کاربرد فرز مینیاتوری چیست؟ بررسی مدل های بازار ایران!

 فرز مینیاتوری یکی از ابزارهای پرطرف‌دار در صنعتی چوب و دیگر صنایع است. سبک‌وزن بودن، قابلیت حمل آسان، ابزارک‌های جانبی فراوان از جمله مواردی هستند که موجب می‌شوند شما این دستگاه را برای کارگاه یا حتی استفاده خانگی انتخاب کنید.

 همان‌طور که در نوشته‌های پیشین توضیح دادیم، انواع مختلف دستگاه‌های فرز در بازار موجود هستند که هرکدام قابلیت‌ها و توانایی‌های مخصوص به خود را دارند. در این نوشته به‌صورت تخصصی به معرفی دستگاه فرز مینیاتوری خواهیم پرداخت. با ما در ادامه همراه باشید.

 

 

فرز مینیاتوری برقی چیست؟

با استفاده از فرز مینیاتوری می‌توان سوراخ‌های بسیار ریز، حجم تراشی‌های کم و کوچک، برش‌کاری، ایجاد طرح‌های بسیار ظریف و خاص و… را روی چوب یا هر متریال دیگری انجام داد.

درواقع فرز مینیاتوری یک ابزار همه‌کاره و جذاب است که طیف گسترده‌ای از کارها را انجام می‌دهد.

 فرز مینیاتوری ابعاد بسیار کوچکی دارد و حتی می‌توان آن را مانند یک قلم (البته بزرگ‌تر از قلم‌های رایج هست) در دست گرفت.

همین مورد به شما اجازه می‌دهد که پروژه‌های کوچک و مینیاتوری مانند انواع ماکت را با استفاده از تیغه‌ها و ابزارهای مخصوص فرز مینیاتوری، بسازید.

 

کاربرد سری های فرز مینیاتوری

 با استفاده از تیغه‌های مختلفی که برای این فرز وجود دارد می‌توان کاربردهای متنوعی از این ابزار انتظار داشت. از کاربردهای فرز مینیاتوری می‌توان به استفاده آن در مجسمه‌سازی، حکاکی، طلاسازی، ساخت ماکت‌های چوبی، کاردستی، قالب‌سازی، دندان‌سازی و … اشاره کرد.

 فرز مینیاتوری قدرت (گشتاور) چندانی نسبت به فرزهای بزرگ‌تر ندارد؛ اما اگر ست کامل آن را تهیه کنید، یک کارگاه کامل است! مهم نیست یک نجار حرفه‌ای باشید یا یک خویش ساز خانگی… فرز مینیاتوری بدون شک یک ابزار کارراه‌انداز و جالب است.

 توان مصرفی بیشتر فرز مینیاتوری‌های موجود در بازار بین ۱۳۰ تا ۲۰۰ وات است و سرعت اسپیندل آن‌ها تا ۳۵۰۰۰ دور بر دقیقه هم می‌رسد.

 قطر کولت (بخش نگهدارنده تیغه) حدود ۳ میلی‌متر هست و تیغه‌ها و سنباده‌ها و مته‌ها ابزارهای برش بسیار ریز بر روی آن نصب می‌شود.

پیشنهاد آیچوب: لیست انواع سری فرز مینیاتوری و مته فرز مینیاتوری + ویدئو

 

تفاوت فرز انگشتی با فرز مینیاتوری

فرز انگشتی نمونه بزرگ‌تر و صنعتی‌تر فرزهای مینیاتوری هست. فرز انگشتی دارای توان موتور بیشتر، قدرت بالاتر، وزن بیشتر و قطر کولت بزرگ‌تری هستند. کاربرد فرز انگشتی بیشتر صنعتی است بر خلاف فرز مینیاتوری که کاربردی عمدتاً هنری و حجم تراشی چوب دارد. قطر کولت فرز انگشتی معمولاً 6 یا 8 میلی‌متر است.

 

کار با فرز انگشتی روی چوب

از جمله کاربردهای فرز مینیاتوری و فرز انگشتی کارکردن با آن‌ها روی چوب است. برای کارهای هنری و ظریف فرز مینیاتوری و برای کارهای سنگین‌تر که باربرداری و شدت کار در آن بیشتر است فرز انگشتی پیشنهاد می‌شود.

در هر دو این فرزها امکان نصب سری‌ها و مته‌های مختلفی جهت انجام سوراخ‌کاری، برش، ساب و پرداخت وجود دارد.

 

ویدئوی معرفی و شناخت اجزای فرز مینیاتوری | فرز منیاتوری چیست؟

تماشا این ویدئو با ترافیک نیم بها محاسبه می شود!

 

ترفند های خرید فرز مینیاتوری

 فرز مینیاتوری‌های موجود در بازار اغلب با پکیجی کامل از ابزارها و ابزارک‌ها و دستگاه فرز، ارائه می‌شوند.

متأسفانه باتوجه‌به قیمت‌های بسیار بالای ابزار و توان مالی پایین بیشتر دوستان علاقه‌مند به نجاری، نمونه‌های چینی بسیار بی‌کیفیت در بازار موجود هستند که عملکرد مناسبی ندارند.

 نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید این است که از نظر اساتید منبت‌کار و حجم تراشی، بسیاری از این امکانات و ابزارک‌ها قابل‌استفاده نیستند و عموماً کیفیت لازم را ندارند.

 به‌عنوان‌مثال در برندهای چینی سنباده‌های توپی به‌هیچ‌عنوان کیفیت ندارند و در حداقل زمان کارکرد، پاره می‌شوند و دیگر قابل‌استفاده نیستند. به همین منظور باید مراقب باشید که در هنگام خرید تعداد اقدام همراه ملاک شما برای خرید نباشد.

 

 

مراقبت از شیلنگ خرطومی فرز مینیاتوری

نکته دیگری که در زمان خرید فرز مینیاتوری باید به آن توجه داشته باشید، انتخاب شیلنگ خرطومی مناسب است. شیلنگ رابط خرطومی فرز مینیاتوری نباید تاب داشته باشد و دقت در آن بسیار مهم است. شیلنگ خرطومی بیشتر فرز مینیاتوری‌های بی‌کیفیت، شیلنگ خرطومی نامناسب دارند.

پیشنهاد آیچوب: چگونه از شیلنگ فرز مینیاتوری استفاده کنیم تا آسیب نبیند؟! + ویدئو

وزن فرز مینیاتوری چقدر است؟

باتوجه‌به اینکه فرز مینیاتوری ابزاری پرتابل (قابل‌حمل) است و شاید نیاز باشد از آن در مدت‌زمان طولانی استفاده کنید، پیشنهاد می‌کنیم از دستگاه‌های سبک‌وزن استفاده کنید. البته می‌توانید با نصب شیلنگ خرطومی رابط، اثر وزن زیاد دستگاه را کم کنید.

 

لرزش دستگاه و گرمای موتور فرز مینیاتوری

 در دستگاه‌های ضعیف و بی‌کیفیت، دو نکته وجود دارد که پس از گذشت مدت‌زمان اندک خود را نشان می‌دهند. فرز مینیاتوری‌های ضعیف در هنگام کار، لرزش بسیار زیادی دارند و همین امر موجب خستگی زودهنگام دستان شما می‌شود.

البته تشخیص این مورد در زمان خرید کمی سخت هست و بهتر است به تجربه دیگر اساتید و خریداران توجه داشته باشیم.

 طراحی دستگاه هم نکتهٔ مهمی است که باید توجه ویژه‌ای به آن داشته باشیم. برخی دستگاه‌ها به‌گونه‌ای طراح شده‌اند که سیستم گردش هوا و محل‌های خروجی هوا به گونه‌ای تعبیه شده است که حداقل گرما به دست اپراتور منتقل می‌شود. این مورد هم جزو مواردی هست که بعد از گذر زمان و تجربه به دست می‌آید.

 باتوجه‌به این که در کارهایی با مدت‌زمان طولانی و همچنین کارهای که نیاز به‌دقت دارند، وزن و اندازه خود دستگاه‌ها طوری هستند که دست بعد از مدتی خسته می‌شود و همچنین لرزش و گرمای دستگاه مستقیماً به دست منتقل می‌شود.

 شیلنگ رابط خرطومی‌های فرز مینیاتوری، ابزارهای بسیار مفید و کاربردی هستند که می‌توان در مدت‌زمان‌های بیشتر با آن‌ها کار کرد و همچنین در ظریف‌کاری‌ها بسیار مفید هستند.

 

قطر کولت فرز مینیاتوری چقدر است؟

 در زمان خرید فرز مینیاتوری باید در نظر داشته باشید که حداکثر قطر کولت آن 3.2 میلی‌متر است. اگر قصد سوراخ‌کاری اجسام با استفاده از مته را دارید، این مورد را در نظر داشته باشید که حداکثر قطر مته‌ای که می‌توانید در فرز مینیاتوری استفاده کنید 3 میلی‌متر است و در حالت استاندارد امکان استفاده از مته با قطرهای بیشتر را ندارید.

 البته با استفاده از کولت های یدکی می‌توان از مته‌هایی با قطر کوچک‌تر هم استفاده کرد تا ریزترین سوراخ‌های ممکن را روی کار اجرا کنید.

 توجه گردد که عدم دقت کولت نیز می‌تواند باعث به‌وجودآمدن تاب گردد که برای رفع این مشکل می‌توان از دستگاه‌هایی استفاده کرد که دارای سه‌نظام کوچک، مخصوص فرزهای مینیاتوری هستند که دیگر مشکل تعویض کولت را نخواهید داشت. به‌علاوه دقت اکثر این سه‌نظام‌ها بسیار بالا است که در ادامه به چند نوع فرز که دارای سه‌نظام هستند اشاره خواهیم کرد.

 

توان مناسب فرز مینیاتوری چقدر است؟

 یکی دیگر از مواردی که در زمان خرید فرز مینیاتوری باید به آن توجه داشته باشید، توان دستگاه است. اگر قصد حجم تراشی با استفاده از فرز مینیاتوری را داشته باشید، بدون شک توان بالا برای شما اهمیت خواهد داشت.

 دستگاه‌های موجود در بازار ایران توانی بین 150 تا 230 وات دارند. هرچه توان دستگاه بالاتر باشد، امکان باربرداری‌های سنگین‌تری برای شما وجود خواهد داشت.

 

 

دور (RPM) فرز مینیاتوری

دور فرز مینیاتوری هم یکی دیگر از اعدادی است که در زمان خرید فرز مینیاتوری با آن روبرو خواهید شد. همه فرز مینیاتوری‌ها دیمر دار هستند و امکان تنظیم سرعت آن را به‌راحتی خواهید داشت؛ حداقل و حداکثر سرعت چرخش دیمر در دستگاه‌های فرز مینیاتوری بین 5000 تا 35000 دور است. با استفاده از غلتک چرخان موجود روی بدنه می‌توان (در 6 سرعت) سرعت چرخش موتور را تنظیم کرد.

پیشنهاد آیچوب: تفاوت فرز انگشتی و مینیاتوری چیست؟ | کدام بهتر است؟ + ویدئو

 

برندهای تولید کننده فرز مینیاتوری

همان‌طور که می‌دانید شرکت‌های زیادی درزمینهٔ تولید فرز مینیاتوری فعالیت دارند که در بازار ایران هم امکان دستیابی به آن‌ها را خواهید داشت. اینکه این ابزارها چه کیفیتی دارند، بستگی به تجربه شما از کار با محصول دارد.

در این بخش تجربیات جناب آقای نوید مشایخی (منبت‌کار / حجم تراش) را با شما در میان خواهیم گذاشت.

 

 

معایب و مزایا فرز مینیاتوری پروکسون Proxon

 پروکسون Proxon یک شرکت بریتانیایی است که در تولید ابزارهای مینیاتوری پیشرو است.

 دقت فرزهای پروکسون بسیار بالا است و همچنین شیلنگ رابط بسیار باکیفیتی دارند. خوشبختانه پروکسون در ایران نمایندگی دارد و می‌توان از طریق نمایندگی پروکسون و یا فروشگاه‌های اینترنتی معتبر محصولات آن را تهیه کرد.

 علاوه بر این فرزهای پروکسون دارای تجهیزات جانبی بسیار پر کاربردی است که می‌توان آن‌ها را جداگانه تهیه کرد.

 شیلنگ خرطومی پروکسون دارای سه‌نظام بسیار دقیقی است و همچنین همراه فرز پروکسون کولت های بسیار دقیق سایزهای مختلف موجود است.

 نکته مهمی که در مورد فرز مینیاتوری پروکسون وجود دارد، خدمات فنی و پشتیبانی آن است.

 

معایب و مزایا فرز مینیاتوری درمل (Dremel)

 محصولات درمل نیز بسیار باکیفیت است به‌طوری که فرز مینیاتوری درمل علاوه بر قدرت قابل‌قبول، دقت بسیار بالایی دارد و همچنین دقت شیلنگ رابط خرطومی آن نیز بسیار باکیفیت است که می‌توان از آن با حداکثر قدرت دستگاه استفاده نمود.

 همچنین این فرز مینیاتوری نیز دارای سه‌نظام است که به‌صورت جداگانه می‌توان آن را تهیه کرد.

 یکی از نقطه‌ضعف‌های درمل این است که کولت های درمل و محل قرارگیری کولت کمی کوچک‌تر از اندازه استاندارد آن است، به‌طوری‌که اگر بخواهید برای آن کولت تهیه کنید باید با ترفندهایی، کمی اندازه آن را کوچک کنید.

 این در حالی است که کولت موجود با دستگاه هنگام خرید (برعکس پروکسون) فقط پایه 3.2 میل است، یعنی اگر بخواهید از پایه مته‌های کوچک‌تر استفاده کنید، باید از بیرون برای دستگاه کولت تهیه کنید و سایز پایه کولت را کمی کوچک‌تر کنید.

 کولت های پروکسون نیز با کولت های موجود کمی فرق دارند؛ ولی شرکت با ارائه کولت هایی با سایزهای مختلف این نیاز را حل کرده است که این کار باید بادقت بالا انجام شود.

 درصورتی‌که کولت دقیق کوچک نشود مته‌ها به اصلاح تاب می‌گیرند و درستکار نمی‌کنند. البته درصورتی‌که سه‌نظام درمل را تهیه کنید، هیچ‌کدام از این مشکلات را نخواهید داشت.

 یکی از مهم‌ترین مزایای فرز مینیاتوری درمل قدرت بالای آن برای انجام کارهای سنگین و حجم تراشی است.

 

 

معایب و مزایا فرز مینیاتوری با موتورهای آویز

 این نوع فرز بیشتر توسط جواهرسازان استفاده می‌شود. این دستگاه دارای موتوری است که باید آن را به حالت آویزان نصب کنید و به آن شیلنگ رابط خرطومی وصل می‌شود. در این فرزها محدود هستید و فقط باید از طریق شیلنگ رابط از آن استفاده کنید.

 برای تنظیم سرعت و خاموش و روشن‌کردن دستگاه یک پدال (مانند پدال چرخ‌خیاطی) وجود دارد که با فشردن آن می‌توان موتور را روشن و خاموش کرد. همچنین با تنظیم مقدار فشار بر روی پدال می‌توانید سرعت چرخش دستگاه و در نهایت سرعت چرخش مته را تنظیم

 در زمان خرید این نوع از فرز دقت داشته باشید که اولاً شیلنگ رابط خرطومی دستگاه باید چک شود که دارای سه‌نظام باشد؛ چون اکثر این دستگاه‌ها دارای شیلنگ رابط خرطومی‌های سه‌نظام دار هستند.

 همچنین توجه داشته باشید اگر نشسته کار می‌کنید، این دستگاه‌ها برای شما بسیار مناسب است و در کل باید به پدال آن عادت کنید.

 

پیشنهاد آیچوب: جدول انتخاب بهترین دور برای ابزارهای فرز مینیاتوری

 

تهیه و تدوین: استاد نوید مشایخی / آیچوب