آموزش و ترفند های ساخت و اجرای بتونه معرق منبت برای رنگ کاری تابلو معرق

بتونه به موادی گفته می‌شود که برای پر کردن خلل و فرج‌ها، ترک‌خوردگی‌ها، زدگی‌ها، پوشاندن سر پیچ‌ها و میخ‌ها و به دست آوردن سطحی صاف و یکنواخت به کار می‌رود.

به‌طور کلی در انتخاب بتونه باید به موارد زیر دقت شود:

۱ محلی که قرار است با بتونه پر شود.
۲ نوع چوبی که با بتونه درزها و سوراخ‌های آن پوشش داده شود.
۳ رنگ چوبی که قرار است بر اساس آن بتونه ساخته شود.
۴ نوع آستر همرنگی که قرار است تغییر رنگ درزمینهٔ چوب به وجود آورد ( این مورد در معرق به کار نخواهد آمد).

بتونه‌های مورد مصرف در رنگ کاری معرق:

۱. بتونه فوری

۲. بتونه همرنگی

بتونه چوب:

بتونه چوب ماده‌ای است ژله مانند و شفاف که از ترکیب سلولز و مواد رقیق کننده به دست میاید. از این بتونه برای پر کردن زدگی‌های کوچک و خلل و فرج چوب‌هایی درشت بافت استفاده می‌شود. حلال آن تینر فوری و رقیق شده آن می‌تواند کار سیلر را انجام دهد. شفافیت این بتونه باعث می‌شود که در زیر رنگ‌های شفاف تا عمق روزنه‌ها آشکار شود و زیبایی چوب را افزایش دهد. سطح مورد نظر را با تینر یا محلول رقیق شده نیترو سلولز می‌پوشانند. بعد از خشک شدن آن سطح بتونه شده باید سنباده شود تا فقط بتونه داخل روزنه‌های چوب باقی بماند. بعد از پرداخت کار می‌توان سطح کار را آستری زد و یا رنگ کرد.

بتونه همرنگی:

این بتونه از مخلوط پودر‌های معدنی، پودر سنگ، سریش یا سریشم و رنگ‌های پودری و آب به دست میاید. از این بتونه برای پر کردن حفره‌ها و کنده کاری‌های، سوراخ‌های ریز و درشت در چوب استفاده کرد.در مرحله بعد بر روی آن‌ها آستری (هم رنگی) می‌خورد و به‌منظور همرنگ کردن آن‌ها با قسمت‌های دیگر چوب استفاده می‌شود.

نکته: آستری واژه ایست که در معرق مورد استفاده نخواهد و هدف بدست آوردن خمیر بتونه ایست همرنگ با چوب برش خورده.

پودر های معدنی رنگی که در تهیه بتونه معرق به کار می‌رود:

پودر مل: به رنگ سفید متمایل به زرد است و بیشترین سهم در تهیه بتونه را دارد. مل به‌عنوان پودر پایه برای ساخت بتونه استفاده می‌شود.

پودر اخرا: یا اکسید آهن که به رنگ مایل به قهوه‌ای است.

پودر امرا: که به رنگ قهوه‌ای تیره است.

پودر ماشی: به رنگ متمایل به نارنجی است.

لاجورد: به رنگ آبی تیره (لاجوردی) است.

پودر زرد کرم: به رنگ زرد سیر است.

پودر سینکا: پودر خیلی نرم و به رنگ سفید است.

سریش یا سریشم: در بتونه کار چسبندگی همه مواد را به چوب دارد.

باید توجه داشت که در ساخت بتونه غلظت آن بسیار مهم است. هر چه رقت (شل بودن) بتونه کم باشد چسبندگی آن نیز بیشتر خواهد شد و نشست آن نیز افزایش خواهد یافت. به عبارتی اگر بتونه بیش از حد شل باشد، پس از خشک شدن ترک می‌گیرد.

بعد از پرداخت در محل بتونه شده گودی به وجود میاید برای اینکه بتونه نشست (ترک) بیشتری نداشته باشد می‌توان بتونه را در دو مرحله بر روی کار زد.ابتدا بتونه را رقیق کرده بر روی کار اجرا می‌کنیم و پس از خشک شدن و در مرحله بعد می‌توان از بتونه غلیظ استفاده کرد.

دو مشکل بالا رایج هست در بتونه کاری معرق مخصوصا سبک تفیک رنگ . می توان بتونه را همزمان با چسباندن قطعه و از زیر به آن اعمال کرد همچنین می توان از چسب چوب هایی استفاده نمود که پس از خشک شدن تغییر حجم نداشته باشند.

پیشنهاد آیچوب:

بتونه گیری آسان و راحت چوب با استفاده از بتونه حرارتی وود ریپیر

خلاصه مطلب:
بتونه به دو صورت همرنگی و تک رنگ مورد استفاده قرار می‌گیرد که برای ساخت آن ترکیبات مختلفی ذکر شده. بتونه‌ها عموماً برای پر کردن درزها، شیارها و زدگی‌های چوب و یا برجسته کردن درزها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
جهت ساخت بتونه‌هایی برای برجسته کردن درزها استفاده از ترکیب چسب چوب، مل، دوده صنعتی و کمی آب استفاده خواهد شد یا هر ترکیب مشابهی که هدف را تأمین کند. این بتونه رنگ کاملاً سیاهی به خاطر وجود دوده دارد که می‌توانیم به‌جای دوده از پودر رنگ‌هایی که در بالا ذکر شده برای داشتن رنگ‌های متفاوت استفاده کنیم. در معرق‌کاری علاوه بر بتونه کاری، از این ترکیب برای چسباندن قطعات برش خورده به زیر کار هم استفاده خواهد شد که دلیل اصلی آن جلوگیری از سفیدک زدن سطح کار بعد از پرداخت کار هست.

مل و دوده

ترکیب مل و چسب چوب

شکل نهایی بتونه با اضافه کردن دوده صنعتی

بتونه‌های همرنگی هم همان‌طور که از اسمش قابل حدس هست وظیفه پنهان کردن درز و شیار و خلل چوب روبر عهده دارد. این بتونه مخصوصاً در سبک تفکیک رنگ مورد استفاده زیادی دارد. گاهی هم برای داشتن رنگی شبیه به رنگ چوب زمینه از ترکیب چسب چوب یا سریشم با مل، آب و براده‌های همان چوب استفاده می‌کنیم (گرد ام دی اف هم گزینه خوبی برای ترکیب هست) که معمولاً هم خوب جواب داده است.

پودر های معدنی در رنگ های مختلف

نکته آخر هم اینکه سعی کنید بتونه را به‌اندازه مورد نیاز خود درست کنید. نه کم و نه زیاد.

اگر بتونه بیش تر از حد مورد نیاز شما باقی بماند، کافی هست روی ظرف بتونه را با نایلون پوشش بدهید به صورتی که بتونه در معرض هوا قرار نگیرد. با این ترفند می توانید بتونه را برای مدت بیشتری ( ۱ تا ۲ روز) نگه دارید.

www.ichoob.ir