کدام اسباببازی چوبی فکری را برای کودکانمان بخریم؟
اگر بخواهم به این سؤال جوابی تک جملهای بدهم اولین کلمهای که باید گفت” مونته سوری” است.
مونته سوری سبکی از اسباببازیهای چوبی فکری است که توسط بانویی ایتالیایی با همین نام برای رشد فکری و جسمی کودکان ساخته میشود و در دستهبندی اسباببازیهای چوبی همیشه جزو پرطرفدارترین ها و پرفروش ترین های دنیا هستند.
در این مقاله آیچوب لیستی از اسباببازیهایی که برای رشد فکری کودکان توسط نهادهای متخصص پیشنهاد شدهاند را معرفی میکنم.
اما قبل از اینکه شروع کنم بهتر هست روشن شود که چه دستهبندی به لحاظ استفاده از اسباببازی برای کودکان و خردسالان وجود دارد.
پیشنهاد آیچوب: آموزش ۰ تا ۱۰۰ ساخت اسباب بازی چوبی (مبتدی و صنعتی)
گروههای سنی برای اسباببازیهای چوبی
توافق جامعی روی گروههای سنی برای اسباببازی وجود ندارد و طبق جستجوهای آیچوب تفاوت هایی بین مثلاً انجمن بازرگانی آمریکا و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ایران وجود دارد اما دستهبندی زیر را میتوانیم مورد توافق قرار دهیم:
1. تولد تا یک سالگی
در این سن کودک نسبت به محیط کنجکاو است و برای درک پیرامون همه چیز را در دهان میگذارند. دوست دارد از خودش صدا در بیاورد و یا با تکان دادن و فشار دادن اجسام صدای آنها را بشنود. در این سن جغجغه ها و عروسک های صدا دار برای این سن پیشنهاد میشود.
در این دستهبندی بازههای دیگری مثل یک تا سه ماه و 4 ماه تا 7 ماه و 8 تا 12 ماه برای نوزادان وجود دارد.
- یک تا 3 سالگی:
سنین جستجوگری کودک برای کشف بیشتر و اسباببازیهای کشیدنی و هل دادنی در این سن پیشنهاد میشود با توجه به قرارگیری در سن راه رفتن.
3. سه تا 5 سالگی
در این سن کودک به دشت در حال یادگیری و مهارت آموزشی مخصوصاً مهارتهای فکری است و در این سن اسباببازیهای فکری و پازلی و ابزار نقاشی کردن گزینههای بسیار خوبی است.
4. پنج تا 7 سالگی
سن پیش دبستانی و دبستان که کودک برای پذیرش مسئولیت ها و تشکیل گروهها و ایجاد تعامل بیشتر با محیط، افراد و شخصیتهای متفاوت آماده میشود و بیشتر تمایل به اسباببازیهایی مانند دوچرخه و یا بازیهای موبایلی و رایانهای پیدا میکند.
انواع اسباببازی چوبی به لحاظ جنسیت اسباببازی
اسباببازیها را میتوان به لحاظ جنسیت در پنج دستهبندی جای داد:
- اسباببازیهای کاملاً دخترانه
- اسباببازیهای کاملاً پسرانه
- اسباببازیهای خنثی به لحاظ جنسیت
اسباببازیهای پسرانه بیشتر نمایانگر حس رقابت و کمی خشونت هستند اما اسباببازیهای دخترانه تمرکز بیشتری روی نظم، مهربانی و خانهداری دارد.
اسباببازیهای خنثی بیشتر فکری و چالشی است و جزو پرفروش ترین اسباببازیهای چوبی است.
پیشنهاد مطالعه بیشتر: نکات ضروری قبل از خرید اسباببازی چوبی برای کودکان
اسباببازی مونته سوری چوبی چیست؟
ماریا مونتهسوری اولین پزشک زن ایتالیا بود و چون هیچ بیمارستانی حاضر به همکاری با او نبود به ناچار سرپرستی یک آسایشگاه کودکان معلول را پذیرفت.
مونته سوری با مشاهده رفتار کودکان پی برد که کودک بیش از اینکه به نتیجه کار توجه یا علاقه داشته باشد به رضایت از کار و شیوه انجام آن کار توجه دارد. ویژگی دیگر کودک علاقه به انجام کارهای تکراری است تا کار برایش کاملاً درونی شود. وی به خاطر ابداع این روش جایزه یونسکو را از آن خود کرد.
مونته سوری برای رسیدن به این هدف 12 سطح از اسباببازیها را ابداع کرد که هر یک برای گروه سنی خاصی در نظر گرفته شده است؛ مثلاً سطح 1 برای نوزادان تا 3 ماه است که برای تحریک بینایی و شنوایی نوزاد طراحی شده است.
در ادامه چند اسباببازی معروف مونته سوری چوبی که امکان تهیه در ایران را دارید را معرفی میکنم
1. اسباببازی مونته سوری برج هوش چوبی
این اسباب باز چوبی از یک میله مرکزی که چند حلقه چوبی روی آن چیده میشود تشکیل شده است. به ظاهر ساده است اما با توجه به تفاوت اندازه و رنگ حلقه های چوبی کودک باید چیدمان درست آن را با استفاده از رنگ و اندازه تشخیص دهد.
علاوه بر این در برج هوش چوبی هر حلقه چوبی نسبت به حلقه دیگر 40% سنگینتر است و کودک را با ارتباط بین حجم و وزن بیشتر آشنا میکند.
پیشنهاد آیچوب: ایده های ساخت اسباب بازی چوبی در خانه | ۲۰۲۴
در برج هوش چوبی اندازه حلقهها طوری طراحی شده است که کودکان زیر 2 سال در سنین مختلف با دست گرفتن و جابجایی آن دست ورزی را تمرین میکنند و باعث تقویت ماهیچه های دست آنها میشود.
نام اسباببازی: برج هوش چوبی
گروه سنی: 7 ماه تا 4 سال
جنس چوب: ترکیبی از پاین، چنار و راش
جنسیت اسباببازی: خنثی
2. جغجغه و دندانگیر چوبی
کودک در سنین نوزادی و تا 6 ماهگی علاقهمند است که همه چیز را در دهان بگذارد و به تلاش میکند با ضربه زدن، تکان دادن یا فشردن وسایل و ابزارها صدایی از آن تولید کند و این کشف جدیدی نیست و هزاران سال است که بشر به این علاقه نوزادان پی برده است و جغجغه هایی که با تکان دادن صدا تولید میکند از قدیمی ترین اسباببازیهایی است که انسان ساخته است.
در این سن جغجغه ها دندانگیر های چوبی ابزار خوب و بسیار سالمی برای تعامل کودک با پیرامون میتواند باشد.
نام اسباببازی: جغجغه چوبی
گروه سنی: نوزادی تا 6 ماهگی
جنس چوب: راش، بلوط، شمشاد، گردو، چنار
جنسیت اسباببازی: خنثی
فکت:
یک مطالعه در سال 2017 از مؤسسه ملی بهداشت آمریکا نشان داد که “تماس با چوب باعث آرامش فیزیولوژیکی میشود.” در عصر تحریک بیش از حد و ورودی های مداوم، اسباببازیهایی که محیط بازی آرامتر و پایدارتری را ایجاد میکنند، میتوانند برای کودکان خردسال و رشد شناختی آنها بسیار مفید باشند.
3. اسباببازی مونته سوری استند اشکال هندسی
کودکان از سن 9 ماهگی سعی در درک علت و معلول میکنند؛ مثلاً با کوبیدن دو چوب به هم صدا ایجاد میشود یا با پرت کردن اسباببازی از میدان دید دور میشود.
اسباببازیهایی که قطعات جداشدنی و قابل سرهم کردن دارند یکی از بهترین ابزارها برای ارضای این حس رو به رشد کنجکاوی کودکان است.
نام اسباببازی: استند اشکال هندسی
گروه سنی: نوزادی تا 3 سال
جنس چوب: روسی، چنار، بلوط و راش
جنسیت اسباببازی: خنثی
4. اسباببازی مونته سوری قطار چوبی
این قطار چوبی دو خصوصیت جامع حرکتی بودن و قابلیت سرهم بندی را دارد. مدرسان سبک مونته سوری میگویند که اسباببازیهای ساده منجر به تعامل و در نتیجه درگیری بیشتر ذهن کودک میشود.
کودکان برای سر هم بندی و چینش بلوک های این قطار نیاز به هماهنگی چشم و دست و دقت بالایی دارند برای رسیدن به تعادل دارند.
در این اسباببازی کودک از مهارتهایی مانند تشخیص و تطبیق الگوهای حجمی و رنگی استفاده میکند.
وقتی توپی از مسیر شیب دار سر می خورد یا بلوک هایی که کودک روی هم میچیند روی زمین میافتد درسهای اولیه فیزیک تجربی است که کودک آنها را با بازی کردن تجربه میکند.
گروه سنی: 3 ماه تا 3 سال
جنس چوب: روسی، چنار
جنسیت اسباببازی: خنثی به سمت پسرانه
فکت:
در سال 2018 و در یک تحقیق دو گروه از کودکان را در دو اتاق قرار دادند. در یکی از اتاقها 4 نوع اسباببازی و در دیگری 16 نوع اسباببازی قرار دادند. طی این تحقیق مشخص شد کیفت بازی در اتاقی که 4 نوع اسباببازی قرار داشت به شکل قابل ملاحظهای بهتر بوده است.
5. بلوک های مکعبی چوبی مونته سوری
این اسباببازی ساده به نظر میآید اما جزو پرفروش ترین های اسباببازیهای چوبی است. بلوک هایی که حروف الفبای صامت و مصوت روی هر وجه از آنها در کنار اعداد درج میشوند.
با کنار هم قرار دادن این حروف اعداد کلمه سازی انجام میشود و کودک با حروف، صداها، اعداد و شکل نوشتاری صداهایی که میشنود آشنا میشود.
با افزودن رنگهای مختلف به این بلوک ها عنصر رنگ نیز به آنها افزوده میشود.
در ساخت مکعب های چوبی با توجه به اینکه برای کودکان بالای سه سال ساخته شده است، اندازه مکعب ها متناسب با دست کودکان در این سن است و کودک را با ارتباط بین حجم و وزن و تجسم بهتر وزن و حجم آشنا میکند.
گروه سنی: 3 سال و بالاتر
جنس چوب: چوب پاین، صنوبر
جنسیت اسباببازی: خنثی
پیشنهاد آیچوب: پرفروش ترین اسباب بازی چوبی دنیا کداماند؟۱۰ محصول برتر
منبع: آیچوب
برای ثبت نظر لطفا وارد اکانت خود شوید ( عضویت رایگان است )