هنر سوخته کاری یا سوخته نگاری چوب چیست؟ (بخش اول)

سوخته کاری روی چوب هنری است بسیار زیبا و چشم‌نواز و قابلیت تلفیق با اکثر هنرهای چوبی را داشته و می‌تواند در کنار این هنرها، زیبایی چشم‌نوازی به آن‌ها ببخشد و بر بعضی محدودیت‌های سایر هنرهای چوبی چیره گردد. متأسفانه بنا به دلایلی به این هنر بی توجهی شده و بسیاری حتی نام آن را نشنیده‌اند. به همین دلیل بر آن شدیم تا آموزشی جامع از این هنر در آیچوب به‌صورت هدفمند از مبتدی تا حرفه‌ای داشته باشیم تا زیبایی‌های آن را بشناسید.

 

 

هر یک از اساتید سوخته کاری روشی منحصر به فرد و متفاوت در اجرای این هنر دارند و برآیند آن اثری است که با دیگری در برخی موارد متفاوت است. در ابتدای کار اگر قصد فراگیری سوخته نگاری را دارید باید به تابلوهای اساتید مختلف نگاه کرده و ببینید خروجی نهایی کدام یک را بیشتر می‌پسندید.

 

به عنوان مثال استادی با طیف رنگ چوب بازی می‌کند و از چوب رنگ‌های بیشتری ایجاد می‌کند و بر عکس استادی کاملاً یکدست کار کرده و بیشتر در کارش یک رنگ سیاه یا قهوه‌ای می‌بینید.

نمی‌توان گفت کدام روش درست یا غلط است. این بسته به سلیقه شما دارد که کدام روش را بیشتر می‌پسندید.

از اساتید مطرح این هنر در کشور می‌توان به اساتید اخواص، نصرآبادی، سرباز، مصباح، سلطان خواه و… نام برد.

 

پیشنهاد آیچوب:

دانلود رایگان کتاب های طرح و آموزش سوخته کاری روی چوب

 

در ادامه آثار برخی از اساتید را مشاهده می کنید.

 

اثر استاد مصطفی اخواص

.

 

اثر استاد نصر آبادی

 

اثر استاد مصباح

.

آموزش سوخته کاری بخش اول:

.

سوخته نگاری، هنری با تاریخی به درازای قدمت احساس، به زمانی که بشر حسی درون خود یافت برای زیباتر دیدن و زیباتر کردن آنچه می‌دید.

اولین بار بشر با داغ گذاری روی چوب دست به ایجاد نقوشی روی آن زد و بدین گونه اولین آثار هنری سوخته نگاری را خلق نمود.

 

کم‌کم این هنر شکل گرفت و فلزات مهر مانندی برای این منظور ساخته شد تا نقش‌هایی مشخص را روی چوب ایجاد کنند. درب‌های چوبی و سرستون‌ها و … را بدین وسیله آذین بندی می‌کردند تا نشان‌های مهم را ماندگار کنند.

در عهد ملکه ویکتوریا در انگلستان وسیله‌ای ساخته شد که شباهت‌های زیادی به هویه‌های امروزی داشت. در کوره زغال‌ها گداخته می‌شدند و حرارت آن به وسیله‌ای هویه مانند منتقل می‌شد و با این ابزار چوب را نقش می‌زدند. این ابزار انقلابی در هنر سوخته نگاری به وجود آورد و نام pyrography بر این هنر نهاده شد و در کلیساها و کاخ‌های ثروتمندان برای ایجاد نقوش روی چوب استفاده می‌شد.

 

پیشنهاد آیچوب:

برای سوخته کاری روی چوب به چه ابزاری نیاز داریم؟

 

متأسفانه ظاهراً این ابزار به ایران نرسید و سوخته نگاری ایران در عهد صفویه که به اوج خود رسیده بود همچنان به روش داغ گذاری روی جلد چرمی کتب، به خصوص قرآن به‌وفور کاربرد داشت. در دوره قاجار این هنر به فراموشی سپرده شد و سپس با پدید آمدن تکنولوژی‌های جدیدی مانند هویه مجدداً هنرمندانی این هنر را احیا کرده و به سوخته نگاری روی نی و چوب پرداختند.

سوخته نگاری را می‌توان هنر ایجاد نقوش بر روی اجسام به وسیله حرارت دانست. اجسامی که بر سطح خود بافتی سلولزی دارند قابلیت سوزانده شدن با هویه و ایجاد نقوش را دارند. سوخته نگاری بر روی چوب، انواع ساز، چرم، مقوا و حتی کاغذ قابل اجراست. در مطالب بعدی به صورت قدم به قدم آموزش‌های مربوط به سوخته نگاری را ارائه خواهیم کرد.

 

.

تهیه و تنظیم : محمد مصباح

 

www.ichoob.ir