اینکه چه چوبی مناسب استفاده در فضای باز هست، همیشه جزء سؤالاتی هست که اساتید نجار یا سفارش دهنده‌های لوازم چوبی را درگیر خود کرده است. حال سؤال اینجاست که چه چوبی مناسب فضای باز هست؟ خصوصیات چوب در معرض رطوبت و نور آفتاب چیست؟
در اوایل دهه ۱۹۷۰ بود که پاسیوهای بتونی کم‌کم جای خود را به پاسیو چوبی دادند. برای ساخت پاسیو چوبی از چوب‌هایی مانند سرخدار، کاج و سرو استفاده می‌شد.
در آن زمان هنوز استفاده از چوب در فضای باز و به‌خصوص فضای پاسیو رونق چندانی نداشت؛ اما امروزه گزارش شده است که تابه‌حال حدود ۳۰.۰۰۰.۰۰۰ پاسیو و عرشه چوبی در امریکا نصب‌شده است که تعداد آن روزبه‌روز در حال افزایش است.
در این سال‌ها گزینه‌های جدیدی برای استفاده به‌جای چوب طبیعی مطرح شده‌اند که از آن‌ها می‌توان به چوب پلاست و چوب‌های اشباع شده و چوب‌های مهندسی شده اشاره کرد.
هرچند که این مواد و چوب‌ها گزینه‌های خوبی به شمار می‌روند؛ اما به‌هیچ‌عنوان نمی‌توان آن‌ها را با چوب طبیعی و اصیل مقایسه کرد.
اگرچه چوب کاملاً از گزند حشرات و پوسیدگی مقاوم نیست؛ اما بهتر از دیگر متریال (مواد) عمل می‌کند، همچنین طبیعی بودن چوب هم مزیت دیگری است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. در درون برخی چوب‌ها و درختان مواد نگه‌دارنده‌ای وجود دارد که چوب را از ورود حشرات و قارچ در امان نگه می‌دارد. با توجه به این قابلیت می‌توان از آن‌ها در فضای باز استفاده کرد.
در این نوشته به معرفی چوب‌های مناسب برای استفاده در فضای باز اشاره خواهیم کرد. با ما در ادامه همراه باشید.
این شما هستید که با توجه به بودجه و نوع نیاز خود، اقدام به خرید چوب خواهید کرد. هرکدام از این مزایا و معایب مربوط به خود را دارد.
چوب درخت اقاقیا
چوب درخت اقاقیا یک چوب محکم و ضخیم و قوی و دارای روغن زیاد است. اقاقیا به‌خوبی در برابر عوامل جوی، پوسیدگی و حشرات مقاوم است. معمولاً از چوب اقاقیا برای ساخت قایق چوبی استفاده می‌شود. اگر به این چوب دسترسی دارید، گزینه مناسبی برای ساخت سازه چوبی فضای باز هست.
چوب درخت سرو و کاج
چوب سرو و کاج سبک، نرم و خوش کار است. به دلیل نرمی، چوب‌های کاج و سرو در برابر پیچیدگی و تابیدگی مقاومت چندانی ندارد، اشعه UV هم موجب ایجاد تغییرات فیزیکی مانند پوست شدن در این چوب‌ها می‌شود.
مهم‌ترین مزیت چوب درخت سرو، مقاومت در برابر رطوبت، پوسیدگی، موریانه و حشرات چوب خوار است. از این چوب بیشتر برای نرده و قید استفاده می‌شود. این چوب‌ها می‌توانند سال‌ها در برابر رطوبت مقاومت داشته باشد.
یکی از مهم‌ترین معایب این چوب، مقاومت پایین و شکنندگی آن است. شما می‌توانید با اجرای رنگ مخصوص فضای باز مقاومت چوب را نسبت به شرایط محیطی افزایش دهید. اگر این چوب‌ها پوشش داده نشود، به‌مرور زمان به رنگ خاکستری تغییر رنگ می‌دهد.
یکی از پرکاربردترین چوب‌های مورد استفاده در فضای باز بازار ایران چوب روسی (نراد، یولکا، ساسنا) است.
پیشنهاد آیچوب:
انواع چوب‌های وارداتی روسی (نراد، یولکا، ساسنا) را بهتر بشناسید! چوب روسی ؟!
چوب درخت ون (زبان گنجشک)
چوب ون هم به دلیل وجود روغن‌های طبیعی در داخل آن به‌خوبی در برابر پوسیدگی و حشرات مقاوم است. درصورتی‌که چوب درخت ون رنگ نشود و به‌صورت خام مورد استفاده قرار گیرد پس از مدت‌زمانی به رنگ خاکستری تغییر رنگ می‌دهد. برای استفاده از این چوب باید از روغن گیاهی مخصوص چوب استفاده کنید تا مقاومت کافی ایجاد شود.
رنگ چوب درخت ون از قهوه‌ای و زرد روشن تا قرمز مایل به قهوه‌ای متفاوت است. این چوب سبک هست و نقش و نگار زیبایی دارد. به دلیل روشن بودن چوب درخت ون؛ امکان استفاده از تم رنگ‌های مختلف برای پوشش سازه‌های ساخته شده با این چوب را دارید.
چوب درخت ایپه ipe
ایپه سریع رشد می‌کند و بیشتر در امریکای مرکزی و جنوبی یافت می‌شود. ایپه یک چوب سخت و متراکم است. در ایران هم برخی شرکت‌های فعال در حوزه پارکت و نما چوبی از چوب ایپه برای نمای چوبی ساختمان استفاده می‌کنند. همان‌طور که اشاره شد این چوب بسیار متراکم است و حتی در آب شناور نمی‌ماند!
چسباندن چوب ایپه کمی مشکل است. به همین دلیل از اتصالات پیچی و دیگر اتصالات چوبی و فلزی برای ساخت سازه با چوب ایپه استفاده می‌شود. این چوب در برابر رطوبت، حشرات چوب خوار، موریانه، پوسیدگی، پیچ تاب و اشعه یو وی مقاومت بسیار بالایی دارد. همچنین به دلیل تراکم بسیار بالا در برابر عوامل فیزیکی هم مقاومت خوبی دارد.
ایپه را می‌توان یکی از مناسب‌ترین چوب‌ها برای نما و کف‌پوش بیرون ساختمان دانست. همان‌طور که می‌دانید چوب مناسب کف‌پوش خارجی باید در برابر خط و خش مقاوم باشد.
پیشنهاد آیچوب:
شناخت انواع موریانه چوب، حشرات چوب خوار و راه های مبارزه با موریانه
چوب درخت ماموت Redwood
رد وود در ایران موجود هست؛ اما قیمت نسبتاً بالایی دارد. این چوب دارای صمغ و شیره فراوان هست. به همین دلیل در برابر حشرات مقاوم است. رد وود اقتصادی نیست چون به آهستگی رشد می‌کند و استفاده از آن مقرون به‌صرفه نیست.
همین رشد آرام موجب ایجاد تراکم بیشتر و استحکام بالای چوب می‌شود. چوب درخت ماموت یا همان Redwood به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردش گران قیمت است.
چوب درخت ساج Teak
چوب درخت ساج یا تیک پادشاه چوب‌های بادوام در فضای باز است. این چوب نسبتاً متراکم و ریزدانه است. در برابر پوسیدگی و پیچ‌خوردگی و ترک مقاومت بسیار بالایی دارد. ظاهر و رگه جذابی دارد و معمولاً برای ساخت قایق‌های لوکس از آن استفاده می‌شود. چوب ساج به‌مرور زمان تیره می‌شود و برای ساخت پروژه‌های کوچک در فضای باز گزینه مناسبی است.
این چوب دارای روغن‌های طبیعی هست که به‌عنوان یک ماده دفع‌کننده آب و مواد معدنی عمل می‌کند. همین امر باعث جلوگیری از نفوذ برخی حشرات می‌شود.
این چوب پایداری خوبی دارد به این معنی که در اثر از دست دادن رطوبت به‌اندازه چوب‌های دیگر کوچک نمی‌شود. کوچک‌تر شدن چوب به معنای ایجاد ترک در سطح چوب است. ترک‌های تمایل به جذب و حفظ رطوبت دارند همچنین حشرات هم تمایل زیادی به تخم‌گذاری در این ترک‌ها دارند.
اگر می‌خواهید چوب تیک رنگ طلایی روشن خود را حفظ کند، آن را با روغن گیاهی چوب پوشش دهید و هرسال یک‌بار این روغن را دوباره اجرا کنید. این پوشش مانع از تغییر رنگ چوب به خاکستری می‌شود.
بلوط سفید White Oak
بلوط سفید هم چوبی بسیار سخت و قوی است. از این چوب هم می‌توانید برای ساخت انواع مبلمان و لوازم چوبی در داخل یا خارج از خانه استفاده کنید. بلوط سفید به‌طور گسترده در ساخت کابینت و مبلمان و همچنین در کف‌پوش‌های چوبی و قایق چوبی و بشکه چوبی استفاده می‌شود. بلوط روغن طبیعی ندارد و برای محافظت از آن باید از رنگ چوب مناسب فضای باز استفاده کنید.
اگر از پوشش‌های مناسب فضای باز بر روی چوب بلوط استفاده کنید، برای سال‌های می‌توانید از سازه چوبی استفاده کنید. استفاده از بلوط، صرفه‌جویی در هزینه است.
از بلوط قرمز برای ساخت سازه فضای باز استفاده نکنید. چوب بلوط قرمز بسیار متخلخل است و در برابر آب مقاومت چندانی ندارد.
پیشنهاد آیچوب:
آموزش و استاندارد های خشک کردن چوب در فضای باز
چه چوبی مناسب فضای باز هست؟
در صنعت چوب ایران معمولاً از چوب درخت کاج (نراد، یولکا، ساسنا) برای ساخت سازه‌های چوبی فضای باز استفاده می‌کنند. حتی چوب ترمو مورد استفاده در بازار ایران هم معمولاً از این‌گونه درخت هست. چوب نراد یا همان چوب روسی خودمان قیمت پایینی دارد، خوش کار، سبک و مقاوم در برابر رطوبت و حشرات و موریانه است. به همین دلیل در بازار ایران توجه ویژه‌ای به آن می‌شود.
البته به نظر می‌رسد کفه قیمت ارزان‌تر این چوب به نسبت دیگر چوب‌ها سنگین‌تر از عوامل دیگر باشد. اگر بودجه مناسب برای اجرای نما چوبی یا کف ساختمان با چوب دارید، یکی از گزینه‌های پیش روی شما چوب ایپه هست که در بازار ایران هم یافت می‌شود. البته قیمت نسبتاً بالای این چوب‌ها موجب می‌شود از آن کمتر استفاده شود.
شما از چه چوبی برای فضای باز استفاده می کنید؟
گردآوری و تنظیم: آیچوب
درست ننوشتید که برای ساختن یک کلبه چوبی کدوم درخت ها مناسب تر هستن
استاد روش‌های خشک‌کردن چوب که فرمودید ظاهرا خیلی زمان‌بر هستند…
اگه اینطور باشه اصلا ارزش پیگیری نداره…
روش صنعتی هست که نیاز به استاندارد های تنظیم دما و رطوبت و تخلیه رطوبت و گردش هوای درست داره… این سیستم بین ۴ تا ۷ روز هم جواب میده.
آها… جایی هست که این کار رو انجام بده؟
در خاوران می تونید به دنبال این عزیزان باشید. البته احتمالا اگر گوگل کنید، به نتیجه دلخواه می رسید.
استاد سلام عرض می‌کنم؛
ببخشید برای ساخت سنتور کدام‌یک از این چوب‌ها بهترند؟
آیا اقاقیا میشه؟
بعد اگه من صفحه ببرم از چوب‌بری، چطور باید خشک کنم که طولانی هم نشه؟
سلام علیرضا
تخصصی در سنتور سازی ندارم.
لطفا از استاید سنتور ساز راهنمایی بگیرید
کلاف سنتور و صفحات زیر و روی آن چوب های متفاوتی است.
علاوه بر جنس چوب حتی جایی از درخت که چوب از آن برداشت می شود روی کیفیت صدا تاثیر خواهد گذاشت
به دلیل خاصیت آکوستیک سنتور این موارد بسیار حساس هست
همچنین با توجه به کشش بسیار شدید سیم های سنتور روی کلاف حتما باید به جنس چوب به کار رفته،اندازه چوب و اتصال بین چهار کلاف ها دقت داشته باشید.
استاد عذر می‌خوام برای خشک‌کردن چوب باید چی کار کنم؟
پرسش بنده اینه که اگه چوبی رو از کنده‌ای موردعلاقه پیدا کردم، باید چطور خشک کنم که زیاد هم زمان نبره؟
درود بر شما علیرضا عزیز
ما در این زمینه مطالبی منتشر کرده بودیم که پیشنهاد می کنیم مطالعه کنید:
آموزش خشک کردن چوب در خانه و ترفندهایی که باید بدانید!
آموزش و استاندارد های خشک کردن چوب در فضای باز
سپاس فراوان از اطلاعات خوبتون آیچوب خسته نباشی.
سلام وقتتون بخیر
برای پتینه سفید روی طلایی از چه نوع ترکیب رنگی استفاده می شود؟
ممنونم
درود بر شما ثریا گرامی
در زمینه پتینه اطلاعات چندانی نداریم.