آموزش کار با رزین اپوکسی روی چوب و سنگ ( +پاسخ به پرسش های شما)

 رزین اپوکسی ترکیب طبیعی یا مصنوعی بسیار چسبناک است که معمولاً در الکل قابل‌حل است؛ ولی در آب حل نمی‌شود. رزین‌ها به روش‌های مختلف طبقه‌بندی می‌شود که بستگی به ترکیب شیمیایی و مورد مصرف آن دارد.

 همچنین کاربردهای زیادی در صنعت و به‌تازگی در عرصه هنر دارد. رزین طبیعی از گیاهان به دست می‌آید که بهترین نمونه آن شیره درخت کاج است. سنگ تزیینی و زیبای کهربا نیز در اثر سخت‌شدن رزین گیاهی به دست می‌آید.

 رزین اپوکسی از خانواده رزین‌های دوجزئی است که شامل (پایه رزینی) و هاردنر است. این دو جزء باید به نسبت مشخص و بنا بر فرمولاسیون و کاربرد آن با یکدیگر ترکیب شوند و پس از آن روی سطح یا قالب دل‌خواه استفاده شود.

 پایه رزین انواع مختلفی دارد که عمده نمونه‌های موجود در بازار از نوع ((بیسفنون آ)) است. در کارهای دکوراتیو معمولاً از نوع خاصی از هاردنر استفاده می‌کنند که به آن ((پلی آمین)) می‌گویند. هاردنرهای پلی آمین معمولاً بی‌رنگ هستند و قابلیت اعمال در حجم را دارند.

 در بازار معمولاً به جزء A و B رزین اپوکسی می‌گویند.

 هزاران سال است که بشر از رزین‌های طبیعی استفاده می‌کند رزین کاج برای درزگیری قایق‌ها، پوشش چوب در نجاری و مومیایی کردن اجساد و ظرف غذا و…

 با پیشرفت فنّاوری بشر پی برد که این ماده می‌تواند به پلیمر تبدیل شود و کمی بعد از آن رزین‌های مصنوعی کشف شد و در اکثر موارد پلیمرها با رزین مصنوعی ساخته می‌شود که ارزان‌تر و تصفیه راحت‌تری دارد.

انواع رزین‌ اپوکسی

1. پلی استر
2. اپوکسی
3. وینیل استر
4. پلی اورتان
5. سایر رزین‌ها

این رزین‌ها از جوانب مختلف دسته بندی می‌شوند، از لحاظ کاربرد و از لحاظ نحوه خشک شدن و پخت و…

 

 

انواع رزین ار نظر نحوه خشک شدن

تلاش ما این است که در این مطلب رزین‌ها را از لحاظ نحوه خشک شدن بررسی و طبقه بندی کنیم که به دو بخش

1. رزین‌های تک جزئی
2. رزین‌های چند جزئی

 تقسیم می‌شوند.

 رزین‌های تک‌جزئی یا هوا خشک رزین‌هایی هستند که در مجاورت هوا به‌سرعت خشک می‌شوند و از این جمله رزین‌ها می‌توان انواع چسب‌ها و ماده‌ای که برای براق کردن سنگ‌های آنتیک استفاده می‌شود اشاره کرد.

 نوع دوم رزین‌های چندجزئی هستند که برای خشک‌شدن (اصطلاحاً به این مرحله پخت گفته می‌شود) نیاز به مواد مکملی دارند که باعث خشک‌شدن و پخته‌شدن آن‌ها می‌شود.

 باتوجه‌به اینکه این واکنش درونی است می‌توان از این نوع رزین‌ها برای کارهای حجمی استفاده کرد، خاصیتی که معمولاً رزین‌های تک‌جزئی ندارند؛ یعنی بعد از اختلاط دو جز رزین شروع به خشک‌شدن می‌کند.

 

کاربرد رزین اپوکسی چیست؟

 استفاده از رزین‌های اپوکسی به بیش از ۵۰ سال پیش برمی‌گردد و امروزه از پرکاربردترین مواد در مصارف مختلف هستند. استفاده از آن‌ها تنها به صنایع پوششی محدود نمی‌شود و در صنایع مختلف مانند هوافضا، عمران، صنایع اتومبیل و بسیاری دیگر مورداستفاده قرار می‌گیرد.

 رزین‌های اپوکسی مقاومت شیمیایی دارند و در برابر خوردگی مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهند به همین خاطر بااینکه جز دسته رزین‌های مصنوعی گران‌قیمت هستند؛ ولی کاربرد فراوانی در صنعت و هنر دارند.

 بحث ما بیشتر درباره نوع آرتِ رزین اپوکسی است که کاملاً شفاف و مناسب برای کارهای حجم از جمله زیورآلات و تزیینی هستند.

 این نوع اپوکسی غلیظ و چسبناک و دوجزئی است که دو جزء رزین و هاردنر (ماده سخت‌کننده) باید به میزان مشخص باهم ترکیب شوند که مقدار مناسب ترکیب‌کردن رزین و هاردنر بستگی ترکیب شیمایی آن دارد که شرکت سازنده آن را تعیین می‌کند. معمولاً میزان ترکیب رزین با هاردنر به‌صورت ۱ هاردنر و ۲ رزین است.

 بعد از ترکیب رزین و هاردنر، واکنش شروع می‌شود که رزین شروع به خشک‌شدن و پخته‌شدن می‌کند که زمان این واکنش علاوه بر ترکیب دو جز به دما و شرایط محیطی مناسب بستگی دارد.

 حداقل زمان برای خشک‌شدن رزین در دمای معمولی محیط (تقریباً ۳۵ درجه) ۲۴ ساعت است ولی پخت علمی رزین و واکنش درونی آن ممکن است تا یک ماه ادامه داشته باشد که البته این رزین بعد از ۲۴ ساعت قابل‌پرداخت و شکل‌دهی هست.

مزایای استفاده از رزین اپوکسی چیست؟

 درصورتی‌که همهٔ موارد اجرای اپوکسی طبق اصول و روش صحیح انجام شود، نتیجه کار رزینی خواهد بود که خصوصیات زیر را داراست:

 چسبندگی عالی به سطح دارد

 در برابر اسیدها و بازهای مقاومت شیمیایی دارد که بسته به نوع رزین متفاوت هست

 مقاومت مکانیکی بسیار قوی خواهد داشت که باتوجه‌به نوع رزین متفاوت است

 نارسانا و تا حدودی عایق جریان الکتریسیته است که البته می‌توان آن را رسانا کرد

 چربی و انواع آلودگی روی آن ره راحتی پاک می‌شود

 قابلیت اضافه‌کردن پیگمنت‌های رنگی را دارد

نحوه کار با اپوکسی چگونه است؟

 رزین‌های اپوکسی معمولاً غلیظ هستند و برای اختلاط با هاردنر نیاز به گرما دارند که این گرم‌کردن جزء مراحل حباب گیری رزین محسوب می‌شود.

 هنگام مخلوط‌کردن رزین و هاردنر معمولاً حباب‌هایی داخل مایع به وجود می‌آید که این گرما دادن و رقیق‌شدن رزین از شدت آن کم خواهد کرد.

 رزین و هاردنر بعد از گرما دادن به میزان مشخص شده باهم کاملاً ترکیب می‌شوند و بعدازاین مرحله نیاز هست که این ترکیب مدت زمانی کاملاً بی‌حرکت و اصطلاحاً استراحت کند این زمان استراحت نیز مثل گرما دادن در مبحث حباب‌گیری رزین می‌تواند حائز اهمیت باشد.

 بعد از مرحله استراحت رزین داخل قالبی که در نظر گرفته شده ریخته می‌شود تا مراحل پخت را طی کند، رزین به‌یک‌باره خشک نمی‌شود؛ بلکه کم‌کم شروع به ژله شدن و سفت‌شدن می‌کند و همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم بعد از ۲۴ ساعت در دمای معمولی خشک شده؛ ولی مراحل پخت علمی و درونی رزین ممکن است تا یک ماه زمان ببرد.

 برای تشخیص این مراحل می‌توانید بعد از ریختن رزین در قالب یک خلال کوچک را در مدت‌زمان‌های مختلف داخل رزین کرده و زمان ژله‌ای شدن رزین رو پیگیری کنید، این کار به شما کمک می‌کند وضعیت رزین را در زمان‌های مختلف تا رسیدن به خشک‌شدن نهایی دنبال کنید، این ارتباط برقرارکردن و آشنایی با رزین در مبحث‌های بعدی و کار با رنگ به شما کمک زیادی خواهد کرد.

آموزش اجرای پروژه های چوب و رزین

 در ادامه به آموزش سطحی از اجرای پروژه‌های چوب و رزین خواهیم پرداخت. البته ما در دوره آموزشی ((رزین کار ماهر)) پروژه‌های بسیار زیادی را به شما علاقه‌مندان این حوزه آموزش داده‌ایم.

 این نمونه‌ها زیورآلات رزین هستند که گل و برگ خشک به رزین شفاف جلوه ویژه‌ای داده است.

 

 

برای انجام این کار به قالب سیلیکونی نیاز داریم که به رزین مایع ما شکل بدهند. برای اینکه این گل‌ها وسط رزین باقی بمانند ابتدا لایه‌نازکی از رزین را داخل قالب ریخته و زمان می‌دهیم کمی سفت شود و به‌اصطلاح به حالت ژله‌ای برسد بعد گل‌ها را داخل رزین گذاشته و دوباره صبر می‌کنیم که رزین کاملاً خشک شود سپس لایه شفاف آخر اضافه می‌شود.

 

 طرح‌های ماهی سه‌بعدی و رزین چندی است که مورد استقبال قرار گرفته و تعداد زیادی از افراد ترجیح می‌دهند برای سفره هفت‌سین از این کار زیبا و ماندگار استفاده کنند.

 تکنیک ماهی سه‌بعدی به چند روش انجام می‌شود.

 ۱-ترنسفر

 ۲ – نقاشی سه‌بعدی

 ۳-تلفیق حجم و نقاشی

 روش استفاده از ماهی ترنسفر ساده‌ترین راه درست‌کردن کاسه‌های ماهی قرمز است و فقط نیاز هست که طرح ماهی بین رزین قرار بگیرد

 روش نقاشی سه‌بعدی نیاز به تخصص بیشتری در زمینه نقاشی دارد و به‌صورت لایه‌لایه رزین ریخته می‌شود و روی هر لایه پس از خشک‌شدن قسمتی از ماهی کشیده می‌شود تا در لایه آخر ماهی تکمیل شده و با ریختن رزین لایه آخر سه‌بعدی به نظر بیاید.

 و اما در روش سوم و تلفیق حجم و نقاشی معمولاً با استفاده از خمیر چینی یا فیمو بدن ماهی ساخته می‌شود و بعد از خشک‌شدن روی لایه اول رزین قرار می‌گیرد سپس باله‌ها و دم روی رزین نقاشی می‌شود.

 

رزین روی گلبرگها یا برگهای خشک بدون قالب

 معمولاً همه ما لای دفتر خاطرات و کتاب‌های شعرمان گل‌ها یا برگ‌های زیبای خشک شده داریم که بیانگر خاطراتی هستند یا روزهای به‌یادماندنی که حفظشان کرده‌ایم.

 می‌توان با این روش آنها را ماندگار کنیم و به‌عنوان زیورآلات بدون ترس از خردشدن شکستن استفاده کنیم.

 در این روش رزین را آماده کرده و زمانی کوتاه کنار می‌گذاریم تا غلیظ‌تر شود سپس گل‌ها را روی سطح صافی قرار می‌دهیم و روی آن را با خلال کوچکی رزین ریخته و بادقت و حوصله همه جای گلبرگ‌ها پهن می‌کنیم و بعد از خشک‌شدن سمت دیگر راهم به همین شیوه رزین می‌ریزیم.

 

استفاده از اکلیل هفت رنگ یا پودر کروم

 در این روش برای نمای بیشتر پودر هفت‌رنگ بیس کار و لایه اول رزین را رنگ تیره انتخاب می‌کنیم، معمولاً رنگ مشکی جلوه بهتری به کار می‌دهد، لایه اول کار که رزین مشکی هست ریخته و صبر می‌کنیم کاملاً خشک شود سپس با قلم پودر کروم یا اکلیل را روی کار می‌کشیم و تمام سطح را یکدست پر می‌کنیم و بعد از آن لایه دوم که رزین شفاف هست روی آن می‌ریزیم.

 برای ساخت انگشتر و ایجاد طرح‌های مینیاتوری داخل آن معمولاً می‌شود از رنگ‌های اکریلیک استفاده کرد، ابتدا چوبی که برای کار در نظر گرفته شده شکسته می‌شود، برش‌ها و شکستگی‌های چوب می‌تواند نمایی از جنگل، کوه و… در کار ایجاد کنند.

 در این طرح برای جنگل، شکستگی‌ها نماد درخت قرار گرفته‌اند و قبل از کار با رنگ اکریلیک سبز می‌شوند و سپس چوب قالب‌گیری می‌شود و دور آن برای ریختن رزین مهار می‌شود، حالت رودخانه را با رزین آبی‌رنگ ایجاد کرده و در مرحله آخر رزین شفاف کل طرح را در بر می‌گیرد.

 برای سوراخ‌کردن و درست‌کردن رکاب می‌توانید از مته برگی یا پروانه‌ای روی دریل و یا فرز مینیاتوری استفاده کنید.

منبع: آیچوب