی‌خورند و خم نمی‌شوند.
• گلولام قابل شخصی سازی است و تقریباً به هر شکلی قابل تولید است.
• مقاومت در برابر آتش مانند تیرهای فولادی! (البته اگر از مواد ضد آتش استفاده شود، به مراتب مقاومت آن افزایش خواهد یافت)

 

 

گرید های گلولام

بر اساس نظر موسسه ملی استاندارد امریکا (ANSI) A190.1 (2017s) گلولام در چهار گرید می‌تواند تولید شود.

 

گلولام قاب سازی (Framing)

از این سری قیدها و تخته‌های گلولام می‌توان ساخت Framing و اسکلت سازی ساختمان و درب و پنجره و نقاطی که در دیدرس نیست استفاده کرد. زیبایی در این سری از تخته‌های گلولام اهمیت چندانی ندارد.

چوب گلولام صنعتی (Industrial)

در گرید صنعتی هم زیبایی شناسی اهمیت چندانی ندارد. از این تخته‌ها باید در مناطقی استفاده شود که نمای کار نباشد. در این درجه از چوب نواقصی مانند گره و سوراخ و ترک تأثیر چندانی در کاربرد آن ندارد.

استفاده از گلولام در معماری (Architectural)

اگر قرار باشد از تخته گلولام در قسمت نما و تیرهای بیرونی کار استفاده کنید، گرید (درجه) معماری توصیه می‌شود. این کلاس از گلولام محصولی کیفیت بالایی دارد.

 

گرید حرفه‌ای گلولام (Premium)

در گرید Premium از بهترین و صاف‌ترین چوب‌های برای ساخت گلولام استفاده می‌شود. این گرید برای نقاطی توصیه می‌گردد که رفت و آمد زیاد هست و مدام چوب در معرض دید عموم قرار دارد.

 

منبع: آیچوب