آبشار رنگ یکی از روش‌های جمع‌آوری گرده‌های معلق رنگ در خط رنگ است. توجه به‌سلامت در محیط کار را می‌توان از ضروری‌ترین اصول اولیه هر کارگاه یا مجموعه‌های تولیدی دانست. در کارگاه‌های رنگ کاری و یا خطوط تولید که به هر نوع با پاشش و اسپری رنگ‌های مایع یا پودری سروکار دارند، ذرات پودری شکل رنگ معلق در هوا علاوه بر نشست روی قطعات رنگ شده و کاهش کیفیت آن، برای سلامت رنگ کار در درازمدت به‌شدت مضر خواهند بود.
لزوم استفاده از اتاق ایزوله و آبشار رنگ در کارگاه و خطوط رنگ چیست؟
به‌منظور کاهش آسیب‌های ناشی از تنفس ذرات معلق در پروسه پاشش رنگ از سیستم‌های ضد آلودگی (Anti pollution system) استفاده می‌شود. ازجمله این سیستم‌ها می‌توان از اتاق‌های ایزوله مخصوص رنگ پاشی نام برد که با ترکیب دمنده‌ها و مکنده‌هایی مخصوص، هوای تازه و غبار روبی شده را وارد کرده و گردهای معلق اضافی ناشی از پاشش رنگ را از محیط ایزوله اتاق رنگ خارج می‌کنند.
ازجمله روش‌های مؤثر و رایج برای حفظ کیفیت رنگ و سلامت اپراتور رنگ کار، استفاده از روشی موسوم به آبشار رنگ است. این سیستم به‌صورت آبشار رنگ‌های مایع و آبشار رنگ‌های پودری ساخته می‌شود.
کابین آبشار رنگ چیست؟
آبشار رنگ یک اتاقک، کابین یا محفظه مخصوص پاشش رنگ است که در یک یا چند طرف آن از آبشارهای آب به‌منظور جمع نمودن و دفع گرد رنگ معلق در هوا استفاده می‌شود.
به بیانی دیگر آبشار رنگ از یک کابین یا محفظه‌ای فلزی که حداقل یک‌طرف آن آبشار وجود دارد تشکیل شده است. در کنار آبشار به‌منظور مکش ذرات معلق در اتاقک از مکنده‌های هوا (بلوور – blower) استفاده می‌شود. مکنده‌ها با ایجاد فشار منفی ذرات معلق رنگ را به سمت آبشار جذب می‌کنند.
برای جذب بهتر رنگ در آب، علاوه بر آبشار اولیه از سیستم‌هایی مانند نازل‌های اسپری آب یا صفحات مشبک استفاده می‌شود. در سیکل بسته آبگردش فیلترهایی نیز برای جداسازی رنگ از آب قرار داده می‌شود؛ بنابراین یک کابین رنگ حداقل یک پمپ آب برای به گردش درآوردن آب در سیستم و یک بلوئر برای مکش و فشار منفی هوا دارد.
مطلب پیشنهادی:
یک کارگاه رنگ کاری چوب استاندارد، چه ویژگی‌هایی دارد؟
کاربرد و مزایای آبشار رنگ چیست؟
آبشار رنگ در صنایع چوب، مبلمان، رنگ‌های پلیمری، رنگ خودرو و هر کارگاه و صنعتی که در آن از اسپری رنگ یا رنگ‌های پودری الکترواستاتیک استفاده می‌کند، کاربرد دارد.
ازجمله مزیت‌های بزرگ آبشار رنگ می‌توان به جمع‌آوری ذرات رنگ معلق در محیط اشاره کرد که علاوه بر جلوگیری از نشست دوباره غبار روی قطعات رنگ شده و افت کیفیت آن، موجب سلامتی فردی و محیطی نیز خواهد شد.
معایب کابین آبشار رنگ چیست؟
همان‌طور که اشاره شد آبشار رنگ از سیستم آب در گردش استفاده می‌کند. در مدل‌های ارزان‌تر بازار با توجه به استفاده از متریال های ارزان در بدنه، شاسی، اتصالات و لوله‌های رفت و برگشت آب، امکان خوردگی و سولفاته شدن بیشتری وجود دارد. در بیشتر سیستم‌های کابین رنگ نیز چسبیدن رنگ‌های برگشتی به سطح لوله نیز ازجمله مشکلات رایج آن است که با استفاده از منعقد کننده‌های رنگ یا (Water-wash) می‌توان تا حد زیادی از هدر رفت ناشی از تعویض آب جلوگیری نمود.
کابین آبشار رنگ برای چه رنگ‌هایی مناسب است؟
کابین آبشار رنگ برای اجرا هرگونه رنگ پاششی و پودری که ذرات ریز پودر مانند تولید می‌کند می‌تواند مناسب باشد. دو نوع کابین آبشار رنگ برای اسپری رنگ‌های مایع و رنگ‌های پودری تولید می‌شود. از دیگر مدل‌های آبشار رنگ می‌توان به آبشارهای کابینی که از چهار طرف بسته شده‌اند و آبشارهای یک‌طرفه یا جلوباز اشاره کرد. این مدل‌ها با توجه به کاربرد آن‌ها می‌تواند در بسیاری از صنایع و خطوط تولید کوچک و بزرگ مورد استفاده قرار گیرد.
آیا از آبشار رنگ می‌توان در کارگاه‌های کوچک هم استفاده کرد؟
بله. آبشار رنگ در اندازه‌ها و حجم‌های گوناگون قابل‌خرید است. حتی شرکت‌های تولیدکننده داخلی امکان طراحی و ساخت اندازه سفارشی توسط خریدار را دارند. درواقع این سیستم یکی از ایمن‌ترین و ساده‌ترین روش‌ها برای پاشش رنگ است که در صنایع و کارگاه‌های کوچک و بزرگ از آن استفاده می‌شود.
مطلب پیشنهادی:
ابعاد کابین آبشار رنگ چقدر است؟
کابین در این سیستم می‌تواند در اندازه‌های موجود بازار خریداری شده و یا توسط خریدار و با توجه به نوع محصول تولیدی و یا حجم آن سفارش داده شود. جنس بدنه و یا رنگ آن‌هم می‌تواند طبق سفارش انجام شود. با توجه به قرار داشتن در معرض آب و رطوبت شدید، استفاده از بدنه استیل می‌تواند گزینه بهتری نسبت به ورق‌های گالوانیزه یا رنگ کوره‌ای باشد.
استفاده گسترده از آبشار رنگ یا هر مکانیسم مشابهی جهت بهبود پاشش رنگ و بالا بردن سلامت فردی و محیطی اهمیت دارد. با توجه به آن چیزی که اکنون در صنایع کوچک و کارگاه‌های ایران می‌بینیم به‌کارگیری آبشار رنگ ایده آلی دست نیافتنی به نظر می‌رسد. آیچوب امیدوار و آرزومند رسیدن به آن نقطه مطلوب است.
لطفاً تجربیات و دانش خود از آبشار رنگ یا سیستم‌های مشابه دیگر را با آیچوب و خوانندگان آن در دیدگاه‌های همین مطلب به اشتراک بگذارید.
