گریس مادهای نیمه جامد و روان کننده است که از سه ترکیب پایه روغنی، غلظت دهنده و مواد افزودنی تشکیل میشود.
با تغییر نوع پایه روغنی، تغییر نوع مواد غلظت دهنده، ترکیب مواد افزودنی و یا تغییر درصد ترکیب هر یک از آنها میتوانیم به گریس با خصوصیات ویژهای مانند تحمل حداقل یا حداکثر حرارت، مقاومت در برابر آب، میزان چسبندگی به سطوح، خاصیت ضد اکسیداسیون و… را اضافه کنیم.
بین 85 تا 90% گریس را مواد پایه روغنی که عموماً از مشتقات نفتی هست تشکیل میشود و باقیمانده آن بین 2 تا 30% مواد غلیظ کننده و 0 تا 10% مواد افزودنی به گریس است.
بیشتر خصوصیات در گرییس با تغییر مواد غلیظ کننده به دست میآید و گریسهای بازار معمولاً از مواد لیتیوم، آلومینیوم، خاک رس، پلی اوره، سدیم و کلسیم تشکیل میشوند که در گریسهای کمپلکس با ترکیب چند نوع از این مواد به گریسهای خاصی میرسند.
برندهای گریس در بازار ایران
- گریس مولی کوت
- گریس اسو
- گریس شل
- گریس اس کا اف
- گریس کلوبر
- گریس کاسترول
- گریس آجیبپ
- گریس فوکس
- گریس والوالین
- گریس اروشل
- گریس موبیل
- گریس بی پی
- گریس ساناکو
- گریس آرال
- گریس نایکو
- گریس شورون
- گریس کونوکو
- گریس توتال
- گریس مولی کوت
تماشای آنلاین ویدئو بهترین گریس برای مینی فرز
تماشا این ویدئو در برخی اپراتور ها با ترافیک نیم بها محاسبه می شود!
انواع گریس
گریس پایه لیتیوم
این نوع گریس مقاومت بالایی در بربر حرارت و آب دارد و در صنایع خودروسازی در بلبرینگ ها و در ماشین آلات سنگین استفاده میشود.
گریس آلومینیوم
گریس آلومینیوم جزو گریسهای با کیفیت و خاص تقسیم بندی میشوند. این گریسهای قیمتشان نسبت به سایر گریسها کمی بالاتر است و عملکرد عالی برای کار در دمای بالا دارند.
گریس لیتیوم کمپلکس
دارای فناوری ضد آب، ضد خوردگی، ضد سایش، ضد اکسیداسیون با تحمل فشارهای بالا و پایداری مکانیکی در صنایع فولاد، معادن، ماشین آلات سنگین است
گریس آلومینیوم کمپلکس
با خواصی چون تحمل کارکرد و دمایی بالا و پایین، مقاومت در برابر آب در صنایع غذایی، معادن و صنایع کاغذ کاربرد دارد.
گریس کلسیم سولفونات کمپلکس
با گرانروی بالا، تحمل فشارهای سنگین کاملاً ضد آب و کارکرد در دمای بالا یک روان کننده عالی برای بیرینگ، نوار نقاله، ریخته گری و نورد گرم است.
گریسهای کلسیم کمپلکس
جزو گریسهای پر مصرف در صنعت هستند که قیمت مناسب و ضدآب بودن مهمترین ویژگیهای این گـریـس است.
پیشنهاد آیچوب:
نکته های خرید دریل شارژی | قبل از خرید باید بدانید
کد خوانی گریسها طبق استاندارد ISO 6743-9
روی قوطی گریسها طبق استاندارد ایزو اعداد و خروجی نوشته شده که با خواندن آن میتوانیم به ماهیت و کاربرد گریس پی ببریم.
این استاندارد در گریسها به شکل زیر نوشته میشود:
ISO-L-XZ1Z2Z3Z4-Z5
قسمت ISO-L-X بین همه گریسها ثابت است اما مقادیر Z1 تا Z4 طبق جدول زیر نوشته میشود و مقدار Z5 هم عدد میزان غلظت گریس با واحد NIGL است که در ادامه توضیح میدهم.
جدول میزان NIGL که در ستون Z5 نوشته میشود:
مثال: گریس با کد ISO-L-XCDDFB-1 یعنی:
حداقل دمای کارکرد -30 درجه
حداکثر دمای کارکرد 140 درجه
قابل استفاده در شرایط مرطوب بدون محافظت در برابر زنگ زدگی
با افزودنی EP (تحمل فشار حداکثر)
با عدد NIGL معادل 1 به معنی ویسکوزیته 310-340 ASTM
مشخصات گریس مخصوص چرخ دنده مینی فرز
در فرزها و مینی فرزها از گیربکسهایی به نام دنده پینون (به انگلیسی: hypoid gear) استفاده میشود که شامل دو قطعه است. یک دنده حلزونی که به سر شفت روتور متصل است (به انگلیسی: pinion) و یک دنده مقابل (به انگلیسی:Crown) که به اسپیندل مینی فرز برای چرخاندن صفحه وصل میشود.
در این گیربکس دور موتور کم و گشتاور زیاد میشود و با توجه به آرایش قرارگیری چرخ دنده باعث تغییر 90 درجهای راستای چرخش محور هم میشود (به همین دلیل در انگلیسی به مینی فرز angle grinder میگویند که Angle به معنی زاویه دار است و به زاویهای 90 درجهای که این گیربکس میسازد اشاره میکند).
بنابراین گریس برای مینی فرز باید مناسب با دور بالای چرخ دنده و حرارتی باشد که در گیربکس ایجاد میشود.
در ادامه مشخصات گریس مناسب برای چرخ دندههای ابزارهای مختلف را توضیح میدهم.
پیشنهاد آیچوب:
غلظت گریس برای ابزارهای مختلف چقدر باشد؟
طبق استاندارد ایزو (ISO) میزان ویسکوزیته گیریس با واحدی با نام NLGL نشان داده میشود که از 000 تا 6 و در 9 پله نشان داده میشود و هر چه این عدد به 6 نزدیکتر باشد یعنی گریس غلیظتر و هر چه به 000 نزدیک باشد یعنی گریس حالت مایعتری دارد.
طبق اصول مکانیک هر چه سرعت حرکت چرخ دنده یا یاتاقان بیشتر باشد باید گریس روانتری استفاده کنیم یعنی عدد NLGL باید کمتر باشد و هر چه فشار بیشتر باشد پیشنهاد میشود که غلظت گریس بیشتر باشد.
مثلاً در دریلهای برقی و دریل شارژی و اره عمودبر که سرعت در گیربکس کمتر است میتوانیم از گریسهای با غلظت NLGL#2 استفاده کنیم که گریس نرمی است و برای بلبرینگ ها هم استفاده میشود.
اما برای بتن کنها و پیچ بندهای ضربهای شاخص نرمی گریس NiGL#1 پیشنهاد میشود که باز هم نرمتر است.
اما بیشترین سرعت گیربکس را در مینی فرزها، فارسی بر و اره دیسکی داریم که سرعت خروجی گیربکس حدود 9 تا 12 هزار دور است. در این نوع گیربکسها شاخص نرمی گریس NIGL#0 پیشنهاد میشود که حالتی نیمه مایع دارد (شبیه به سس خردل).
توجه کنید که گریسهای معمول بازار که در صنایع استفاده میشود NIGL#2 و NIGL#3 هستند بیشتر تعمیرکاران ابزار از این غلظت را برای مینی فرز استفاده میکنند که طبق این قاعده استفاده درستی نیست.
دقت کنید که هر قدر این عدد بیشتر باشد خاصیت پمپ کردن گریس هم سخت تر میشود و برای ماشین آلاتی که مجهز به سیستم تزریق گریس مرکزی هستند غلظت های پایینتر از NIGL#2 پیشنهاد میکنم.
بهترین گریس برای سنگ فرز چیست؟
بهترین پیشنهاد برای نوع گریس انواع لیتیوم یا لیتیوم کمپلکس با دمای کاربردی حداکثر 180 درجه سانتی گراد و NIGL#0 در صورت پیدا نکردن این غلظت NIGL#1 یا NIGL#2 است.
- این مشخصات روی قوطی گریس نوشته شده است.
چه رنگی از گریس مناسب ابزار برقی است؟
رنگ گریس هیچ ارتباطی با کیفیت آن ندارد و در کد خوانی گریسها هیچ اشارهای به رنگ نمیشود؛ بنابراین اینکه فلان رنگ از فلان برند گریس خوب یا بد است بی معنی است.
ممکن است یک برند خاص مثلاً برای گریسهای نسوز از رنگ قرمز یا برای گریسهایی با استانداردی مشخص رنگ هایی متفاوت در نظر بگیرد اما این فقط در همان برند معتبر است و الزامی برای دیگر برندها ایجاد نمیکند.
اندازه گریس در گیربکس مینی فرز چقدر باشد؟
گریس روان کننده خوبی است و حتی به عنوان کاسه نمد و جدا کننده آب و یا فیلتری برای عدم جذب گردوخاک به قطعات هم شناخته میشود اما در کنار آن گریسها نسبت به تبادل حرارت مقاوم هستند و مانند یک پتو اطراف قطعه را میگیرند و اجازه خنک شدن را نمیدهند.
به همین دلیل است که در گیربکسها یا یاتاقان و بلبرینگ نباید همه سطح را گریس کاری کنید و همیشه باید مقداری فضای خالی برای تبادل حرارت باقی بماند.
رایجترین پیشنهاد برای حجم گریس کاری گیربکس مینی فرز و فرزها حدود 60% کل محفظه است و این یعنی باید تقریباً نیمی از محفظه گیربکس را خالی بگذاریم.
گریس نسوز برای سنگ فرز
گریس نسوز یک جمله اغراق آمیز است و داشتن دمای بالا الزاماً یک آپشن خوب نیست! گریس باید در دمای کار یک ابزار حالت نرمتری به خود بگیرید تا حین کار تمامی قسمتهای متحرک را تحت پوشش قرار دهد.
مثلاً دمای پوسته گیربکس مینی فرز در بدترین حالت بیشتر از 70 درجه سانتیگراد نمیشود پس گریسی که انتخاب میکنید نباید دمای مایع شدن 250 یا 400 درجه داشته باشد. اگر اینطور باشد یعنی گریس شما در دمای کاری مینی فرز نه تنها هیچ پوششی روی قطعات ایجاد نمیکند بلکه عایق حرارت هم میشود و دمای محفظه گیربکس را بالاتر میبرد.
بهترین پیشنهاد برای ابزارها استفاده از گریس با حداکثر دمای 130 تا 180 درجه (معادل با حرف C,D,E,F,G در کد استاندارد گریس) است و اغلب گریسهای معمول بازار ایران هم در بازه حرارتی منهای 20 تا مثبت 160 درجه هستند که برای ابزار مناسب است.
پیشنهاد آیچوب:
گریس EP چیست؟
در سریال بعضی از گریسها یا در معرفی فروشگاه های از واژه EP استفاده میشود.
این واژه کوتاه شده (Extreme Pressure) است و افزودنی هست که گریس را برای کار در شرایط تحت فشار تقویت میکند. این افزودنی باعث مقاومت بیشتر گریس در برابر آب هم میشود.
در بازار ایران برندهایی مانند بهران، ایرانول، پارس، توتال، شل، موبیل و SKF این نوع گریس را عرضه میکنند که در بازه حرارتی منهای 20 تا 160 درجه سانتیگراد با غلظت های مختلف از غلظت 000 تا 3 امکان تهیه دارید.
جلوی علامت EP معمولاً عددی هم نوشته میشود که انواع EP3 معروفیت بیشتری در بازار ایران دارد. این واژه همان درجه غلظت با واحد NIGL طبق استانداردی است که بالاتر توضیح دادم.
در این نوشته تلاش کردم با دلیل علمی و عملی اهمیت انتخاب درست گریس برای سنگ فرز را یاد بگیرید. اگر سؤالی در این مورد دارید در کامنت های همین پست بپرسید.
منبع: آیجوب
برای ثبت نظر لطفا وارد اکانت خود شوید ( عضویت رایگان است )