معرفی انواع ورق چوبی و تخته چوبی مورد استفاده در صنایع چوب و نجاری

تخته چوبی یکی از پرمصرف‌ترین متریال مورد استفاده در صنایع چوب است. چنانچه شما در حرفه نجاری مشغول به فعالیت باشید و یا علاقه‌مند به حضور در صنعت چوب هستید، نیاز است تا با جدیدترین مواد و تجهیزاتی که وارد این صنعت می‌شود آشنایی کامل داشته باشید.

در این نوشته ما تلاش می‌کنیم تخته چوبی مورد استفاده در صنعت چوب برای ساخت سازه‌های چوبی را به شما معرفی کنیم. مطمئناً بخش‌های جذاب و جالبی از ورق‌هایی که هر روز از آن استفاده می‌کردید وجود داشته باشد که تا به حال از آن اطلاع نداشتید در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا شما را با ورق‌های چوبی آشنا کنیم که در بازار ایران موجود هستند.

تخته یا ورق OSB

کلمه OSB مخفف Oriented Stand Board است. همان‌طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید OSB از ورقه‌های چیپس شده چوب تشکیل شده است که در کنار هم و بر روی هم در زوایای مختلف چیده شده‌اند. اندازه این چیپس‌ها بین ۲ تا ۱۰ سانتیمتر است و ضخامت آن‌ها کمتر از یک میلی متر هست.

برای ساخت تخته‌های OSB معمولاً از چوب درختان صنوبر و کاج استفاده می‌شود. چوب این درختان به نسبت سایر هم نوعان خود ارزان‌تر است و به خاطر خاصیت فیزیکی آن چسب پذیری بهتری دارند.

معمولاً قسمت‌های میانی و سالم چوب با استفاده از دستگاه‌های پیشرفته به چیپس‌های چوبی تبدیل می‌شود و این تکه‌ها پس از خشک شدن و در کنار هم قرار گرفتن، با رزین و چسب‌های ضد آب اسپری می‌شوند و سپس جهت پرس‌کاری به دستگاه‌های پرس انتقال داده می‌شوند.

ابعاد تخته چوبی OSB معمولاً ۲۴۴ * ۱۲۲ سانتیمتر است و باضخامت‌های ۶ تا ۲۵ میلی‌متر تولید می‌شوند. شاید شما فکر کنید از چوب‌های خراب و ضعیف برای ساخت این ورق‌ها استفاده می‌شود اما لازم است بدانید طبق استانداردهای بین‌المللی استفاده از چوب‌های معیوب، کرم خورده و یا چوب‌هایی که باختگی دارند برای ساخت این ورق‌ها استفاده نمی‌شود.

تخته OSB در چهار گرید OSB-1؛ OSB-2؛ OSB-3 و OSB-4 به بازار عرضه می‌شود و هر چه شماره گرید ورق بالاتر باشد که از کیفیت بالاتری برخوردار است. در واقع تفاوت گرید ها در انتخاب نوع چسب یا رزینی است که در روند ساخت مورد استفاده قرار می‌گیرد به‌عنوان مثال:

OSB-1

از این ورق‌ها می‌توانید برای ساخت لوازم چوبی در داخل ساختمان استفاده کنید

OSB-2

از این تخته‌ها می‌توانید برای ساخت دیوارهای موقت، قفسه بندی، کابینت و دکوراسیون داخلی استفاده کنید.

OSB-3

امکان استفاده از این گرید در مناطق مرطوب و جاهایی که نیاز به حمل بار با ظرفیت بالا را دارید.

OSB-4

امکان استفاده از تخته چوبی در هر نوع شرایط آب و هوایی را دارید. گرید ۴ دارای تحمل بار بسیار بالایی بوده و مخصوص کارهای سنگین طراحی شده است.

پیشنهاد آیچوب:

روش‌های ساخت کف پله چوبی چیست؟ و کدام یک بهتر است؟

 

از مزایای استفاده از ورق او اس بی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد

ساخت مبلمان و درب

جعبه‌های بسته بندی ماشین آلات

زیرسازی سقف ساختمان

ساخت بیلبوردهای تبلیغاتی

ساخت کانتینرهای حمل

قفسه سازی و پارتیشن بندی

تخته یا ورق پلای وود (plywood)

Plywood تخته چوبی است که از صفحه‌های چوبی نازک که به هم چسبیده شده‌اند، تشکیل شده است. از این تخته برای ساخت انواع لوازم چوبی، باکس کابینت کفی زیر کار پارکت چوب و …. استفاده می شود.

این ورق کاربردهایی متنوع با طیف گسترده‌ای از کاربرد دارد. می‌توان از این ورق‌ها برای قالب گیری سازه‌های بتنی، ساخت مبلمان، کابینت، سازه‌های چوبی، دیوارهای چوبی و بسته بندی لوازم استفاده کرد.

این تخته به‌طور قابل توجهی از ورق‌های MDF لترون و … قوی‌تر است. این قدرت به خاطر نحوه قرار گیری لایه‌های چوب بر روی یکدیگر و کیفیت چوب مصرفی در آن است.

 

مزایای تخته چند لایه

تخته های چند لایی به خاطر ساختار آن و چنلایه بودن ورق ها، به سختی دچار واکشیدگی و هم کشیدگی می شوند.

به دلیل استفاده از چسب های پلی اورتان در زمان پرس تخته، رطوبت کمتری جذب چوب می شود و به سادگی با رطوبت خراب نخواهد شد. حتی برخی فروشنده ها، تضمین مقاومت تخته چندلایی در مقابل حرارت و رطوبت بالای آب جوش هم خواهند داد.

اندازه بزرگ این ورق ها به شما این امکان را می دهد که سازه های بزرگتری بسازید و سطوح بشتری را پوشش دهید.

با استفاده از این ورق ها پروسه تولید کوتاه تر خواهد شد و در پایان محصول ارزان تری ساخته می شود.

ما در آیچوب مطلب کاملی در مورد پلای وود منتشر کرده بود که پیشنهاد می‌کنیم از این مطلب دیدن کنید.

پلای وود چیست؟ (plywood) + ویدئو مراحل ساخت پلای وود

 

تخته MDF

MDF برای اولین با در سال ۱۹۶۵ در امریکا تولید شد. ام دی اف MDF مخفف واژه Medium-density fibreboard به معنی تخته چوبی با چگالی متوسط است که یکی از فرآورده‌های چوبی است.

ام دی اف تخته فیبری است که به روش خشک تهیه شده و چگالی بین ۰/۵ تا ۰/۸ گرم بر سانتی متر مکعب دارد. (چگالی همان وزن مخصوص است) پس از تولید MDF می‌توان آن را با استفاده از ورق ملامین و چسب روکش نمود تا در کنار ایجاد طرح‌های زیبا بر روی آن به دوام ورق هم کمک کند.

در صنایع چوب چند سالی است که از MDF به‌وفور استفاده می‌شود و این ورق جایگاه ویژه‌ای در میان طراحان و معماران دارد هرچند که MDF به هیچ عنوان نمی‌تواند جایگزین چوب باشد، اما با توجه به شرایط فرهنگی حال حاضر سهم زیادی از بازار را به خود تخصیص داده است.

از ام دی اف برای ساخت کابینت آشپزخانه، کمد دیواری، درب، شلف و قفسه‌های دیواری و غیره استفاده می‌شود.

پیشنهاد آیچوب:

ترفندها و نکته‌های استفاده از چسب چوب در نجاری چیست؟

 

مزایای MDF نسبت به تخته خرده چوب نئوپان

دانسیته ام دی اف نسبت تخته خرده چوبی، یکنواخت تر و همگن است.

مقاومت خمشی و الاستیسیته MDF نسبت به نئوپان به مراتب بیشتر است.

MDF سطوحی صاف با ساختاری همگن و لبه های فشرده و متراکم دارد و در نتیچه ابزار خوری و قابلیت ماشین کاری را در کار فراهم می کند.

قدرت نگه داری پیچ و میخ در MDF بیشتر است.

در مقابل رطوبت پایداری و مقاومت بیشتری دارد.

پیشنهاد آیچوب:

معایب استفاده از ورق MDF برای ساخت سازه های چوبی چیست؟َ

 

تخته فشرده (نئوپان)

برای ساخت نئوپان از خرده‌های چوب و ضایعات حاصل از برش درختان استفاده می‌شود برای ساخت این تخته خرده چوب را با چسب چوب مخلوط می‌کنند و تحت فشار استاندارد به تخته‌های چوبی تبدیل می‌کند.

این تخته‌ها به نسبت دیگر تخته‌ها ارزان‌تر است و از استقامت کمتری برخوردار هستند همچنین در مقایسه با دیگر تخته چوبی هم اندازه خود، سبک‌تر است.

تخته فشرده (نئوپان) تحمل بالایی در مقابل فشار سنگین ندارد با توجه به شرایط ساخت و موادی که در تولید ورق نئوپان مورد استفاده قرار می‌گیرد این محصول سازگار با محیط زیست نیست. نئوپان شدیداً به رطوبت حساس هست و با کمترین برخورد آب با آن متورم می‌شود و از هم می‌پاشد.

پیشنهاد آیچوب:

گلولام چیست؟ آیا با تکنیک Glulam در صنعت چوب آشنا هستید؟

 

روش های ساخت تخته فشرده چوب

تخته های حاصل از پرس تخت یا همان پرس صفحه ای

در این روش جهت طولی خرده های چوب موازی با دو رویه تخته قرار می گیرد. در واقع فشار عمودی به لایه های تخته وارد می شود و خرده های چوب در طول تخته به دنبال هم قرار می گیرند..

 

تخته های ساخته شده با پرس غلتکی (پرس بی انتها)

در این روش ساخت، غلتک های پرس به چرخش در می آیند و کیک خرد شده چوب از بین غلتک ها عبور می کند تا تخته به ضخامت مورد نظر برسد. از این روش برای ساخته تخته با ضخامت کم استفاده می شود.

 

ساخت تخته خرده چوبی به روش قالبی

در این شیوه، قالب هایی بر اساس ابعاد مورد نیاز تهیه می شود و خرده چوب ها و چسب با یکدیگر ترکیب می شوند و در داخل قالب ریخته می شوند. مواد داخل قالب بر اثر گرما و فشار پرس صفحه ای، به اندازه مورد نظر تشکیل تخته می دهند.

تولید کنندگان برای زیبایی روکش ملامینه بر روی آن پرس می‌کنند که در بازار این ورق‌ها به‌عنوان لترون شناخته می‌شوند.

متورم شدن ورق نئوپان در اثر جذب آب

تخته چوبی لترون از نظر ظاهری شبیه به ورق‌های ام دی اف است اما همان‌طور که اشاره شد مغز آن از کیفیت و استحکام کمتری برخوردار است.

تخته سه لایی (۳ میلی‌متری)

برای ساخت تخته سلایی بعد از اینکه الوارهای تنه درختان را به لایه‌های نازک چوبی تبدیل شد، تحت فشار و دمای بالا با چسب‌های مخصوص به هم چسبیده می‌شوند تا یک ورق مسطح سه میلی‌متری در سه لایه تشکیل شود. این تخته چوبی به دلیل خواص و مزایایی همچون ورق‌های بزرگ مقاومت بالا و صرفه اقتصادی و مصرف گسترده‌ای دارد.

پیشنهاد آیچوب:

راز و رمزهای کسب درآمد بیشتر در نجاری چیست؟! چگونه یک نجار موفق باشیم؟

 

روکش چوب

روکش چوب در واقع لایه نازک از چوب است که ضخامت آن از سه دهم میلی‌متر تا ۳ میلی‌متر هست. یکی از پرکاربردترین موارد استفاده از روکش چوب، روکش کردن تخته‌های سلایی است.

به‌عنوان مثال زمانی که نجارها سازه‌های چوبی را با استفاده از تخته سه لایی، پلای وود، ام دی اف خام و … می‌سازند، سازه نمای زیبایی ندارد و برای اینکه بتوانند پوشش مناسبی برای بهتر کردن نمای سه لایی داشته باشند از روکش چوب استفاده می‌کنند.

معمولاً روکش با استفاده از پرس گرم به تخته سه لایی پرس می‌شود. روکش‌ها در بازار به‌صورت متر مربعی به فروش می‌رسند. تقریباً محدودیتی در انتخاب روکش چوب مورد نظرتان ندارید چون روکش‌های طبیعی بسیاری از درختان جنگلی ناب در بازار موجود است و شما با پرداخت هزینه مناسبی امکان تهیه این روکش‌ها را دارید.

پیشنهاد آیچوب:

آموزش تکنیک بوکمچینگ با استفاده از روکش چوب

 

ورق PVC

پی وی سی فومیزه یا فوم پلی وینیل کلراید سخت یا همان ورق PVC چند سالی است به بازار صنایع چوب هم راه پیدا کرده و نجارها برای ساخت باکس‌هایی که دائماً با رطوبت ارتباط دارند، از این ورق استفاده می‌کنند.

همچنین بیشتر باکس‌های روشویی که در بازار موجود هستند، با ورق PVC ساخته می‌شوند. این باکس‌ها ابتدا با ورق PVC ساخته می‌شوند و با فن رنگ‌کاری، هر رنگ و بافتی که دوست دارند بر روی آن اجرا می‌کنند.

پی وی سی فوم سخت دارای ساختاری بوده که می‌توان بر روی آن بدون آنکه ترک و یا شکافی در آن ایجاد گردد عملیات سوراخ کاری، اره کاری و پیچ کردن را انجام داد.

مزایای این ورق PVC

مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی

قابلیت رنگ شدن و پرینت شدن

ماشین کاری ساده

خواص عایق پذیری بالا

مقاومت در برابر حشرات و حیوانات موذی

 

تخته فیبر با دانسیته بالا یا HDF

اج دی اف حروف اختصار شده کلمات High Density Fiberboard است. HDF تحت حرارت و فشار بیشتری با استفاده از پرس گرم و با چگالی ۰/۸ تا ۱/۲۸ گرم بر سانتی متر مکعب تولید می شود.

در زمان ساخت برای ایجاد خاصیت هایی مانند قابلیت ماشین کاری، مقاومت در برابر رطوبت و آب و مقاومت در برابر کشش پیچ، از مواد شیمایی مخصوصی استفاده می شود. این تخته ها به دلیل سنگینی در ضخامت کم تولید می شوند.

ضخامت تخته های اچ دی اف بین ۲.۵ تا ۸ میلیمتر است و به خاطر مقاومت بیشتر و وزن بالاتر آن نسبت به MDF گران تر است. از این تخته ها به عنوان روکش درب، کفپوش های طرح چوب، کابینت آشپزخانه، دیوار پوش ها و … استفاده می شود.

شما حتما درب های ساخته شده با HDF را چندین بار دیده اید.

پیشنهاد آیچوب:

ورق فینگر جوینت چیست و چگونه ساخته می شود؟! + ویدئو

منبع: آیچوب