یکی از دغدغههای اساتید و کاربران صنعت چوب، استفاده از چوبی خشک و بدون رطوبت برای ساخت سازهها است. هر کسی دوست دارد از چوبی استفاده کند که خشک باشد تا پس از ساخت سازه با مشکلاتی از قبیل ترکخوردن، پیچیدگی، تغییر سایز و… مواجه نشود.
ازاینرو در این مطلب به توضیح در مورد یکی از راههای خشک کردن چوب میپردازیم.
دو راهکار عمده برای خشک کردن چوب وجود دارد
روش سنتی خشک کردن چوب
انبارکردن چوب در محیطی خشک و سرپوشیده تا چوب بهمرورزمان رطوبت خود را از دست دهد که در این حالت معمولاً زمان زیادی را باید منظر بمانید تا الوارها خشک شود.
روش مدرن خشک کردن چوب
استفاده از کورههای هوای خشک که در این حالت چوبها در اتاقک یا سولهای اختصاصی قرار داده میشود تا با استفاده از گردش هوای گرم و خروج رطوبت، چوبها خشک میشوند.
همچنین شیوههای مختلف دیگری مانند استفاده از اشعه ماکرویو و… وجود دارد که در این مطلب محل بحث نیست. حتماً در آینده در مورد هر یک از این روشهای بهصورت اختصاصی بحث و گفتگو خواهیم کرد.
راهکار استفاده از کورهٔ خورشیدی یکی از کمهزینهترین و امنت ترین شیوهها برای خشک کردن اصولی چوب است
در این ایدهٔ (دکتر ونگرت)، از انرژی خورشیدی استفاده خواهد شد با این تفاوت که بهصورت علمی و هدفمند، گرمای حاصل از انرژی خورشید را در بین چوبها هدایت میکنیم تا به بهترین حالت ممکن چوبها خشک شود. همچنین با استفاده از انرژی خورشیدی نیاز به استفاده از انرژیهای دیگر مثل گاز یا برق نیست.
شیوهٔ کار به این صورت است که به اندازهٔ چوبهایی که معمولاً استفاده میکنید باید اتاقکی بسازید. دیوارههای اتاقک بهتر است از چوب باشد تا کمترین میزان اتلاف انرژی داشته باشد. همچنین ازآنجاییکه تخصص شما چوب است، مطمئناً هزینهٔ کمتری نسبت به سایر روشها خواهید داشت. از نگاه دیگر اگر شما دوست داشته باشید این کوره را به هر دلیلی جمعآوری کنید، چوب راحتترین گزینه است.
برای شروع باید بدانید ازآنجاییکه این کوره خورشیدی است، باید سازه را رو به خورشید و در مسیر حرارت خورشید قرار دهید تا در تمام طول روز بتوانید از انرژی آن استفاده کنید.
برای ساخت دیوارهای حتماً از پنلهای دولایه استفاده کنید. کلافی چوبی بسازید، یکلایه فوم یا پشمشیشه در میانهٔ این کلاف قرار دهید و دو طرف را با تختههای چندلایی پوشش دهید.
با این کار شما یک دیوارهٔ عایق شدهٔ چوبی دارید. قسمتهای داخلی پنلها را با استفاده از رنگ مشکی، رنگآمیزی کنید با این کار هم از نفوذ رطوبت به داخل کوره جلوگیری میکنید و نکتهٔ بعدی اینکه رنگ سیاه نور آفتاب را بهخوبی جذب میکند و باعث گرمتر شدن محیط میشود.
در این سازه، طراح حتی بلوکهای سیمانی را با رنگ سیاهرنگ آمیزی کرده تا از انرژی خورشیدی استفادهٔ کامل ببرد.
برای زیر سازی کوره مطابق تصویر، میتوانید مقداری سنگ شکسته بر روی زمین بریزید و عملیات زیرسازی را انجام دهید. هرچقدر مقدار چوبها زیادتر و سنگینتر باشد، باید زیر سازی قویتری داشته باشید.
برای ساخت سقف میتوانید از پلاستیکهای ۶ میلیمتری شفاف استفاده کنید تا گرمای خورشید را به داخل محفظه عبور دهد (مانند گلخانه)
بر روی پنل پشتی کوره، ۳ عدد دریچه درج کنید. یک عدد در بالا برای ورود هوای تازه و دو عدد در پایین برای خروج رطوبت چوب.
همانطور که در تصویر میبینید فن هوا را از پشت چوب مکش میکند به جلو هدایت میکند و به همین منوال گردش مداومی از هوای گرم و خشک در این محفظه در جریان است.
شکلها و عکسها به اندازهٔ کافی بیانگر این موضوع است. نکتهٔ مهم این است که با استفاده از نایلون مشکی که از بالا به صفحهٔ زیر فن متصل شده تلاش میشود تا از تداخل هوای پشت و جلوی محفظه جلوگیری شود.
بلوکهای سیمانی مانع از حرکت نایلون در اثر جابهجایی هوا میشوند.
نحوهٔ چینش چوبها باید بهگونهای باشد که از کف زمین ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر فاصله داشته باشد. پس از آن الوارها را به ترتیب در کنار هم بچینید. بعد از آن در ردیف بالایی آن از تختههای ۲ * ۲ سانتیمتر استفاده کنید. فاصلهٔ ردیفهای بالا و پایین ۲ سانتیمتر باشد تا هوا بهخوبی عبور کند.
پس از چینش تختهها نایلون مشکی که بهعنوان پرده نصب شده را روی چوبها بکشید و با بلوکها نایلون را محکم کنید.
پنل جلویی و سقف را نصب کنید. دقت داشته باشید که هیچ درز و سوراخی وجود نداشته باشد تا کار به بهترین نحو ممکن صورت پذیرد.
برای گردش استاندارد هوا باید از تایمر استفاده کنید تا فن بهصورت منظم خاموش و روشن شود. تایمر باعث میشود که فن کمی خاموش باشد تا گرمای حاصل از خورشید کمی جذب شود و پس از آن، فن گرما را به چرخش در آورد. بهعنوانمثال فن هر ۵ دقیقه به مدت ۱۰ دقیقه روشن باشد.
دستگاههای مخصوص رطوبت سنجی چوب وجود دارد که بهوسیلهٔ آن میتوانید مقدار رطوبت چوب را بسنجید و هر وقت چوب خشک شد، از محفظه خارج کنید.
ازآنجاییکه این یک محفظهٔ خانگی و کوچک است نیازی به استفاده از دستگاههای هوشمند و عجیب نیست، پس از چند بار خشک کردن چوب میتوانید مدتزمان استاندارد برای تنظیم تایمر و زمان موردنیاز برای خشک کردن چوب را فرابگیرید.
زمانبندیها و چگونگی عملکرد در شهرهای مختلف ایران باتوجهبه شرایط اقلیمی متنوع، متفاوت خواهد بود.
اگر شما هم شیوههای دیگری برای خشک کردن چوب میشناسید، به ما معرفی کنید.
گردآوری و تنظیم: آیچوب
سلام و عرض ادب
دوست عزیز میتونی راهنماییم کنی ک از زمان برش چوب تا ساخت دسته بیل چند دستگاه لازم دارم
درود بر شما
با توجه به پلن تحقیقاتی که داشته اید عمل کنید
برای استفاده در دستگاه گردکن چوب باید ابتدا خشک سپس تبدیل به پروفیل شود و بعد وارد دستگاه شود
استفاده از دانش و تجربه ما رایگان نیست
هزینه انجام این تحقیقات توسط ما و پاسخ کامل به شما 35 میلیون تومان خواهد بود
در این پروسه تمام سوالات شما برای راه اندازی کارگاه از متراژ تا نوع و مدل دستگاه ها تعداد کارگر نوع و فواره چوب های کارگاه
محل خرید و قیمت تمامی ابزار ها و .. راهنمایی خواهد شد و در قالب پروپوزال نوشته می شود.
سلام ادمین جان میشه طرز ساخت دستگاه خشک کن رو بزاری مخصوص رنگ آمیزی چوبی والا اونقدر گرون هستند که میخام یدونه دست سازش رو بسازم به خاطر کارم از لامپ های یو وی استفاده میکنن.ممنون میشم
درود بر شما رضا عزیز
فکر نمی کنم الان بتونیم محتوایی با این مورد تهیه کنیم. جز اینکه ترجمه باشه…
با عرض سلام و خسته نباشید، تشکر می کنم از مطلب مفیدتون، خواستم بگم خواستم پنج ستاره بدهم دسترو از راست به چپ بردم دیدم زد یک ستاره خواستم اصلاحش کنم لطفا اگر ممکنه اصلاح بفرمایید، ممنون.
با سلام
سال ها پیش وقتی توی کتاب حرفه و فن سال دوم راهنمایی رسیدیم
معلم از همه یه وسالی کرد
“چرا در بعضی کارخونه های چوب خشک کنی در کنار روش های مدرن و صنعتی از روش چوب خشک کنی سنتی هم استفاده میکنن؟”
اون موقع هر چی گوگل کردیم نفهمیدیم
معلمم دیگه یادش رفت سوالو جلسات بعد جواب بده
سواله داره عین خوره میخورتم
چرا واقعا؟؟؟؟؟؟
سلام آقای رستمی
شاید دلیلش این هست که در روش سنتی کمترین آسیب به چوب وارد میشه و چوب برای خشک شدن روند طبیعی رو طی کنه.
این جواب کلی بود و جواب مشخصی برای این سوال نداریم.
در یک تجربه میتونیم بگیم که یکی از دوستان که در زمینه ساخت قنداق فعالیت داره، ۴ سال برای خشک شدن طبیعی چوب زمان میذاره…
باسلام،استادگرامی چوب قره قاج چطورخشککنم ترک نخوره
سلام پویا
مانند دیگر چوب ها.تفاوتی برای خشک کردن چوب های مختلف وجود ندارد.
تنها در کنترل رطوبت و حرارت هست که در مواردی خاص مورد تاکید قرار می گیرد.
سلام من خراطی دارم .مشکل بزرگ کارمن پس از اینکه چوب روتراشیدم خشک کردن هست ضمنامن درشمال کشور زندگی میکنم راهنمایی کنید
سلام علی عزیز
باید ابتدا چوب رو خشک کنید و بعد خراطی انجام بدید. متاسفانه رطوبت نسبی در شما بیشتر از ۶۰ درصد هست. جز اینکه همیشه رطوبت کارگاه رو کنترل کنید نذارید افزایش پیدا کنه. این کار سختی هست و هزینه زیادی داره. سعی کنید کار رو به بیرون از استان ارسال نکنید.
مطلب کاربردی و خوبی بود. ضمن اینکه باعث صرفه جویی در مصرف انرژی هم میشه.
ممنون از سایت و اطلاعات مفید تون
عالی بود
سلام..
میخاستم تعدادی کنده چوب تر گردو تهیه کنم..
ایا میتونم خودم خشکشون کنم؟
اگه همینظوری بزارمشون بعد از چه مدتی قابل استفاه هستند؟
تشکر از ایچوب
@امین,
بستگی داره به شرایط آب و هوایی و رطوبت هوا
واقعا نمیشه زمان مشخصی رو نام برد.
سعی میکنیم یک مطلب در این زمینه منتشر کنیم.
سلام و عرض ادب محضر استاد گرامی
من شرایط خشک کردن چوب رو ندارم ، یک کنده نیمه خشک درخت توت دارم .میخوام حلقه حلقه برش بزنم . میتونم با کشیدن چندنوبت روغن جلای رقیق شده با تینر روغنی یا به عبارتی اشباع کردن ، از ترک خوردن این حلقه ها جلوگیری کنم یا راه بهتری رو معرفی میکنید ؟
ممنون میشم راهنمایی بفرمایید .
@روح اله,
سلام دوست گرامی
تا به حال این کار رو انجام ندادم.
نمیدونم امکانش هست یا نه
ولی فکر نکنم با روغن جلا بتونید چوب رو اشباع کنید.
@محمد,
محمد
با سلام-معمولا” چوبی که کج شده باشه رو تو بحث نجاری با نام چوب بدون ذات میشناسن شاید بشه این نوع چوبها رو با تکنیکهای مختلف بر گردوند ولی بعد از مدت دکوتاهی دوباره مثل حالت اولش میشه بنابراین بهترین راه کنار گذاشتن و صرف نظر کردن از این نوع چوبه موفق باشید
آیا راهی برای برگردوندن چوبهای پیچیده به حالت درست و صافشون وجود داره؟
متشکرم