رنگ‌کاری چوب یکی از رشته‌های مهم زیر مجموعه صنعت چوب است. اگر به رنگ‌کاری چوب علاقه‌مند باشید، برای راه‌اندازی کارگاه رنگ‌کاری چوب نیاز به تهیه فضای مناسب برای این کار خواهید داشت.
اجرای درست رنگ بر روی سازه و فراهم بودن شرایط محیطی به شما برای دستیابی به نتیجه مطلوب کمک خواهد کرد. باتوجه‌به اهمیت این موضوع، به بررسی استانداردهای لازم برای راه‌اندازی کارگاه رنگ‌کاری چوب متوسط خواهیم پرداخت و هدف ما ارائه استانداردهای یک کارگاه رنگ‌کاری حرفه‌ای و صنعتی نیست. با ما در ادامه همراه باشید.
پیشنهاد آیچوب: آموزش ۰ تا ۱۰۰ رنگ چوب و MDF
شاید شما در اطراف خود رنگ‌کارهایی را دیده باشید که در فضای آزاد و یا مکانی شلوغ و بی‌نظم به رنگ‌کاری مبادرت می‌کنند؛ اما بهتر است بدانید رنگ‌کاری اصولی به این صورت نیست. همیشه یک رنگکار فردی شلخته و با لباس کثیف و کارگاهی نامنظم نیست. همیشه کارگاه رنگ‌کاری کثیف و پر از خاک نیست.
متأسفانه این فرهنگ بدی است که نسل به نسل در میان برخی اساتید رنگکار جاافتاده و برخی دوستان همچنان با همان رفتار و منش رنگ‌کارهای شلخته به فعالیت می‌پردازند. مطمئناً مقصر اصلی خودِ نقاش است که به‌جای پاک‌کردن انگشتان خود با دستمال، آن را به لباس خود می‌مالد تا تمیز شود!
در این نوشته تلاش می‌کنیم به معرفی راه کارهایی برای داشتن یک کارگاه رنگ‌کاری منظم، استاندارد، تمیز و حرفه‌ای بپردازیم. راه کارهایی که هزینه زیادی را برای شما در بر ندارد؛ اما می‌تواند نتیجه خوبی در پیشرفت کار و کسب و کیفیت اجرای رنگ‌کاری حاصل شود.
فضای مورد نیاز برای راه اندازی کارگاه
سؤال اول در زمان راه‌اندازی کارگاه رنگ‌کاری این است که فضای موردنیاز برای کارگاه رنگ‌کاری چقدر است؟!
یک کارگاه استاندارد رنگ‌کاری از سه بخش تشکیل شده است: اتاق اجرای رنگ، اتاق استراحت و خشک‌کن، اتاق سنباده‌کاری و پرداخت
اگر خیلی ساده بگوییم، حداقل ابعاد یک کارگاه رنگ‌کاری چوب ۳۰ مترمربع هست. البته پاسخ این سؤال بستگی به نوع کار شما و تعداد لوازم چوبی تحویل داده به شما و حجم آن دارد.
شما باید مراحل مختلفی از رنگ‌کاری را انجام دهید تا در نهایت پروسهٔ رنگ‌کاری به پایان برسد. از سنباده‌کاری تا اجرای رنگ پایانی مراحلی است که نیاز به مکان‌های متفاوتی دارد.
در مرحلهٔ سنباده‌کاری دست‌اول و سنباده‌کاری پس از بتونه‌کاری، مقدار زیادی خاک (گرد چوب) ایجاد خواهد شد. به همین خاطر فضای پرداخت اولیه چوب با فضای پاشش رنگ باید از هم جدا باشد. همچنین پس از اجرای رنگ پایانی، باید سازه‌های چوبی رنگ شده، برای خشک‌شدن در محل دیگری نگهداری شود.
با این توضیح، کارگاه رنگ چوب شامل سه بخش است:
بخش سنباده کاری و بتونه کاری
در این بخش شما کارهایی مانند سنباده‌کاری و پرداخت اولیه با سنباده دیسکی، بتونه‌کاری، سنباده بعد از بتونه، سنباده بعد از سیلر و… را انجام می‌دهید. اگر در این بخش از کارگاه کمی گردوخاک وجود داشته باشد، ایرادی ندارد؛ اما پیشنهاد ما برای این بخش، استفاده از تهویه‌های مجهز به فیلتر است.
شاید بگویید ما گردوخاک را با فن به بیرون انتقال می‌دهیم و چه نیازی به فیلتر است؟! پاسخ این است که باید به فکر دیگران هم باشیم. آیا شما به‌عنوان همسایه یک‌رنگ کار، حاضر هستید گردوخاک و مواد سرطان‌زا ناشی از رنگ‌کاری را تحمل و تنفس کنید؟
پس به حقوق دیگران احترام بگذاریم و کار و کسب خود را بدون نارضایتی دیگران شروع کنیم.
شما می‌توانید با قراردادن فیلتر در مسیر فن‌های خروجی هوا، از انتشار گردوخاک در هوای آزاد جلوگیری کنید.
پیشنهاد آیچوب: ساخت اتاق رنگ حرفه‌ای و هزینه خط رنگ چوب چطور است؟
اتاق اجرای رنگ
این بخش مهم‌ترین قسمت یک کارگاه رنگ‌کاری چوب است. در این بخش باید مراحل پاشش رنگ با استفاده از پیستوله را انجام دهید. برای ساخت اتاق رنگ باید استانداردهایی را رعایت کنید.
گرد رنگ را با استفاده از فن خارج نمایید
همان‌طور که می‌دانید، پس از پاشش رنگ با پیستوله، مقداری گرد رنگ به اطراف پخش می‌شود و در صورت نشستن روی کار، سطح رنگ را زبر خواهد کرد. به همین منظور خارج‌کردن گرده‌های رنگ با استفاده از فن، یا استفاده از آبشار رنگ، از مهم‌ترین مواردی است که در این بخش باید رعایت کنید.
اگر بتوانید گرد رنگ را با استفاده از تهویه مناسب به بیرون هدایت کنید، یک‌قدم بلند برای اجرای رنگ حرفه‌ای و باکیفیت برداشته‌اید. بخشی از مشکلات اجرای بی‌کیفیت رنگ، مربوط به عدم خروج گرد رنگ از محل اجرا و نشت دوباره آن بر روی سطح کار است.
نکته مهمی که در مورد اتاق پاشش رنگ باید در نظر داشته باشد، مقدار هوای مثبت و منفی است. در واقع راز اصلی این اتاق، تنظیم درست مقدار هوای ورودی و خروجی است. هر چه این عدد دقیق‌تر باشد، شما به نتیجه بهتر خواهید رسید. ما در مطلبی جداگانه به مبحث اتاق رنگ و آبشار رنگ پرداختیم که پیشنهاد می‌کنیم این مقالات را مطالعه کنید.
برای ایجاد هوای منفی و مثبت باید از فن استفاده کنید. لزوماً فن‌های قوی گزینه بهتری نیستند، اینکه بتوانید بهترین محل نصب فن را پیدا کنید، ارزش و اهمیت دارد. در یک سیستم حرفه‌ای و استاندارد، تمامی این مقادیر با استفاده از نرم‌افزارها و توسط کارشناسان خبره انجام می‌شود. خوشبختانه در ایران شرکت‌های خوبی در زمینه تولید اتاق رنگ و خط رنگ فعالیت دارند.
ما در آیچوب شرکت‌های معتبر و فعال در این زمینه را به شما معرفی کردیم.
درصورتی‌که امکان راه‌اندازی خط رنگ حرفه‌ای را ندارید، باید با تعبیه فن در مسیر گرد رنگ، آن را به بخشی دیگر منتقل کنید تا مشکل‌ساز نشود.
اتاق رنگ را ایزوله بسازید
اتاق رنگ باید کاملاً ایزوله باشد، نیاز نیست حتماً دیوار بتنی و آجری بسازید، همین‌که این بخش عاری از هرگونه گردوخاک باشد و هیچ درزی برای ورود حشرات، گرد سنباده و… وارد نشود، کفایت می‌کند. البته وجود یک دیوار بتنی مقاوم، مزیت به‌حساب می‌آید. اگر دیوار آجری یا بلوکی ساختید، حتماً آن را با گچ پوشش دهید تا در داخل شیارهای دیوار گردوخاک و حشرات جا خوش نکنند!
معمولاً در فصل تابستان حشرات به سراغ نور و لامپ می‌آیند. بسیار مراقب باشید که این حشرات زحمت شما را بر باد ندهند. پس تمامی ورودی‌ها را با توری پوشش دهید و مانع از ورود حشرات به این بخش شوید. تصور کنید چند ساعت بعد برای بررسی رنگ مراجعه می‌کنید و یک حشره خشک شده در میان رنگ خودنمایی می‌کند!
نور اتاق رنگ بسیار مهم است
نور نکته‌ای هست که برخی از رنگ‌کارهای چوب به آن اهمیت نمی‌دهند؛ البته رنگ‌کارهای اتومبیل به این موضوع واقف هستند و به تأمین نور برای اجرا رنگ ماشین توجه دارند. اتاق رنگ‌کاری چوب هم دور از این ماجرا نیست. تلاش کنید دورتادور کارگاه رنگ‌کاری را به لامپ‌های پر نور مجهز کنید تا دید کافی نسبت به مقدار پاشش رنگ و خط پاشش داشته باشید.
در مرحله اجرای همرنگی هم به نور زیاد نیاز دارید. بدون نور کافی نمی‌توان سایه کاری را دقیق و درست انجام داد.
دمای مناسب اتاق رنگ
همان‌طور که می‌دانید، برای اجرای رنگ به یک دمای متعادل نیاز دارید تا شاهد مشکلاتی مانند ایجاد سفیدک در رنگ نباشید. شما می‌توانید با تنظیم دمای اتاق رنگ، ازاین‌دست مشکلات جلوگیری کنید. دمای مناسب برای اجرای رنگ بین ۲۵ تا ۳۲ درجه سانتی‌گراد هست.
در انتخاب سیستم گرمایش هم دقیق باشید. رنگ‌های سلولوزی و فوری به‌شدت خطرناک هستند و به‌راحتی و حتی با یک جرقه، آتش می‌گیرند. در فصل زمستان از قراردادن بخاری در اتاق رنگ جدا پرهیز کنید؛ اما فضای کارگاه را گرم نگه دارید تا دمای اتاق رنگ هم متعادل شود.
مراقب باشید؛ گرد رنگ حاصل از پاشش رنگ با پیستوله به یک جرقه هم ممکن است مشتعل شود و یک انفجار مهیب رخ دهد!
اتاق نگهداری قطعات رنگ شده
این اتاق هم باید ایزوله باشد. همان‌طور که اشاره کرده‌ایم، قرار نیست زیاد هزینه کنید، حتی با ورق چوبی ۳ میل هم می‌توانید پارتیشن بسازید و اتاق‌ها را از هم جدا کنید. دمای این اتاق هم بسیار مهم است و باید کاملاً ایزوله ساخته شود. مراقب حشرات و گرد سنباده باشید.
قبل از شروع رنگ‌کاری کل کارگاه را جارو بکشید تا در اثر یک اشتباه خاک بر روی کار ننشیند. برای قراردادن درب‌های چوبی رنگ شده، می‌تواند از دستک‌های فلزی استفاده کنید و درب را به‌صورت کشویی در داخل آن قرار دهید و روی‌هم بچینید.
اتاق رنگ نیاز به نور زیاد ندارد و وجود یک منبع نور متوسط هم کفایت می‌کند.
راه‌های جلوگیری از گردو غبار در رنگ آمیزی
پرسش شما:
در یک کارگاه رنگ که کارش پلی استر زدن انواع کارای چوبی مثل میز بود و کارش هم تمیز بود رفتم کارگاهش حاشیه خیابان و یک فن بزرگ هم برای تهویه داشت در واقع جای خیلی تمیز و خاصی نبود. چیزی که برام سؤال هست که اینِ که چطور سطح کارش یک‌ذره گردوغبار نمی‌چسبید! البته از ایشان سؤال کردم و کوچک‌ترین راهنمایی نکرد.
خودم یکی دو بار خواستم رنگ کنم تو محیط تمیز و هوا هم خوب بود رنگ زدم آن‌قدر گرد و پرزهای ریز شبیه فرش نشست روش انگار کسی اینجا قالیچه تکانده باشد.
من این مشکل رو کم‌وبیش همیشه داشتم.
ظاهراً به‌خاطر بارهای الکترواستاتیک هست که همه چیز جذب کرد. یک اتفاقی که منو به این نتیجه رساند این بود که موقع ریختن رنگ تو کاسه پیستوله که پلاستیکی هست قطره‌های ریزی از رنگ به یک طرف کاسه جذب می‌شد و پاشیده می‌شد رو دیواره کاسه پیستوله.
برای جلوگیری از این مشکل چه‌کار باید کرد. آیا با پارچه خاصی باید سطح کار تمیز کرد؟
بی‌نهایت از راهنمایی‌های بی‌دریغ شما سپاسگزارم.
پاسخ آیچوب:
سلام محمد جان ببین دوست من اکثر کارگاه‌های رنگ‌کاری چوب به همین شکلی هستند که شما دیدی شاید هم بدتر و این مسئله هیچ تأثیری در کیفیت رنگ ندارد.
شما باید مسائلی رو که میگم رعایت کنی اول اینکه رنگ‌پاشی در هوای آزاد به‌استثنای شمال کشور که رطوبت هوا زیاده کار صددرصد اشتباهیِ چون ذرات ریزگرد غبار همیشه تو هوا معلق هست.
رنگ‌پاشی باید در فضای مسقف و باوجود هواکش و همچنین رعایت نکات ایمنی انجام شود.
دوم اینکه هر نوع رنگی که با پیستوله پاشیده می‌شود باید از صافی بگذرِ که شما می‌توانید از جوراب زنانه و یا حریر پرده استفاده کنید سوم اینکه قبل از پاشیدن رنگ نهایی حتماً مکان رنگ‌پاشی رو جارو کرده در و دیوارش، را باد گرفته و کف آنجا را آب‌پاشی کنید.
دقت کنید که پیستوله همیشه باید تمیز باشد یکی از علل پرزدار شدن رنگ پیستوله کثیفِ و مسئله بعد اینکه قبل از رنگ نهایی سطح کار را به‌وسیله یک سنباده ۳۵۰ یا ۴۰۰ به‌آرامی سنباده کنید تا زبری و پرز رنگ قبلی گرفته شود و سپس با استفاده از باد سطح کار رو تمیز کنید و رنگ نهایی رو بپاشید موفق باشید.
پیشنهاد آیچوب: خطرات رنگ کاری با پیستوله چیست؟ چطور از خود مراقبت کنیم؟
موارد ایمنی برای راه اندازی کارگاه رنگ کاری چوب
* کمپرسور هوا را در فضایی خارج از اتاق رنگ نگه دارید و با استفاده از شیلنگ یا لوله‌کشی، هوا را به اتاق رنگ برسانید.
* برای مخلوط‌کردن رنگ‌ها با تینر، حتماً از ظرف‌های پلاستیکی استفاده کنید
* در هر اتاق از یک کپسول آتش‌نشانی استفاده کنید و همیشه مراقب باشید که کپسول شارژ شده باشد.
* در صورت مشاهده علائمی مانند سرگیجه، خواب‌آلودگی، حالت تهوع و استفراغ، تنگی نفس، سوزش چشم و گلو و… فوراً کارگاه را ترک کنید و یا اینکه از ماسک مناسب استفاده کنید.
* ظرف‌های رنگ را دور از نور مستقیم آفتاب و در محلی امن نگهداری کنید.
لطفاً شما هم تجربه خود را از راه‌اندازی کارگاه رنگ‌کاری چوب با ما در قسمت دیدگاه‌های همین نوشته در میان گذارید.
منبع: آیچوب
برای ثبت نظر لطفا وارد اکانت خود شوید ( عضویت رایگان است )