آموزش و استاندارد های خشک کردن چوب در فضای باز

خشک کردن چوب در فضای بازیکی از روش های قدیمی برای از بین بردن رطوبت داخل چوب است. روش خشک کردن چوب در فضای باز، ساده‌ترین و ارزان‌ترین روش خشک کردن چوب است؛ اما رسیدن به نتیجه در این روش بسیار زمان بر هست. زمان لازم برای خشک شدن تخته‌ها بستگی به گونه چوب، سطح رطوبت اولیه، ضخامت تخته‌ها، چگالی، شرایط محیط و تکنیک‌های پردازش چوب دارد.

قوانین سنتی برای خشک کردن چوب به ازای هر دو نیم سانتی متری متر ضخامت تخته یک سال زمان در نظر می‌گیرند. بدیهی ایست که این ادعا تنها تعدادی از متغیرهای ذکر شده در بالا را در نظر می‌گیرد. خشک کردن در کوره دارای مزایایی مثل سرعت خشک کردن بالا، از بین بردن قارچ و باکتری است.

معایب خشک کردن کمتر هست ولی هزینه اولیه ساخت آن بالاست و هزینه انرژی نیز برای گرم کردن کوره وجود دارد.

برخی نجارها تلاش می‌کنند خودشان کوره‌های چوب خشک کنی را بسازند تا چوب را سریع خشک کنند. به‌عنوان مثال با ساخت یک اتاقک و قرار دادن بخاری در داخل آن و تجهیز کردن آن با دماسنج و رطوبت سنج و تنظیم آن با توجه به تجربه یا استانداردهای رایج، سعی می‌کنند چوب خیس و تازه برده شده را خشک کنند. ما نمونه‌ها زیادی از این دست اتاقک‌های خشک کن دیده‌ایم؛ اما درواقع این سبک از خشک کردن چوب اصولی و تضمینی نیست.

راهنمایی‌هایی برای خشک کردن چوب در فضای باز و در خانه:

۱- برش به‌موقع گرده بینه‌ها:

اگر یک درخت به‌تازگی بریده شده یا بر اثر طوفان افتاده است. بهتر است سریعاً کنده درخت به تخته (الوار) تبدیل شود. این کار به باز شدن چوب و خشک شدن آن کمک می‌کند. پوست چوب به‌عنوان یک حائل رطوبت طبیعی عمل می‌کند و مانع خروج رطوبت از چوب می‌شود، این رطوبت موجود در گرده بینه باعث رشد قارچ و پوسیدگی در چوب می‌شود.

۲- چوب‌ها را کمی بزرگ‌تر از سایز مورد نظر نهایی ببرید:

به یاد داشته باشید چوب وقتی خشک می‌شود اندازه آن کوچک می‌شود. بخشی از چوب نیز تحت عملیات رنده کاری و سنباده و ساخت اتصالات از بین می‌رود. پس چوب را در ابتدا اندکی بزرگ‌تر ببرید و پس از خشک شدن عملیات رنده کاری و اتصالات را انجام دهید.

۳- پوشاندن (آب بندی) انتهای چوب:

به یاد داشته باشید که رطوبت از انتهای چوب ۱۰ تا ۱۲ بار سریع‌تر از سطح آن خارج می‌شود؛ و این سرعت خروج رطوبت از انتهای چوب یکی از دلایل اصلی ترک خوردن انتهای چوب است. برای جلوگیری از ترک خوردن انتهای چوب می‌توان انتهای آن را با موادی پوشاند که سرعت خروج رطوبت را کم کند و باعث شود چوب به‌طور یکنواخت خشک شود.

از مواد مختلفی می‌توان برای آب بندی انتهای چوب استفاده کرد: موم پارافین، رنگ پلی اورتان، لاک و الکل، رنگ لاتکس، یک لایه ضخیم از ماده را به انتهای چوب بزنید تا مانع فرار سریع رطوبت شود، بلافاصله پس از برش چوب باید انتهای آن را پوشاند، حتی چند ساعت بعد یا چند روز بعد دیر است.

۴- مکان مناسب برای خشک کردن چوب در فضای باز:

یک مکان سرپوشیده که اطراف آن باز باشد را انتخاب کنید که رطوبت آن کم باشد و هوا به‌راحتی در آن جریان یابد، آفتاب نباید مستقیم به چوب‌ها بخورد و از باران و برف نیز محافظت شود. کف زمین بهتر است بتن باشد و علف‌های هرز یا لانه‌ی حشرات وجود نداشته باشد، می‌توانید قبل از بتن کردن سموم علف کش و حشره کش بریزید. سپس می‌توانید کف زمین یک پلاستیک پهن کنید تا مانع انتقال رطوبت از کف به چوب‌ها شوید.

۵- چیدمان و دسته بندی چوب‌ها:

چند پایه به ارتفاع ۲۵ تا ۴۰ سانتی متری متر ترجیحاً از جنس بلوک سیمانی یا تیرآهن روی کف زمین قرار دهید تا مانع انتقال رطوبت از کف شود و جریان هوا به‌خوبی از کف برقرار باشد، فاصله این پایه‌ها از هم پنجاه سانتی متری متر باشد. یکی در ابتدای تخته‌ها یکی انتها و مابقی در وسط تقسیم شود. روی این پایه‌ها چهار تراش‌های خشک چوبی قرار دهید. دقت کنید که این چوب‌ها کاملاً خشک و بدون قارچ و باکتری باشند تا موجب آلوده شدن چوب‌های خیس نشوند. چوب‌ها را از نظر نوع گونه جدا کنید، هر گونه چوب زمان و شرایط خشک شدن متفاوتی دارد مثلاً تخته‌های بلوط که دیر خشک است را با چوب صنوبر که زود خشک می‌شود نباید باهم در یک دسته باشند. از نظر ضخامت نیز بهتر است چوب‌هایی که دارای ضخامت یکسان هستند در یک دسته قرار گیرند، چون دو برابر شدن ضخامت زمان خشک شدن را ۴ برابر می‌کند همچنین در چیدن و چوب دستک گذاری، چوب‌های دارای ضخامت یکسان بهتر هستند، طول و عرض تخته‌ها تأثیری در فرایند خشک شدن ندارد، بین تخته‌ها ۲ سانتی متری متر فضا بگذارید و سعی کنید طول‌های برابر را روی هم قرار دهید تا چوب دستک گذاری بهتر انجام شود.

پیشنهاد آیچوب:

آموزش ساخت محفظه خشک کن چوب (خورشیدی)

۶- چوب دستک گذاری:

چوب دستک‌ها تکه چوب‌هایی با ابعاد ۲ سانتی متری متر در ۵ سانتی متر در طول متناسب با عرض دسته‌ها هستند که بین هر ردیف تخته قرار می‌دهیم تا جریان هوا بین هر ردیف به‌خوبی برقرار شود و از کپک زدن و رشد قارچ بین ردیف‌ها جلوگیری شود و جریان هوا به خشک شدن سرعت ببخشد. دقت کنید که سالم بودن و سایز دقیق چوب دستک‌ها بسیار مهم است، ناهمسان بودن چوب دستک‌ها باعث کج و تاب برداشتن چوب‌ها می‌شود و قارچ و باکتری موجود در آن می‌تواند به چوب‌های خیس منتقل شود. پس چوب‌هایی سالم و خشک را به‌اندازه‌ی بالا ببرید و به‌عنوان چوب دستک استفاده کنید. فاصله چوب دستک‌ها از هم به ضخامت تخته‌ها و گونه چوب بستگی دارد، ولی معمولاً فاصله‌ی ۴۰ تا ۸۰ یا حتی ۱۰۰ سانتی متری با توجه به ضخامت تخته‌ها مناسب است.

۷ – وزن (بار) روی دسته‌های چوب اضافه کنید:

وقتی چوب‌ها را به‌صورت مناسب در دسته‌ها چیده‌اید و چوب دستک گذاری کرده‌اید بسیار مفید است که روی آن‌ها بار یا وزنه‌های سنگین قرار دهید، این کار به طرز بسیار خوبی از معایبی نظیر پیچ و تاب و کج شدن جلوگیری می‌کند. وزن چوب‌های بالایی روی چوب‌های پائینی قرار دارد ولی وزنه‌های اضافه شده برای تخته‌های بالای دسته بسیار مفیدند خصوصاً در مراحل اولیه خشک شدن.

و در آخر اینکه چوب‌ها را در مکان مناسبی قرار دهید، انتهای آن‌ها را آب بندی کنید، آن‌ها را به طرز مناسبی بچینید، چوب دستک گذاری کنید و روی آن‌ها بار دهید، با انجام کارهای بالا تا حدود زیادی می‌توانید اطمینان حاصل کنید که چوب‌های شما یکنواخت و بدون عیب خشک می‌شوند

تهیه و تنظیم: مهندس نوری (فروشگاه چوب نوری)

برای مشاهده کانال فروشگاه چوب نوری اینجا کلیک کنید.