کار با چوب می‌تواند یک سرگرمی یا یک شغل ایمن و لذت بخش باشد؛ البته اگر قوانین پایه و ساده ایمنی کار با چوب و نجاری را جدی بگیریم. تمامی این قوانین کاملاً عقلانی و قابل تأیید هستند؛ اما عدم پیروی از آن‌ها هنگام کار با ابزارها می‌تواند احتمال آسیب‌های جدی به شما را افزایش دهد.
کارگاه نجاری یا هر کارگاه دیگر جایی برای عجله در انجام کار و یا گفتن این کلمه که “برای من اتفاق نخواهد افتاد!” نیست. افزودن این ده قانون ساده به گنجینه تجربیات و دانسته‌های خود در نجاری و کار با چوب، سرگرمی و حرفه چوبی شما را امن‌تر و لذت بخش تر خواهد کرد.
۱. همیشه از پوشش‌های ایمنی در نجاری استفاده کنید
نخستین و مهم‌ترین نکته ایمنی در نجاری و کار با چوب استفاده از تجهیزات ایمنی مناسب است. استفاده از محافظ گوش هنگام کار با ابزارهای پر سر و صدایی چون اور فرز، اره میزی، رنده و گندگی و اره دیسکی بسیار ضروری است.
محدوده بیش از ۷۵ دسی‌بل برای گوش انسان ناخوشایند است. بسیاری از ابزارهای برقی کارگاه در محدودی ۸۵ تا ۱۴۰ دسی‌بل قرار دارند. علاوه بر محدوده مجاز شنوایی مدت زمان قرارگیری در این فضا نیز باید مورد توجه قرار گیرد. به‌عنوان مثال زمان مجاز قرارگیری در محدوده ۱۱۲ دسی‌بل کمتر از یک دقیقه توصیه شده است.
همچنین استفاده از دستکش ایمنی، لباس کار مناسب و کفش کار از ملزومات دیگر ایمنی در کارگاه است. در این بین عینک ایمنی به‌شدت توصیه شده است. به‌محض ورود به کارگاه عینک ایمنی را به چشم بزنید و تا خارج نشدن از کارگاه آن را برندارید.
۲. لباس کار مناسب بپوشید
مناسب‌ترین لباس کار برای محیط کارگاهی چوب و نجاری لباس‌هایی است که علاوه برداشتن آزادی حرکت در آن، گشاد و آویزان با آستین‌ها و پاچه‌های بلند نباشند. لباس‌های گشاد و خارج از اندازه امکان گیر کردن آن در تیغه یا کانوایر دستگاه‌ها را افزایش می‌دهند. قبل از شروع به کار ساعت، گردن بند، انگشتر و تمام زیورآلات را در آورید.
یک لباس کار مناسب علاوه بر راحتی شما در محیط کارگاه باعث عدم آسیب پذیری بدن هنگام برخورد تراشه‌های چوب و یا مواد رنگی و اسیدی با آن می‌شود.
مطلب پیشنهادی:
هر آنچه باید از نکته‌های فنی و ایمنی بستن تیغه اور فرز بدانید! + ویدیو
۳. از استعمال مواد مخدر و الکل و داروی های خواب‌آور قبل از کار اجتناب کنید
ابزارها در کارگاه‌های نجاری به دلیل ماهیت برنده آن بسیار خطرناک هستند و نیاز به حواس کامل برای بهره‌گیری ایمن از آن وجود دارد. در صورت استفاده از داروی های خواب‌آور یا هر نوع خستگی جسمی یا ذهنی به هیچ عنوان وارد کارگاه چوب یا نجاری نشوید.
۴. قبل از تعویض تیغه، برق را قطع کنید
ابزارهایی چون اره میزی، اره فلکه، فارسی بر و اره گرد بر، اور فرز و دریل گاهی نیاز به تعویض تیغه اره یا مته دارند. قبل از اقدام به هرگونه تعویض تیغ یا مته حتماً دستگاه را از منبع برق جدا کنید و یا اگر ابزار شما شارژی است باتری دستگاه را از آن جدا نمایید. این یک نکته ایمنی ساده اما بسیار کارآمد و مفید است. نجاران بسیاری انگشتان خود را با عدم رعایت این نکته بسیار ساده از دست داده‌اند.
۵. از یک سیم سیار استفاده کنید
توصیه می‌شود به‌جای استفاده از چندین سیم سیار در کارگاه یا محیط نصب از یک سیم سیار بادوام استفاده کنید. استفاده از یک سیم سیار برق امکان مدریت بهتر ابزار را به شما خواهد داد. در هم تنیدگی کابل‌های برق در سیم‌های سیار برق از مشکلات آزاد دهنده هنگام کار کردن است.
۶. از مته و تیغه‌های تیز استفاده کنید
به نظر ساده و پیش پا افتاده می‌آید؛ اما باید بدانیم که یک ابزار با تیغه کند یک وسیله خطرناک است! اگر تیغ ابزار ما آن‌قدری که باید تیز نباشد نجار و دستگاه هر دو باید مقدار بیشتری کار کنند تا به نتیجه مطلوب برسند. در چنین مواردی احتمال بیشتری وجود دارد که ابزار ما پس بزند (Kick-Back) یا در چوب در حال برش گیر کند.
علاوه بر این یک تیغه تیز و تمیز برشی بسیار راحت‌تر و دقیق‌تر نتیجه خواهد داد؛ بنابراین سعی کنید تیغه‌ها را همیشه تیز و تمیز نگه دارید.
۷. همیشه وجود میخ، پیچ فلزات را بررسی کنید
همیشه قبل از برش چوب وجود میخ، پیچ، منگنه، تکه سنگ یا هرگونه فلز دیگر در چوب را برسی نمایید. مخصوصاً در چوب‌هایی نو و تازه حتماً وجود میخ و انواع فلز را بررسی کنید. مشکل بزرگ در چنین مواردی می‌تواند شکستن تیغ و یا پس زدن چوب و دستگاه باشد که می‌تواند موجب پرت شدن و کله کردن قطعه کار به سمت کاربرد و یا منحرف شدن تیغه به سمت دست اپراتور شود.
نوشته پیشنهادی:
۸. چوب را در جهت درست برش دهید
دستگاه‌های برش چوب به دو صورت هستند. یا دستگاه بر روی چوب حرکت داده می‌شود مانند اره دیسکی و یا اینکه چوب بر روی دستگاه حرکت داده می‌شود، مانند اره میزی یا اره دورکن… در هر دو نوع نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید این هست که جهت برش برخلاف حرکت تیغه باشد.
به‌عنوان مثال اگر در دستگاه اره دورکن چوب را در جهت چرخش تیغه حرکت دهید، تیغه قطعه کار را به سمت خود می‌کشد و به اطراف پرتاب می‌کند.
۹. هرگز تیغه در حال گردش را لمس نکنید
بسیار مشاهده شده که در ابزارهایی همچون اره میز، فارسی بر و اره فلکه اپراتور دستگاه سعی می‌کند خاک و براده چوب و یا قطعات کوچک باقی مانده از برش را با دست و در حالی که تیغه در حال گردش است پاک کنید.
این از جمله خطرناک‌ترین کارهای ممکن هست چرا که تیغه در حال گردش است و حتی با وجود خاموش بودن دستگاه و کم بودن دور تیغه نسبت به دور کامل آن، می‌تواند آسیبی بسیار جدی به دست وارد نماید.
منتظر بمانید تا تیغه کاملاً ثابت شود و سپس با تکه‌ای چوب اقدام به برداشتن قطعات کوچک باقی ماند نمایید. به یاد داشته باشید که سوئیچ می‌توانند خراب باشند و یا با ضربه‌ای یا به‌صورت سهوی دوباره فعال شوند؛ بنابراین حتی در صورت توقف تیغه جوانب احتیاط را رعایت نمایید.
۱۰. از حواس پرتی دوری کنید.
حواس پرتی بخشی از زندگی ماست و کار کردن در کارگاه نجاری هم متفاوت از آن نیست. هیچ‌گاه حواس خود را از کاری که در حال انجام آن هستید دور نکنید. هنگام برش نهایت دقت را داشته باشید و آن را با ایمنی تمام به پایان برسانید. هر عنصری که مانع از تمرکز شما می‌شود را از خود دور نمایید.
آیچوب امیدوار است با رعایت نکات یادآور شده ایمنی را برای خود به ارمغان آوریم. حادثه فقط برای دیگران نیست و هرلحظه ممکن هست دچار آن شویم.
سلام استاد
وقت بخیر.
درارتباط باوجوددوره های آموزشی احتمالی ازطریق بخش (ارتباط با ما)پیام ارسال کردم ولی پاسخی نگرفتم.
درصورت امکان منوراهنمایی کنید.
باتشکر.
سلام متین عزیز
بدون شک به ایمیل شما پاسخ داده شد. لطفا ایمیل خودتون رو چک کنید. احتمالا ایمیل خودتون رو اشتباه وارد کردید.